นางดวงพร รอดพยาธิ์ อธิบดีกรมการค้าต่างประเทศ เปิดเผยถึงราคาข้าวที่ปรับตัวลดลงในขณะนี้ว่า เป็นไปในทิศทางเดียวกับราคาธัญพืชทุกประเภทเนื่องจากทุกประเทศที่ผลิตมีผลผลิตออกดี ประกอบกับภาวะเศรษฐกิจโลกไม่ได้กระเตื้องขึ้น ภาวะการเงินฝืด กำลังซื้อลดลง ความไม่สงบในหลายที่
"ซัพพลายเพิ่ม ดีมานด์ก็เพิ่มแต่กำลังซื้อน้อย เป็นหลักเศรษฐศาสตร์ การที่ราคาข้าวลดลงเป็นปัจจัยทางการตลาดจริงๆ ไม่ได้มีใครไปกดราคา" นางดวงพร กล่าว
ทั้งนี้ ในช่วง ม.ค. - 2 พ.ย.59 ไทยส่งออกข้าวไปแล้ว 8.4 ล้านตัน ทำให้มั่นใจว่าปีนี้จะเป็นไปตามเป้าหมายการส่งออกข้าว 9.5 ล้านตัน ขณะที่ส่วนแบ่งการตลาดข้าวไทยที่เคยสูญเสียไปในช่วง 2-3 ปีที่ผ่านมา ขณะนี้ก็กลับมาดีขึ้น
นางดวงพร กล่าวว่า กรมการค้าต่างประเทศกำลังเร่งดำเนินการขับเคลื่อนนโยบายปรับโครงสร้างการบริหารจัดการข้าวทั้งระบบของรัฐบาล ภายใต้โครงการ"อัตลักษณ์ข้าวไทย ทางเลือกใหม่สู่ความยั่งยืน" ด้วยการพัฒนาและเชื่อมโยง 3 เว็บไซต์ภายใต้การดำเนินงานของกรมฯ ได้แก่ www.thairiceforlife.com, www.thairiceinfo.go.th, www.dft.go.th ให้มีประสิทธิภาพและประโยชน์ในการใช้งานสูงสุด สามารถเชื่อมโยงสู่กลุ่มเป้าหมายที่หลากหลายทั้งภาครัฐ ภาคเอกชน ชุมชน มุ่งยกระดับการสื่อสารการตลาด ขยายช่องทางออนไลน์ และเผยแพร่ประชาสัมพันธ์ข้าวไทยสู่วงกว้างทั้งในและต่างประเทศ โดยเริ่มขับเคลื่อนพร้อมกันในปีงบประมาณ 60 นี้
โครงการ "อัตลักษณ์ข้าวไทย ทางเลือกใหม่ สู่ความยั่งยืน" (Thai Rice for Life) เกิดจากดำริของ พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรี และนโยบายของรัฐบาลที่ต้องการส่งเสริมให้คนไทยโดยเฉพาะอย่างยิ่งผู้ที่อยู่ในอาชีพเกษตรกรรมปลูกข้าวน้อมนำปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงมาใช้เป็นแนวทางในการดำเนินชีวิต จึงมีนโยบายที่จะมุ่งสร้างศูนย์กลางข้อมูลและองค์ความรู้ข้าวไทย รวมทั้งศูนย์กลางข้อมูลสารสนเทศเชื่อมโยงผู้ผลิตกับผู้บริโภคทั่วโลก ใช้เป็นตัวจักรสำคัญในการขับเคลื่อนนโยบายปรับโครงสร้างการบริหารจัดการข้าวทั้งระบบของรัฐบาลในรูปแบบที่ไม่ทำลายกลไกตลาด เน้นการรักษาสมดุลระหว่างอุปทานในภาคการผลิต และอุปสงค์ในตลาดให้สอดคล้องกับสถานการณ์ และสภาวะการแข่งขันในปัจจุบัน รวมทั้งเร่งสร้างค่านิยมให้เกษตรกรตระหนักถึงความสำคัญของการพึ่งพาตนเองและการพัฒนาอย่างยั่งยืน
อธิบดีกรมการค้าต่างประเทศ กล่าวต่อไปว่า ประเทศไทยเป็นฐานการผลิตและส่งออกข้าวที่สำคัญของโลก สายพันธุ์ข้าวไทยมีคุณภาพ มีความหลากหลาย มีเอกลักษณ์และความโดดเด่นเฉพาะตัว จึงสมควรมุ่งเน้นการผลิตข้าวคุณภาพเชิงมูลค่าและมีความหลากหลายมากกว่าการเพาะปลูกข้าวชนิดเดิมๆ ในปริมาณมากๆ จนล้นตลาด
ทั้งนี้ รัฐบาลมีนโยบายที่ชัดเจนในการมุ่งพัฒนาข้าวไทยอย่างเป็นระบบและยั่งยืน โดยการพัฒนาสู่ตลาดข้าวคุณภาพ พร้อมการให้ข้อมูลสำคัญๆ เพื่อการตัดสินใจของผู้บริโภค มีการเผยแพร่สร้างการรับรู้และความเข้าใจ ทั้งในกลุ่มผู้ผลิตและผู้ประกอบการข้าวไทยทุกระดับ สร้างช่องทางสื่อสารเชิงพาณิชย์เกี่ยวกับข้าวไทยอย่างเป็นระบบและครบวงจร เพื่อส่งเสริมการส่งออกและเพิ่มมูลค่าข้าวไทยในตลาดโลก รวมทั้งยกระดับการเพาะปลูกของเกษตรกรให้มีความหลากหลาย ภายใต้นโยบายปรับโครงสร้างการบริหารสินค้าเกษตรทั้งระบบของรัฐบาล เน้นการสื่อสารประชาสัมพันธ์ข้าวไทยคุณภาพดีสายพันธุ์ต่างๆ ที่มีเอกลักษณ์เฉพาะตัว เช่น คุณสมบัติพิเศษที่เป็นได้ทั้งอาหารและโภชนบำบัด ขยายช่องทางสื่อสารการตลาดระหว่างผู้ผลิตและชุมชนสามารถเชื่อมโยงกับผู้บริโภคอย่างมีประสิทธิภาพ ซึ่งช่วยเพิ่มขีดความสามารถในการแข่งขันของข้าวไทยในเชิงมูลค่า ช่วยแก้ไขปัญหาและความเดือดร้อนของเกษตรกรจากราคาข้าวตกต่ำ ที่สำคัญความสำเร็จของแต่ละชุมชนจะเป็นแรงบันดาลใจและเป็นทางเลือกให้เกษตรกรชาวนาและวิสาหกิจชุมชนปฏิบัติจนพึ่งพาตนเองได้อย่างยั่งยืน
โครงการ "อัตลักษณ์ข้าวไทย ทางเลือกใหม่สู่ความยั่งยืน" นำเสนอภายใต้แนวคิด ‘Thai Rice for Life’ ที่ให้ข้อมูลความรู้เกี่ยวกับข้าวไทยในทุกมิติ สะท้อนความเชื่อมั่นในคุณค่า คุณภาพ และความโดดเด่นของข้าวไทย โดยมีการจัดทำเนื้อหาเป็นภาษาไทยและภาษาอังกฤษ สื่อสารสร้างการรับรู้สู่กลุ่มเป้าหมายทั้งชาวไทยและชาวต่างชาติ ผ่านช่องทางหลากหลาย ประกอบด้วย
1. จัดทำฐานข้อมูลและองค์ความรู้ข้าวไทย โดยรวบรวมองค์ความรู้ข้าวไทยในเชิงพาณิชย์เพื่อส่งเสริมการส่งออก ได้แก่ ชนิดข้าวตามแหล่งเพาะปลูก มาตรฐานข้าวไทย สายพันธุ์ข้าวต่างๆ ที่เพาะปลูกในแต่ละพื้นที่ของประเทศ ช่องทางการติดต่อระหว่างผู้ผลิตและตลาดข้าว การถ่ายทอดเรื่องราวเชิงประวัติศาสตร์และภูมิปัญญาท้องถิ่นเกี่ยวกับข้าวไทยตลอดจนวัฒนธรรมประเพณีไทยที่เกี่ยวข้องกับการเพาะปลูกข้าว โดยประมวลข้อมูลต่างๆ จากหน่วยงานทั้งภาครัฐ ภาคเอกชน และภาคประชาสังคมมาจัดทำเป็นฐานข้อมูลเบื้องต้น (Database) ก่อนนำไปจัดทำสื่อการตลาดที่มีศักยภาพสูง
2. จัดทำหนังสือข้าวไทย ที่มีเนื้อหาครบถ้วนทุกมิติ และออกแบบรูปเล่มในลักษณะ Coffee Table นำเสนอข้อมูลเชิงลึกและสามารถต่อยอดทางการตลาด โดยเฉพาะพันธุ์ข้าวพื้นเมืองของไทยที่มีเอกลักษณ์โดดเด่น มาตรฐานและกระบวนการผลิต รวมไปถึงการแปรรูปข้าวเป็นสินค้านวัตกรรม (Super Food) เจาะตลาดกลุ่มคนรักสุขภาพและกลุ่มเฉพาะ (Niche Market) นับเป็นการเพิ่มทางเลือกในการบริโภค และเพิ่มมูลค่าให้แก่สินค้าและผลิตภัณฑ์ข้าว
3. จัดทำเว็บไซต์ข้าวไทย โดยดำเนินการพัฒนาเว็บไซต์ www.thairiceforlife.com เพื่อตอบสนองความต้องการของกลุ่มเป้าหมายและสื่อสารประชาสัมพันธ์สู่กลุ่มผู้บริโภคทั่วโลก นำเสนอฐานข้อมูลและองค์ความรู้ข้าวไทยครบทุกมิติ รวมถึงเปิดโอกาสให้มีการแลกเปลี่ยนข้อมูลข่าวสารแบบสื่อสารสองทาง และอำนวยความสะดวกในการค้นหาข้อมูลจากหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง พร้อมทั้งช่องทางโซเชียลมีเดียเพื่อการสื่อสารขยายผล
4. จัดทำสื่อประชาสัมพันธ์แบบผสมผสานเชิงรุก เพื่อให้เกิดประโยชน์สูงสุดในการใช้เครื่องมือสื่อสารทางการตลาดเชิงพาณิชย์วงกว้าง อาทิ การนำคณะสื่อมวลชนเดินทางลงพื้นที่เยี่ยมชมแหล่งเพาะปลูกข้าว สัมผัสวิถีชีวิตเกษตรกร การใช้ภูมิปัญญาท้องถิ่น นวัตกรรมการแปรรูปสินค้าและผลิตภัณฑ์จากข้าว และยังบูรณาการทำงานร่วมกับหน่วยงานอื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง ได้แก่ กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ กระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬา ฯลฯ เพื่อต่อยอดทางการตลาดแบบผสมผสานในรูปแบบการท่องเที่ยวเชิงเกษตร ดึงดูดความสนใจผู้บริโภคและนักท่องเที่ยวไปยังแหล่งเพาะปลูก รวมถึงอุดหนุนสินค้าและผลิตภัณฑ์เพิ่มขึ้น
ทั้งนี้ 2 เว็บไซต์เฉพาะสำหรับข้าวไทยที่กรมการค้าต่างประเทศได้พัฒนา ได้แก่ www.thairiceforlife.com และ www.thairiceinfo.go.th นับเป็นเครื่องมือสำคัญในการสื่อสารประชาสัมพันธ์ส่งเสริมการตลาด และบูรณาการข้อมูลการผลิตและการค้าข้าวจากองค์กรรัฐและเอกชนที่เกี่ยวข้อง โดยมุ่งหวังให้เป็นส่วนหนึ่งที่สนับสนุนนโยบายปฏิรูปการเกษตรของประเทศเรื่องการบริหารจัดการข้าวทั้งระบบ เน้นการสื่อสารร่วมกันกับทุกภาคส่วน เพื่อสร้างความรู้ความเข้าใจที่ถูกต้องเกี่ยวกับการแก้ไขปัญหาและพัฒนาระบบการผลิตและการค้าข้าวของไทยให้เป็นไปตามกลไกปกติของตลาดให้เกษตรกรผู้ปลูกข้าวสามารถพึ่งพาตนเองได้ภายใต้ภาวะตลาดที่เป็นธรรม อันเป็นแนวทางของรัฐบาลในการสร้างความเข้มแข็งให้แก่ข้าวไทยทั้งระบบอย่างยั่งยืน โดยเฉพาะอย่างยิ่งในสถานการณ์ปัจจุบันที่พี่น้องเกษตรกรชาวนากำลังประสบกับปัญหาราคาข้าวตกต่ำ เว็บไซต์ดังกล่าวสามารถเป็นอีกหนึ่งโอกาสและช่องทางที่จะช่วยให้เกิดการเข้าถึงระหว่างผู้ผลิตข้าวหรือเกษตรกรรายย่อยและผู้บริโภคได้เป็นอย่างดี
ส่วน www.dft.go.th รูปลักษณ์ใหม่ของเว็บไซต์กรมการค้าต่างประเทศ ที่ได้รับการพัฒนาปรับปรุงตามมาตรฐานเว็บไซต์ภาครัฐ (Government Website Standard) ของสำนักงานรัฐบาลอิเล็กทรอนิกส์ (องค์การมหาชน) เพื่อรองรับการดำเนินงานด้านรัฐบาลอิเล็กทรอนิกส์ (e-Government) ของประเทศไทย เน้นภาพลักษณ์ใหม่ที่มีความสวยงาม ทันสมัย ใช้งานสบาย ง่ายต่อการค้นหา สามารถเข้าถึงข้อมูลได้สะดวกรวดเร็ว ครอบคลุมการใช้งานบนอุปกรณ์สื่อสารทุกประเภททั้งแทปเล็ต พีซี และโทรศัพท์มือถืออย่างครบครันในแบบไทยแลนด์ 4.0