นายวัชรา เหมรัชตานันต์ กรรมการผู้จัดการใหญ่ บริษัท กฟผ. อินเตอร์เนชั่นแนล จำกัด (EGATi) ในเครือการไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย (กฟผ.) กล่าวว่า การลงทุนเข้าซื้อหุ้นบริษัท Adaro Indonesia (AI) ซึ่งประกอบกิจการเหมืองถ่านหินในประเทศอินโดนีเซีย มูลค่า 325 ล้านเหรียญสหรัฐ หรือ 1.17 หมื่นล้านบาท ตามสัดส่วนการถือหุ้น 11-12% นั้นถือว่ามีความคุ้มค่าในการลงทุน เพราะมูลค่าภาพรวมของ AI จากที่มีการประเมินมีกว่า 1 แสนล้านบาท ซึ่ง EGATi มีเงินที่สามารถไปลงทุนได้เพียง 11.53% เท่านั้น แต่ EGATi มีสิทธิการร่วมบริหารโดยได้ส่งตัวแทนเข้าไปเป็น 1 ใน 6 ของคณะกรรมการบริษัท AI (Board of Commissioners)
นอกจากนี้ ยังได้สิทธิในการจัดสรรถ่านหินสำหรับบริษัทตามสัดส่วนที่ EGATi ถือหุ้นอยู่ รวมถึงราคาที่ซื้อขายกับ AI เป็นช่วงที่ถ่านหินมีราคาต่ำถือว่าลดความเสี่ยงในการลงทุนไปมากแล้ว โดยช่วงเวลาที่ EGATi เข้าไปทำสัญญาในการจะซื้อจะขายหุ้นกับบริษัท AI ขณะนั้นราคาถ่านหินในตลาดโลกอยู่ที่ตันละประมาณ 50-55 ดอลลาร์สหรัฐ แต่ปัจจุบันราคาของถ่านหินในตลาดโลกขึ้นไปอยู่ที่ประมาณตันละ 80-100 ดอลลาร์สหรัฐ ส่งผลให้ EGATi จะได้กำไรจากเงินปันผลในช่วงปลายปี ซึ่งจะส่งผลดีต่อความมั่นคงของบริษัท
อย่างไรก็ตาม การเข้าซื้อหุ้นบริษัท AI ของ EGATi มีขั้นตอนเป็นไปตามระเบียบการบริหารรัฐวิสาหกิจ โดยมีการจ้างบริษัทที่ปรึกษาชั้นนำระดับโลกเข้ามาศึกษาในด้านกฎหมาย การตรวจสอบทรัพย์สิน บัญชีและภาษีและด้านเทคนิค อีกทั้งยังมีการกำกับดูแลรายละเอียดของการดำเนินงานและการบริหารความเสี่ยงทั้งหมดซึ่งต้องเสนอเพื่อพิจารณาตามลำดับขั้น ได้แก่ คณะกรรมการ EGATi คณะกรรมการกฟผ. กระทรวงพลังงาน และคณะรัฐมนตรี (ครม.) ซึ่งในทุกระดับจะมีเจ้าหน้าที่ที่เกี่ยวข้องรวมถึงผู้ทรงคุณวุฒิในด้านต่าง ๆ ตรวจสอบความถูกต้องและโปร่งใสของการดำเนินโครงการ
อีกทั้งบริษัท AI ที่เข้าไปลงทุนนั้น มีบริษัทแม่คือ บริษัท Adaro Energy ซึ่งเป็นบริษัทที่อยู่ในตลาดหลักทรัพย์ของอินโดนีเซียที่ได้รับการตรวจสอบการดำเนินงานจากหน่วยงานภาครัฐของอินโดนีเซียทำให้มีความน่าเชื่อถือในการดำเนินธุรกิจ
"การลงทุนในครั้งนี้มีความโปร่งใส เพราะมีหน่วยงานกำกับของภาครัฐคอยตรวจสอบการดำเนินงานในทุกขั้นตอน และที่สำคัญ EGATi ยึดมั่นในการดำเนินงานภายใต้หลักธรรมาภิบาลมาโดยตลอด และพร้อมที่จะให้ตรวจสอบได้ ซึ่งในการประชุมคณะกรรมการบริษัท EGATi เพื่อพิจารณาโครงการ ได้มีความเคร่งครัดต่อการดำเนินงานทุกโครงการ ทั้งนี้ คณะกรรมการบอร์ด รวมทั้งฝ่ายบริหารทราบดีว่า EGATi มีสถานภาพเป็นรัฐวิสาหกิจ ซึ่ง กฟผ. ถือหุ้น 100 เปอร์เซ็น ดังนั้น จึงเป็นเรื่องปกติที่สำนักงานการตรวจเงินแผ่นดิน (สตง.) จะตรวจสอบโครงการลงทุนนี้อยู่แล้ว แม้ไม่มีผู้ร้องเรียนให้มีการตรวจสอบก็ตาม"นายวัชรา กล่าว
นายวัชรา กล่าวว่า การลงทุนดังกล่าวยังถือเป็นการสร้างความมั่นคงและประกันความเสี่ยงในด้านเชื้อเพลิงให้กับการลงทุนของ EGATi ในโรงไฟฟ้าถ่านหินกวางจิ 1 ซึ่ง EGATi เข้าไปลงทุนก่อสร้างในสาธารณรัฐสังคมนิยมเวียดนาม และลักษณะการลงทุนดังกล่าวก็เป็นไปในแนวทางเดียวกับการดำเนินธุรกิจโรงไฟฟ้าในหลายประเทศ เช่น ญี่ปุ่น ที่มีการถือหุ้นในธุรกิจต้นน้ำคือเหมืองถ่านหิน เพื่อลดความเสี่ยงในการจัดหาเชื้อเพลิงของโรงไฟฟ้า เป็นต้น
อีกทั้ง เหมืองถ่านหินของบริษัท AI มีกำลังการผลิตสูงเป็นอันดับ 2 และมีปริมาณถ่านหินสำรองเป็นอันดับ 3 ของประเทศ ซึ่งจะมีความมั่นคงในการดำเนินกิจการไปอีกอย่างน้อย 20 ปี นอกจากนี้ ถ่านหินที่ผลิตจากเหมืองแห่งนี้เป็นถ่านหินซับบิทูมินัส ที่มีคุณภาพดีมีค่ากำมะถันต่ำ ทำให้ไม่เป็นมลพิษต่อสิ่งแวดล้อม มีแบรนด์การค้าที่มีชื่อเสียงไปทั่วโลกว่า Envirocoal มีลูกค้าถึง 14 ประเทศทั่วโลก เช่น ญี่ปุ่น จีน อินเดีย เกาหลีใต้ สเปน เป็นต้น
อย่างไรก็ตาม ข้อมูลการลงทุนถือเป็นความลับทางธุรกิจที่จะไม่เปิดเผยต่อบุคคลหรือสาธารณชน ทั้งนี้ ทางบริษัทพร้อมจะรับการตรวจสอบจาก สตง. สำนักงานคณะกรรมการป้องกันและปราบปรามการทุจริตแห่งชาติ (ป.ป.ช.) หรือหน่วยงานตรวจสอบอื่นของภาครัฐ ซึ่งการที่บริษัท EGATi เป็นรัฐวิสาหกิจทำให้การดำเนินการของบริษัทจะมีการตรวจสอบมากกว่าบริษัทเอกชนทั่วไป
อนึ่ง EGATi ออกมาชี้แจงเรื่องดังกล่าว หลังนายพิชัย นริพทะพันธุ์ อดีต รมว.พลังงาน ได้ออกมาวิจารณ์ถึงการไม่สมควรเข้าซื้อหุ้นเหมืองถ่านหินในอินโดนีเซีย หลังมองว่าในอนาคตถ่านหินอาจไม่ใช่เชื้อเพลิงสำหรับอนาคต และความเหมาะสมถึงระดับราคาที่เข้าซื้อ