นางอภิรดี ตันตราภรณ์ รมว.พาณิชย์ เปิดเผยว่า ที่ประชุมรัฐมนตรีเศรษฐกิจอาเซียน-ญี่ปุ่น ครั้งที่ 22 ณ นครหลวงเวียงจันทน์ สาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว เมื่อวันที่ 6 ส.ค.ที่ผ่านมา สามารถสรุปผลการเจรจาจัดทำความตกลงด้านการค้าบริการและการลงทุนได้แล้ว โดยด้านการค้าบริการจะครอบคลุมเรื่องการเงิน โทรคมนาคม และการเคลื่อนย้ายบุคคลธรรมดา รวมทั้งยังแนบตารางข้อผูกพันการเปิดเสรีบริการด้วย
สำหรับด้านการลงทุนจะครอบคลุมกฎเกณฑ์การเปิดเสรี การคุ้มครอง และการอำนวยความสะดวกทางการลงทุน ทั้งนี้ อาเซียนและญี่ปุ่นจะจัดทำข้อผูกพันการเปิดเสรีการลงทุนร่วมกันต่อไป นอกจากนี้ที่ประชุมฯ เร่งรัดขอให้เจ้าหน้าที่ของทั้งสองฝ่ายหาข้อสรุปในประเด็นคงค้าง เช่น การปรับเปลี่ยนพิกัดศุลกากรตามของตารางการลดภาษีศุลกากร (TRS) และบัญชีกฎถิ่นกำเนิดเฉพาะรายสินค้าให้เป็นไปตามระบบฮาร์โมไนซ์รอบปีล่าสุด เพื่อให้มีความทันสมัย เป็นต้น
รมว.พาณิชย์ กล่าวว่า ที่ประชุมฯ ครั้งนี้ได้ให้ความเห็นชอบต่อแผนงานยุทธศาสตร์ความร่วมมือทางเศรษฐกิจ อาเซียน-ญี่ปุ่น ระยะ 10 ปี ฉบับปรับปรุงใหม่ ครอบคลุมระยะเวลาดำเนินการระหว่างปี 2559-2568 โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อเสริมสร้างศักยภาพทางต่อการค้าและการลงทุนระหว่างกันในสาขาต่าง ๆ เช่น วิสาหกิจขนาดกลางและขนาดย่อม ทรัพย์สินทางปัญญา และมาตรฐานต่าง ๆเป็นต้น ทั้งนี้ แผนงานยุทธศาสตร์ฉบับปรับปรุงยังสนับสนุนการดำเนินงานของอาเซียนตามพิมพ์เขียวประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน ปี ค.ศ.2025 (AEC Blueprint 2025) ให้มีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น
นอกจากนี้ ที่ประชุมฯ รับทราบผลการดำเนินงานของภาคเอกชนอาเซียน-ญี่ปุ่น อาทิ คณะกรรมการความร่วมมือทางเศรษฐกิจและอุตสาหกรรมอาเซียนและญี่ปุ่น (AEM-METI Economic and Industrial Cooperation Committee: AMEICC) สภาหอการค้าและอุตสาหกรรมญี่ปุ่นในอาเซียน (Dialogue of the Federation of Japanese Chambers of Commerce and Industry in ASEAN : FJCCIA) และการประชุมเจรจาภาครัฐและเอกชนว่าด้วยอุตสาหกรรมใหม่ (Public- Private Dialogue on new industries) ซึ่งมุ่งเน้นการพัฒนาและปรับปรุงในสาขาที่สำคัญ อาทิ การพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ในด้านอุตสาหกรรม การบริการ วิสาหกิจขนาดกลางและขนาดย่อม และการอำนวยความสะดวกด้านการค้า การลงทุน เป็นต้น
โดยก่อนหน้าการประชุมรัฐมนตรีเศรษฐกิจอาเซียน-ญี่ปุ่น ครั้งที่ 22 ตนเองได้หารือสองฝ่ายกับ (Mr. Hiroshige Seko รมว.เศรษฐกิจ การค้า และอุตสาหกรรม ญี่ปุ่น ซึ่งทั้งสองฝ่ายเน้นย้ำการเป็นหุ้นส่วนทางยุทธศาสตร์ร่วมกัน ไทยพร้อมที่จะเป็น Platform เพื่อเชื่อมโยงญี่ปุ่นไปยังประเทศ CLMV ทั้งนี้ไทยขอให้ญี่ปุ่นช่วยสนับสนุนโครงการสถาบันพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ในอุตสาหกรรมยานยนต์ (Automotive Human Resources Development Institute Project: AHRDIP) ภายใต้ JTEPA ขณะที่ญี่ปุ่นขอให้ไทยเริ่มต้นเจรจาเรื่องการเปิดเสรีเพิ่มเติมสินค้ายานยนต์ที่มีขนาดเครื่องยนต์มากกว่า 3,000 ซีซี นอกจากนี้ทั้งสองฝ่ายได้หารือถึงการเข้าร่วมความตกลง TPP ซึ่งปัจจุบันไทยอยู่ระหว่างศึกษาผลกระทบเกี่ยวกับความตกลง TPP ทั้งนี้ ญี่ปุ่นพร้อมสนับสนุนอย่างเต็มที่
สำหรับความตกลงหุ้นส่วนเศรษฐกิจอาเซียน-ญี่ปุ่นมีผลบังคับใช้เมื่อปี 2552 ซึ่งเป็นการเปิดเสรีเฉพาะการค้าสินค้า ส่งผลให้มูลค่าการค้าสองฝ่ายระหว่างอาเซียน-ญี่ปุ่น ในปี 2558 ขยายตัวสูงถึง 239.4 พันล้านเหรียญสหรัฐฯ คิดเป็นสัดส่วนร้อยละ 10.5 ของการค้ารวมของอาเซียน ปัจจุบันญี่ปุ่นเป็นคู่ค้าอันดับ 2 ของอาเซียนรองจากจีน สำหรับการลงทุนทางตรงจากญี่ปุ่นมายังอาเซียนในปีที่ผ่านมา มีมูลค่ากว่า 17.4 พันล้านเหรียญสหรัฐฯ โดยญี่ปุ่นยังคงครองตำแหน่งนักลงทุนรายใหญ่อันดับ 2 ของอาเซียน รองจากสหภาพยุโรป คิดเป็นสัดส่วนกว่าร้อยละ 14.5 ของเม็ดเงินลงทุนทางตรงทั้งหมดในอาเซียน