นายนิกร จำนง โฆษกคณะกรรมการเพื่อพิจารณาศึกษาแนวทางในการทำประชามติเพื่อแก้ไขปัญหาความเห็นที่แตกต่างในเรื่องรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560 และประธานอนุกรรมการรับฟังความคิดเห็นของประชาชนเกี่ยวกับแนวทางในการทำประชามติเพื่อแก้ไขรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560 กล่าวว่า ในวันพรุ่งนี้ (3 พ.ค.) สำนักปลัดสำนักนายกรัฐมนตรีจะนำร่าง พ.ร.บ.ว่าด้วยการออกเสียงประชามติ ตามที่คณะกรรมการได้หารือกันลงในเว็บไซด์เพื่อรับฟังความคิดเห็นจากประชาชน โดยกำหนดรับฟังความคิดเห็นประชาชนภายใน 15 วัน หลังจากนั้นจะนำเสนอคณะรัฐมนตรี (ครม.)ให้รับทราบต่อไป
โดยหลักการที่จะเสนอต่อครม. ดังนี้
1.กำหนดให้มีการออกเสียงเพื่อมีข้อยุติและการออกเสียงเพื่อให้คำปรึกษาแก่คณะรัฐมนตรี
2.กำหนดให้วันออกเสียงเป็นวันเดียวกับวันเลือกตั้งอื่น
3.กำหนดรูปแบบการออกเสียงให้เกิดความสะดวกกับประชาชน ทั้งการออกเสียงทางไปรษณีย์ หรือออกเสียงโดยเครื่องลงคะแนนออกเสียงอิเล็กทรอนิกส์ หรือทางระบบเทคโนโลยีสารสนเทศ หรือโดยวิธีอื่น
4.กำหนดให้การออกเสียงที่จะถือว่ามีข้อยุติในเรื่องที่จัดทำประชามติ ให้ถือเสียงข้างมากของผู้มาออกเสียง โดยคะแนนเสียงข้างมากต้องมีจำนวนเสียงเกินกึ่งหนึ่งของผู้มาออกเสียงและต้องสูงกว่าคะแนนเสียงไม่แสดงความคิดเห็นในเรื่องที่จัดทำประชามตินั้น ส่วนการออกเสียงเพื่อให้คำปรึกษาแก่คณะรัฐมนตรีให้ถือเสียงข้างมากของผู้มาออกเสียงในการให้ความเห็นชอบหรือไม่เห็นชอบในเรื่องที่จัดทำประชามติกำหนดให้คณะกรรมการต้องจัดให้มีการแสดงความคิดเห็นในเรื่องที่จัดทำประชามติ
5.กำหนดให้เผยแพร่กระบวนการและขั้นตอนให้ผู้มีสิทธิออกเสียงได้รับอย่างทั่วถึง และให้คณะกรรมการจัดให้มีการแสดงความคิดเห็นโดยอิสระและเท่าเทียมกัน
6.กำหนดให้การออกเสียงจะใช้เขตประเทศ เขตจังหวัด เขตอำเภอ เขตเทศบาล เขตตำบล เขตหมู่บ้าน หรือเขตอื่นเป็นเขตออกเสียงก็ได้ ทั้งนี้ ตามหลักเกณฑ์ วิธีการ และเงื่อนไขที่คณะกรรมการกำหนด
นายนิกร กล่าวว่า เมื่อ ครม.เห็นชอบแล้วจะให้สำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกาตรวจสอบความถูกต้อง โดยคณะกรรมการตั้งใจว่า จะนำมาพิจารณาต่อจากการเปิดประชุมวิสามัญร่าง พ.ร.บ.งบประมาณรายจ่ายประจำปีงบประมาณ 2568 โดยถือว่าต้องใช้เวลาอย่างรวดเร็ว ขณะเดียวกันต้องนำไปรวมกับ 2 ร่างที่สภาผู้แทนราษฎรนำเสนอ หลังจากนั้นจะมีการตั้งกรรมาธิการพิจารณาขึ้นมา และเมื่อสภาเปิดประชุมในเดือนก.ค.ก็จะนำเรื่องนี้มาพิจารณาทันทีและส่งให้กับวุฒิสมาชิกชุดใหม่ทันที
สำหรับการทำประชามติครั้งแรกจะเกิดขึ้นในเดือนส.ค.หรือไม่ นายนิกร กล่าวว่า จำเป็นต้องมีการแก้ไขกฏหมายประชามติให้แล้วเสร็จ เพื่อเป็นกฏหมายที่ปรับปรุงแล้วมีประสิทธิภาพ จากนั้นจะเป็นขั้นตอนนำเข้าสู่ ครม. เมื่อกฏหมายแล้วเสร็จจะมีการเชิญ คณะกรรมการการเลือกตั้ง (กกต.) มาหารือเรื่องงบประมาณ เพื่อกำหนดเรื่องค่าใช้จ่าย ซึ่งจะต้องจำเป็นแล้วค่อยกำหนดระยะเวลา ดังนั้นในวันนี้ยังบอกไม่ได้ว่า การทำประชามติครั้งแรกวันไหน แต่คาดการณ์ว่า จะเกิดขึ้นหลังแก้กฏหมาย
ทั้งนี้ คณะกรรมการมีความตั้งใจให้การจัดทำประชามติเกิดขึ้นพร้อมกับการเลือกตั้งท้องถิ่นก็จะเป็นเรื่องดี เพราะจะประหยัดงบประมาณ โดยยังย้ำความตั้งใจเดิมว่า การทำประชามติในห้วงการเลือกตั้งท้องถิ่นจะเป็นการทำประชามติครั้งที่ 2 ส่วนคำถามประชามตินั้นจะไม่มีการเปลี่ยนแปลง