นางดวงพร รอดพยาธิ์ อธิบดีกรมการค้าต่างประเทศ กล่าวว่า สำนักงานพาณิชย์ในต่างประเทศ ณ กรุงปักกิ่งได้รายงานว่า เมื่อวันที่ 4 มีนาคม 2559 ศุลกากรกลางจีน (General Administration of China Customs : GACC) ได้ออกประกาศการเข้มงวดในการตรวจสอบสินค้านำเข้าจากประเทศที่มีการระบาดของไวรัสซิกา (Zika Virus) ตามที่องค์การอนามัยโลก (World Health Organization : WHO) รายงานจำนวน 40 ประเทศ /พื้นที่ ซึ่งรวมถึงประเทศไทย เพื่อป้องกันการแพร่ระบาดของเชื้อดังกล่าวเข้าสู่จีน โดยกำหนดให้ยานพาหนะขนส่ง และตู้คอนเทนเนอร์ที่มาจากประเทศและพื้นที่ที่มีการแพร่ระบาดฯ ให้ผ่านการรับรองการกำจัดยุงอย่างมีประสิทธิภาพ ในกรณีที่ไม่มีการรับรองฯ ทางการจีนจะดำเนินมาตรการกำจัดยุงโดยตรวจยานพาหนะขนส่ง สินค้า ตู้คอนเทนเนอร์ กระเป๋าสัมภาระ และพัสดุไปรษณีย์ที่มาจากประเทศและพื้นที่ดังกล่าวอย่างเข้มงวดโดยทันที ทั้งนี้ประกาศนี้จะมีผลบังคับใช้เป็นเวลา 1 ปีตั้งแต่วันที่ 2 มีนาคม 2559 ถึงวันที่ 1 มีนาคม 2560
นางดวงพร กล่าวต่อว่า สำนักงานควบคุมคุณภาพตรวจสอบและกักกันโรค (General Administration of Quality Supervision, Inspection and Quarantine : AQSIQ) ของจีนที่รับผิดชอบ การตรวจโรคระบาดชี้แจงว่า มาตรการนี้ไม่ใช่มาตรการกีดกันทางการค้า แต่ถือเป็นมาตรการควบคุมโรคระบาด ซึ่งหาก WHO ถอนรายชื่อไทยออกจากการเป็นพื้นที่ระบาดของไวรัสซิกา ทางการจีนจะยกเลิกการใช้มาตรการดังกล่าวกับไทยทันที
ดังนั้นในช่วงที่ประกาศนี้มีผลบังคับใช้สินค้าที่ออกจากประเทศ/พื้นที่ที่มีการแพร่ระบาดดังกล่าวต้องมีใบรับรองการกำจัดยุงโดยใช้สารฉีดพ่นยาที่ WHO กำหนดจากประเทศต้นทางกำกับมากับตู้สินค้าทุกตู้ โดยใบรับรองฯ ดังกล่าวสามารถออกโดยหน่วยงานราชการหรือเอกชนก็ได้ขึ้นอยู่กับนโยบายของแต่ละประเทศ กรณีที่ตู้สินค้าใดยังไม่มีใบรับรองฯ กำกับมาด้วย ทางการจีนจะพ่นยากำจัดยุงให้ ณ ด่านนำเข้า โดยคิดค่าใช้จ่ายจากผู้นำเข้า นอกจากนี้ทางการจีนยังสามารถทำการสุ่มตรวจยานพาหนะ และตู้คอนเทนเนอร์ที่ได้รับการรับรองฯ แล้ว หากตรวจพบยุงในตู้สินค้าอีก ทางการจีนจะฉีดพ่นยากำจัดยุงซ้ำได้
อนึ่ง ในส่วนของความคืบหน้าการเตรียมการของฝ่ายไทยสำหรับเรื่องนี้ กรมวิชาการเกษตรและกรมควบคุมโรคได้กำหนดให้บริษัทรับจ้างกำจัดศัตรูพืช (Surveyor) ที่ขึ้นทะเบียนกับกรมวิชาการเกษตรเป็นผู้ฉีดพ่นยา และออกใบรับรองฯดังกล่าว
ทั้งนี้ กรมการค้าต่างประเทศจะติดตามความคืบหน้าของการบังคับใช้กฎหมาย และการปรับแก้ไขมาตรการรวมถึงกฎระเบียบต่างๆ อย่างต่อเนื่อง รวมทั้งจะเผยแพร่ข้อมูลให้กับผู้ที่เกี่ยวข้องอย่างทันท่วงทีต่อไป