นายวันชัย สอนศิริ สมาชิกวุฒิสภา (ส.ว.) ได้ตั้งกระทู้ถามสดในการประชุมวุฒิสภา เรื่อง การลดโทษให้กับผู้ต้องขังคดีจำนำข้าว ต่อนายสมศักดิ์ เทพสุทิน รมว.ยุติธรรม ว่ามีมาตรการอย่างไรในการลดหย่อนผ่อนโทษ และการจัดลำดับชั้นนักโทษเพื่อเข้าสู่กระบวนการดังกล่าว เนื่องจากเห็นว่าการลดโทษให้ผู้ต้องขังคดีจำนำข้าวที่สร้างความเสียหายให้ประเทศหลายแสนล้านบาท และศาลได้มีบทลงโทษที่รุนแรง แต่กรมราชทัณฑ์ภายใต้การกำกับดูแลของ รมว.ยุติธรรม กลับมีมาตรการลดหย่อนผ่อนโทษ
"กระบวนการภายใต้กำกับของ รมว.ยุติธรรม ได้ไปกำกับดูแลกระบวนการเหล่านี้มากน้อยเพียงใด กว่าที่จะเอาคนพวกนี้มาเข้าคุกได้ เจ้าหน้าที่ต้องทำงานหนักมาก แต่กรมราชทัณฑ์กลับไปลดกระหน่ำซัมเมอร์เซลล์ และมีคนพูดว่าคนพวกนี้เป็นพวกเดียวกับท่าน รมว. เคยเป็นนักการเมืองเป็นรัฐมนตรีด้วยกัน...ขอถามแบบตรงไปตรงมาว่า กระบวนการเลื่อนชั้นนักโทษเหล่านี้ ท่านรู้เรื่องบ้างหรือไม่ มีส่วนรู้เห็นมากน้อยเพียงใด มีการตรวจสอบหรือไม่ หลักเกณฑ์ในการเลื่อนระดับนักโทษ มีการวิ่งเต้นใช้เงินหรือไม่ คดีคอรัปชัน คดียาเสพติด ศาลต้องลงโทษแรงและพิจารณาคดีเร็ว แต่สวนทางกับท่าน ที่แรงกลับทำให้เบา ออกจากคุกเร็ว ท่านจะมีการพิจารณาเลื่อนชั้นกับคดีเหล่านี้หรือไม่" นายวันชัย ระบุ
นายวันชัย กล่าวอีกว่า สังคมข้องใจว่าในเรือนจำ การดำเนินการนี้เป็นลักษณะภายในของเรือนจำ สังคมจึงตั้งข้อสงสัยว่าคนมีเงินติดคุกสบาย ดังนั้นจะมีความโปร่งใสหรือไม่ และบุคคลภายนอกมีสิทธิเข้าไปตรวจสอบหรือไม่ เช่น การตั้งคณะกรรมการเข้าไปตรวจสอบโดยบุคคลนอก ตนจึงขอถามว่าจะมีการทบทวนเรื่องนี้หรือไม่
ด้านนายสมศักดิ์ ชี้แจงว่า การเข้ามารับตำแหน่ง รมว.ยุติธรรม ได้บริหารความยุติธรรมในทุกชั้นทุกแนวทาง พร้อมปวารณาตัวว่าจะแก้ปัญหาทำให้เกิดความยุติธรรมและให้ประชาชนพึงพอใจ สิ่งที่ได้ดำเนินการไปนั้นเป็นเรื่องที่ถูกต้องตามแนวทางและครรลองต่างๆ ซึ่งมีการปฏิบัติมาตั้งแต่ พ.ศ.2459 จนถึงวันนี้ก็เป็นเวลา 105 ปี มี พ.ร.ฎ.อภัยโทษผู้ต้องขัง 52 ฉบับ และแนวทางดังกล่าวนั้น ก็แบ่งออกเป็นขั้นเป็นชั้นเป็นตอน เพื่อแยกแยะประเภทของโทษ ซึ่งได้ดำเนินการอย่างชัดเจนในรูปแบบของเอกสาร และมีการปรับปรุงมาเป็นลำดับ
พร้อมมองว่า ที่ผ่านมาผู้ต้องขังมีความพอใจในการทำงานของกรมราชทัณฑ์ในการพักโทษแต่ละครั้ง โดยหลักเกณฑ์ในการลดโทษ คือ คดีอาญาทั่วไป ชั้นเยี่ยมลดโทษ 1 ใน 2, ชั้นดีมาก ลดโทษ 1 ใน 3, ชั้นดี ลดโทษ 1 ใน 4 และชั้นกลาง ลดโทษ 1 ใน 5 คดีอาญาร้ายแรง เช่น ความผิดต่อเจ้าพนักงาน ตำแหน่งหน้าที่ ในส่วนนี้ ชั้นเยี่ยม ลดโทษ 1 ใน 3, ชั้นดีมาก ลดโทษ 1 ใน 4, ชั้นดี ลดโทษ 1 ใน 5 และชั้นกลาง ลดโทษ 1 ใน 6 ซึ่งบุคคลที่นายวันชัยพูดก็อยู่ในกลุ่มนี้
นายสมศักดิ์ กล่าวว่า คดียาเสพติดรายย่อยที่โทษจำคุกไม่เกิน 8 ปี ชั้นเยี่ยม ลดโทษ 1 ใน 5, ชั้นดีมาก ลดโทษ 1 ใน 6, ชั้นดี ลดโทษ 1 ใน 7 และชั้นกลาง ลดโทษ 1 ใน 8 ส่วนคดียาเสพติดรายใหญ่ที่โทษจำคุกเกิน 8 ปี หรือจำคุกตลอดชีวิต ชั้นเยี่ยม ลดโทษ 1 ใน 6, ชั้นดีมาก ลดโทษ 1 ใน 7, ชั้นดี ลดโทษ 1 ใน 8 และชั้นกลาง ลดโทษ 1 ใน 9
ส่วนนักโทษเด็ดขาด หากจะขอเปลี่ยนให้ลดโทษน้อยลงนั้น ตนไม่ทราบว่าสามารถทำได้หรือไม่อย่างไร เพราะการขอพระราชทานอำนาจเป็นการทั่วไป เป็นของคณะรัฐมนตรี แต่หากเฉพาะบุคคล จะเป็นอำนาจของรัฐมนตรี ซึ่งที่ผ่านตนได้ตรวจสอบมาโดยตลอดเพื่อความเรียบร้อย เพราะรับผิดชอบในแนวทางนี้
รมว.ยุติธรรม กล่าวด้วยว่า ยินดีในเรื่องที่จะมีการเข้ามาตรวจสอบ เพราะมั่นใจในความบริสุทธิ์ตัวเอง และกระบวนการต่างๆ
"ผมมั่นใจว่าไม่มี และจะไม่เอาข้าราชการที่ทำความผิดแบบนั้น ยินดีให้ตรวจสอบ หากท่านหรือใคร จะตั้งคณะไปตรวจสอบเมื่อใด ผมพร้อมต้อนรับ" นายสมศักดิ์ ระบุ
ขณะที่พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรีและรมว.กลาโหม กล่าวว่า เรื่องนี้ต้องดูตามกฏระเบียบของกรมราชทัณฑ์ กระทรวงยุติธรรม และพ.ร.บ.นิรโทษกรรมว่า เกณฑ์ที่กำหนดไว้มีความเหมาะสมหรือไม่ หากไม่เหมาะสมก็ต้องปรับแก้ใหม่ และปีที่ผ่านมามีการนิรโทษปีละ 2 ครั้ง เพราะฉะนั้นต้องดูว่า ในบางกรณีมีผลเสียหายที่แตกต่างกันจะแก้อย่างไร ซึ่งอาจต้องมีการแก้ไขพ.ร.บ.นิรโทษกรรม แต่ยืนยันว่า จะแก้ปัญหานี้ให้ดีที่สุด