ศูนย์ติดตามและพยากรณ์เศรษฐกิจการเกษตร ร่วมกับสถานีรับสัญญาณดาวเทียมจุฬาภรณ์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ และสำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร ประมาณการความเสียหายทางเศรษฐกิจเบื้องต้นจากสถานการณ์น้ำท่วมในพื้นที่ภาคกลางและภาคเหนือตอนล่าง รวม 14 จังหวัด คาดว่าจะมีพื้นที่ปลูกข้าวได้รับความเสียหายจากสถานการณ์น้ำท่วมในปี 55 ประมาณ 4.3 แสนไร่ หรือคิดเป็นประมาณ 3% ของพื้นที่ปลูกข้าวทั้งหมด 14.39 ล้านไร่ใน 14 จังหวัด หรือคิดเป็นประมาณ 0.7% ของพื้นที่ปลูกข้าวทั้งประเทศ
ทั้งนี้ คาดการณ์ผลผลิตข้าวในปี 55 จะลดลงประมาณ 2.1 แสนตัน คิดเป็น 2.6% ของผลผลิตข้าวใน 14 จังหวัด หรือ 0.8% ของผลผลิตข้าวทั้งประเทศ ซึ่งความเสียหายที่เกิดขึ้นคาดว่าจะสร้างความเสียหายต่อภาคการผลิตข้าวรวมทั้งสิ้น 2,234 ล้านบาท แบ่งเป็น ความสูญเสียจากผลผลิตข้าวในปี 55 คิดเป็นมูลค่า 2,057 ล้านบาท ความสูญเสียจากต้นทุนการผลิตข้าวที่เพิ่มขึ้น คิดเป็นมูลค่า 82 ล้านบาท และความสูญเสียจากการที่เกษตรกรเร่งขายข้าวหนีน้ำท่วม คิดเป็นมูลค่า 95 ล้านบาท
"พื้นที่การเกษตรที่ถูกน้ำท่วมส่วนใหญ่เป็นพื้นที่ปลูกข้าว บางส่วนเป็นพื้นที่ที่ข้าวกำลังตั้งท้องและบางส่วนก็กำลังออกรวง แต่เรายังเชื่อว่าสถานการณ์น้ำท่วมในปีนี้จะไม่รุนแรงเท่าปี 2554 เพราะส่วนใหญ่เป็นน้ำไหลผ่าน ไม่ใชน้ำสะสม และปริมาณน้ำในเขื่อนก็ยังน้อยกว่าปีที่แล้วที่เขื่อนไม่มีที่จะเก็บกักน้ำจึงได้เอ่อล้นจนไหลท่วมไปเป็นวงกว้าง"นายจารึก สิงหปรีชา ผู้อำนวยการศูนย์ติดตามและพยากรณ์ฯ กล่าว
อย่างไรก็ตาม คาดว่าความเสียหายที่เกิดขึ้นจะไม่ส่งผลกระทบต่อความต้องการของผู้บริโภค รวมถึงราคาข้าว เนื่องจากตอนต้นปีได้มีการคาดการณ์ว่าผลผลิตข้าวปีนี้จะสูงถึง 25 ล้านตัน สูงกว่าปี 54 ที่ปริมาณผลผลิตอยู่ที่ 22 ล้านตัน ซึ่งหากน้ำท่วมสร้างความเสียหายทำให้ผลผลิตหายไป 2.1 แสนตัน ก็เชื่อว่าจะไม่กระทบต่อความต้องการของผู้บริโภค ขณะที่เชื่อว่ากระทรวงพาณิชย์จะดูแลราคาอาหารไม่ให้กระทบต่อผู้บริโภค โดยอาจจะนำข้าวในสต็อกมาจำหน่ายให้ผู้บริโภคในราคาถูก
*เตือนเกษตรกรไทยเตรียมตัวรับมือภัยแล้งรุนแรงปีหน้า
นายสัณห์ อุทยารัตน์ นักวิเคราะห์ภาพถ่ายดาวเทียมอาวุโส สถานีรับสัญญาณดาวเทียมจุฬาภรณ์ คาดว่าปีนี้สถานการณ์น้ำท่วมจะคลี่คลายในไม่ช้า ซึ่งสถานการณ์น้ำท่วมที่เกิดในปี 54 และปี 55 เป็นผลกระทบจากปรากฎการณ์เอลนินโญ่ ซึ่งผลสืบเนื่องมาจากสภาพการเปลี่ยนแปลงของภูมิอากาศ หรือ Climate Change ซึ่งประเทศไทยจะเผชิญปรากฎการณ์นี้จนถึงสิ้นปี 55
อย่างไรก็ตาม ในปีหน้าคาดว่าชาวนาและเกษรกรไทยอาจจะต้องเตรียมตัวรับมือสถานการณ์ภัยแล้ง และปรากฎการณ์ลานินญ่าที่คาดว่าจะรุนแรงกว่าที่เคยมีมา ชาวนาไทยอาจจะต้องปลูกข้าวเร็วขึ้น ขณะที่กรมชลประทาน ภาครัฐก็ต้องบริหารจัดการแหล่งชลประทานให้สอดคล้องกับสถานการณ์ที่อาจจะเกิดขึ้นในปีหน้า
"ปีหน้าชาวนาและเกษตรกรไทยอาจจะต้องเผชิญภัยแล้ง ซึ่งคาดว่าจะรุนแรงกว่าที่ผ่านมา ชาวนาอาจต้องปลูกข้าวเร็วกว่าเดิม กรมชลประทานก็ต้องบริหารจัดการแหล่งน้ำให้สอดคล้องนายสัณห์ กล่าวกับ"อินโฟเควสท์"
*เร่งพัฒนาข้าวสายพันธุ์ใหม่ทนน้ำทนแล้งภายใน 3 ปี
ขณะที่ รศ.ศรปราชญ์ ธไนศวรรยางกูร รองอธิการบีดฝ่ายวิจัย มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ กล่าวว่า ขณะนี้มหาวิทยาลัยอยู่ระหว่างการวิจัยและพัฒนาพันธุ์ข้าวสายพันธุ์ใหม่ที่มีความคงทนต่อน้ำท่วมและทนต่อภัยแล้ง และให้ปริมาณผลผลิตเพิ่มขึ้น โดยขณะนี้อยู่ระหว่างการตรวจสอบของประเทศจีน คาดว่าภายใน 3 ปีนี้น่าจะเสร็จเรียบร้อย