ผู้ประกอบการโรงสีในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ขานรับราคารับจำนำข้าวเปลือกหอมมะลิที่คณะกรรมการนโยบายและบริหารจัดการข้าว (นบข.) มีมติปรับเพิ่มขึ้นมาเป็นตันละ 9,500 บาท จากมติเมื่อวันที่ 31 ต.ค.59 ที่กำหนดตันละ 8,730 บาท โดยเห็นว่าเป็นราคาที่เหมาะสม และเมื่อคิดเป็นราคาส่งออกข้าวหอมมะลิบวกค่าใช้จ่ายในการดำเนินการต่างๆ จะอยู่ที่ 670-680 เหรียญสหรัฐฯ/ตัน ซึ่งยังแข่งขันกับประเทศคู่แข่งได้
อย่างไรก็ตาม หากผลผลิตข้าวเปลือกเจ้าปี 59/60 ออกมาพร้อมกันมากในช่วงเดือน พ.ย.-ธ.ค.นี้ ราคาข้าวขาวอาจลดต่ำลง เพราะรัฐไม่มีมาตรการรองรับอย่างเพียงพอ โดยปัจจุบันมีเพียงมาตรการชดเชยดอกเบี้ยเงินกู้ให้โรงสีไปซื้อข้าวเปลือกจากเกษตรกรมาเก็บไว้ และนำออกขายในช่วงที่ผลผลิตออกน้อยแล้ว
ทั้งนี้ ราคาข้าวสารขาว 5% วันที่ 1 พ.ย.59 อยู่ที่ 11.00 บาท/กก. จากวันที่ 31 ต.ค.59 อยู่ที่ 11.20 บาท/กก.ราคาลดลงอย่างต่อเนื่อง ส่วนหนึ่งมาจากข้าวมีความชื้นสูงในช่วงฤดูฝน โดยข้าวเปลือกเจ้าความชื้นมากกว่า 25% โรงสีรับซื้อที่ตันละ 6,000-6,500 บาท แต่หากความชื้นเพิ่มมากกว่านี้ราคารับซื้อจะต่ำกว่า 6,000 บาทแล้ว ประกอบกับโรงงานอาหารสัตว์ไม่รับซื้อปลายข้าว รำข้าว เพราะหันไปนำเข้าข้าวสาลีมาใช้ทดแทน ส่งผลให้ราคาปลายข้าวและรำข้าวลดลง และฉุดให้ราคาข้าวขาวลดลงตาม
นายมานัส กิจประเสริฐ นายกสมาคมโรงสีข้าวไทย กล่าวว่า สมาคมฯ รับปากรัฐบาลว่าจะช่วยเหลือเกษตรกรด้วยการเข้าร่วมโครงการชดเชยดอกเบี้ยเงินกู้ให้โรงสีเพื่อซื้อข้าวมาเก็บไว้รอขายช่วงผลผลิตน้อย โดยมีเป้าหมายดึงข้าวออกจากตลาด 8 ล้านตันข้าวเปลือก คิดเป็นเงินที่โรงสีต้องกู้สถาบันการเงินมาซื้อข้าวเปลือกสูงถึงราว 80,000 ล้านบาท โดยล่าสุดมีโรงสีสมัครเข้าร่วมโครงการนี้จำนวนมาก
ด้านนายสุเทพ คงมาก นายกสมาคมชาวนาและเกษตรกรไทย เชื่อว่าราคาข้าวเปลือกหอมมะลิในตลาดจะปรับเพิ่มขึ้นตามราคาที่ นบข.กำหนดที่ตันละ 11,000 บาท ซึ่งสามารถใช้เป็นราคาอ้างอิงให้ชาวนาทั่วไปขายข้าวในตลาดได้ แต่ราคาที่ นบข.กำหนดก่อนหน้านี้ที่ตันละ 9,700 บาท จะทำให้ราคาตลาดยิ่งลดต่ำลงไปอีก