นายธีระ วงศ์สมุทร รมว.เกษตรและสหกรณ์ เปิดเผยว่า จากข้อมูลของกรมส่งเสริมการเกษตรที่ได้สำรวจพื้นที่นาข้าว ณ วันที่ 26 ตุลาคม 2554 ที่ได้รับความเสียหายจากปัญหาน้ำท่วมครั้งนี้ พบว่า มีพื้นที่ปลูกข้าวประสบอุทกภัยประมาณ 9.01 ล้านไร่ และคาดว่าจะมีพื้นที่นาข้าวเสียหายประมาณ 7.21 ล้านไร่ คิดเป็นร้อยละ 80 ของพื้นที่ประสบอุทกภัย
ดังนั้น กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ โดยกรมการข้าวจึงได้เตรียมการช่วยเหลือเมล็ดพันธุ์ข้าวแก่ผู้ประสบอุทกภัยที่เพาะปลูกข้าว เพื่อเป็นการเยียวยาและฟื้นฟูชาวนาให้ปลูกข้าวหลังน้ำลดได้ทันที โดยจะดำเนินการตั้งแต่เดือนพฤศจิกายน 2554 — กรกฎาคม 2555 ซี่งคณะรัฐมนตรีได้มีมติเห็นชอบในหลักการเรียบร้อยแล้ว โดยใช้งบประมาณดำเนินการจากงบกลาง รายการสำรองจ่ายเพื่อกรณีฉุกเฉินหรือจำเป็น วงเงิน 1,727.516 ล้านบาท เพื่อเป็นค่าเมล็ดพันธุ์ข้าวพร้อมส่งมอบจำนวนทั้งสิ้น 72,100 ตัน
นายธีระ กล่าวเพิ่มเติมอีกว่า กระทรวงเกษตรฯ คาดว่าโครงการดังกล่าวจะช่วยให้ชาวนาผู้ปลูกข้าวที่ได้รับผลกระทบจากอุทกภัยที่มีไม่ต่ำกว่า 721,000 ราย มีเมล็ดพันธุ์ข้าวคุณภาพดีสำหรับปลูกหลังน้ำลดและปลูกในฤดูนาปี ซึ่งเมล็ดพันธุ์ข้าวที่ให้การช่วยเหลือนั้นคาดว่าจะได้ผลผลิต 3.19 ล้านตันข้าวเปลือก ซึ่งจะส่งผลให้ชาวนาสามารถนำผลผลิตที่ได้ไปจำหน่าย มีรายได้ไม่ต่ำกว่า 55,736 ล้านบาท ขณะเดียวกัน ผลผลิตในส่วนนี้ยังสามารถนำไปใช้เป็นเมล็ดพันธุ์ข้าวที่มีคุณภาพดีไปกระจายใช้ในการเพาะปลูกในฤดูกาลต่อไปอีกด้วย
ด้านนายชัยฤทธิ์ ดำรงเกียรติ อธิบดีกรมการข้าว เปิดเผยว่า สำหรับแผนดำเนินการให้ความช่วยเหลือเมล็ดพันธุ์ข้าวของเกษตรกรที่ประสบภัยน้ำท่วม จะเริ่มตั้งแต่เดือนพฤศจิกายน 2554 ไปจนถึงเดือนกรกฎาคม 2555 โดยกรมการข้าวได้วางแผนดำเนินการ เป็น 2 ระยะ ได้แก่ ระยะที่ 1 การให้ความช่วยเหลือหลังน้ำลด ที่คาดว่าจะมีพื้นที่ 3,316,600 ไร่ คิดเป็นปริมาณเมล็ดพันธุ์ จำนวน 33,166 ตัน ส่วนในระยะที่ 2 ที่จะใช้ปลูกในฤดูนาปี ที่คาดว่าจะมีพื้นที่ 3,532,900 ไร่ คิดเป็นปริมาณ 38,934 ตัน รวมเมล็ดพันธุ์ทั้งสิ้น 72,100 ตัน
สำหรับหลักเกณฑ์การช่วยเหลือนั้น ต้องเป็นเกษตรกรที่ได้ขึ้นทะเบียนการปลูกข้าว และมีพื้นที่ปลูกข้าวได้รับความเสียหายจากอุทกภัย มากกว่าร้อยละ 50 ของพื้นที่ปลูกข้าวที่ได้ขึ้นทะเบียนไว้ ซึ่งจะได้รับการช่วยเหลือเมล็ดพันธุ์ข้าวในอัตรา 10 กิโลกรัม/ไร่ โดยพิจารณาจากจำนวนพื้นที่ปลูกข้าวที่เสียหายจริง ไม่เกินรายละ 10 ไร่ คิดเป็นมูลค่าไร่ละ 239.60 บาท หรือเฉลี่ยคนละ 2,396 บาท ส่วนในด้านขั้นตอนการดำเนินการนั้น กรมการข้าวจะประสานร่วมกับกรมส่งเสริมการเกษตรในการแจ้งข้อมูลพื้นที่และเกษตรกรที่ประสบอุทกภัยที่เข้าตามหลักเกณฑ์ในการช่วยเหลือ ซึ่งกรมการข้าวจะได้ไปยังแจ้งศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวในพื้นที่ เพื่อจัดส่งเมล็ดพันธุ์โดยจะมีตรวจสอบคุณภาพเมล็ดพันธุ์ข้าวก่อนจัดส่งให้เกษตรกรอย่างเคร่งครัดด้วย
นายชัยฤทธิ์ กล่าวต่อว่า แม้ว่ากรมการข้าวจะประสบปัญหาแปลงผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวในหลายพื้นที่ที่เสียหายจากน้ำท่วมครั้งนี้ แต่กรมการข้าวจะเชื่อมโยงการผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวกับศูนย์ข้าวชุมชน โดยใช้แปลงผลิตเมล็ดพันธุ์ของศูนย์ข้าวชุมชนเป็นแหล่งในการสนับสนุนเมล็ดพันธุ์ข้าวให้แก่ศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวของกรมการข้าวจำนวน 23 ศูนย์ทั่วประเทศ เพื่อให้ผลิตและจัดส่งเมล็ดพันธุ์ข้าวได้ตามเป้าหมาย ทั้งนี้ กรมการข้าวจะเน้นย้ำในเรื่องการตรวจสอบคุณภาพเพื่อให้เกษตรกรมั่นใจได้ว่าเมล็ดพันธุ์ข้าวทั้งหมดที่จะกระจายไปยังเกษตรกรนั้นเป็นเมล็ดข้าวพันธุ์พันธุ์ดีที่ได้มาตรฐานและมีคุณภาพอย่างแน่นอน