กระทรวงพลังงาน โดยสำนักงานนโยบายและแผนพลังงาน (สนพ.) กองทุนเพื่อส่งเสริมการอนุรักษ์พลังงาน ผนึกมูลนิธิอาคารเขียวไทย เผยความสำเร็จโครงการสนับสนุนการออกแบบเมืองอัจฉริยะ (Smart Cities-Clean Energy) โดยมีโครงการที่ผ่านการพิจารณา 6 โครงการ เพื่อเป็นแนวทางในการสร้างเมืองอัจฉริยะ นำไปต่อยอดการสร้างเมืองอัจฉริยะให้เกิดขึ้นอย่างเป็นรูปธรรมในอนาคตอันใกล้
นายทวารัฐ สูตะบุตร ผู้อำนวยการ สนพ.ในฐานะโฆษกกระทรวงพลังงาน กล่าวว่า กระทรวงพลังงานมีนโยบายที่จะส่งเสริมให้การพัฒนาเมืองอัจฉริยะเกิดขึ้นได้อย่างเป็นรูปธรรม สำนักงานนโยบายและแผนพลังงาน จึงได้จัดทำโครงการสนับสนุนการออกแบบเมืองอัจฉริยะ โดยการสนับสนุนจากกองทุนเพื่อส่งเสริมการอนุรักษ์พลังงาน มีสถาบันอาคารเขียวไทยเป็นผู้ดำเนินโครงการ เพื่อกระตุ้นและให้การสนับสนุนหน่วยงานภาครัฐ องค์กรเอกชน ในการออกแบบและพัฒนาเมือง หรือโครงการในลักษณะชุมชนเมืองไปสู่เมืองอัจฉริยะ
โครงการที่ผ่านการพิจารณามี 6 โครงการ ดังนี้ โครงการมหาวิทยาลัยอัจฉริยะ รู้รักษ์พลังงาน สู่การพัฒนาที่ยั่งยืน โดย นิด้า, โครงการมช. (เมือง) มหาวิทยาลัยอัจฉริยะพลังงานสะอาด, โครงการเมืองจุฬาฯ อัจฉริยะ, โครงการต้นแบบเมืองมหาวิทยาลัยอัจฉริยะ โดย มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ศูนย์รังสิต , โครงการวิสซ์ดอมวัน-โอ-วัน และ โครงการขอนแก่น Smart City (ระยะที่ 1) : ขนส่งสาธารณะเปลี่ยนเมือง ซึ่งโครงการทั้งหมดนี้ จะเป็นส่วนสำคัญที่จะกระตุ้นให้เกิดการพัฒนาเมืองอัจฉริยะให้เกิดขึ้นได้ในประเทศต่อไป นายนินนาท ไชยธีรภิญโญ ประธานสถาบันอาคารเขียวไทย กล่าวว่า การพัฒนาเมืองอัจฉริยะ หรือ “Smart City" จะช่วยลดปัญหาทางด้านสิ่งแวดล้อม ปัญหามลภาวะทางอากาศ น้ำเสีย ขยะ การระบายน้ำ ช่วยส่งเสริมสภาพแวดล้อมที่ดี คุณภาพอากาศที่ดี เพิ่มพื้นที่สีเขียว สนับสนุนให้เกิดการใช้พลังงานอย่างมีประสิทธิภาพ และส่งเสริมให้เกิดการพัฒนานวัตกรรมเชิง สร้างสรรค์ ตลอดจนจะเป็นการบ่มเพาะให้เกิดการพัฒนาธุรกิจใหม่ได้ในอนาคต
พลเอกอนันตพร กาญจนรัตน์ รมว.พลังงาน กล่าวว่า ในระยะแรกได้จัดให้มีโครงการสนับสนุนการออกแบบเมืองอัจฉริยะ ซึ่งได้รับการตอบสนองจากนักพัฒนาเมืองในทุกระดับเป็นอย่างดี ทุกเมืองที่ส่งแนวคิดเข้าร่วมโครงการ เป็นตัวอย่างที่น่าชื่นชมและควรได้รับการสนับสนุนให้เกิดขึ้นได้จริงทั้งหมด หกเมืองที่สามารถผ่านเข้ามาถึงขั้นตอนสุดท้าย แสดงให้เห็นถึงความพร้อมที่จะพัฒนาและดำเนินโครงการให้สำเร็จได้อย่างเป็นรูปธรรมมากที่สุด
ดังนั้น เพื่อสนับสนุนให้เกิดการพัฒนาเมืองอัจฉริยะได้อย่างเป็นรูปธรรม จึงมีนโยบายที่จะส่งเสริมให้การพัฒนาเมืองอัจฉริยะ 4 ด้าน คือ 1. ด้านพลังงานและสาธารณูปโภคพื้นฐาน พิจารณาส่งเสริมการพัฒนาระบบผลิตไฟฟ้าเพื่อใช้เองภายในเมืองอัจฉริยะ การส่งเสริมให้ดำเนินการระบบ Micro-grid การพิจารณาส่งเสริมการส่งจ่ายและจำหน่ายไฟฟ้าภายในโครงการโดยให้ภาคเอกชนสามารถซื้อขายแลกเปลี่ยนไฟฟ้าเองได้ การส่งเสริมการลงทุนในการผลิตไฟฟ้าจากพลังงานทดแทน การส่งเสริมการเดินทางโดยพาหนะที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม ตลอดจนการส่งเสริมให้เมืองอัจฉริยะสามารถผลิตและให้บริการโครงสร้างพื้นฐานทั้งด้านกายภาพ (Physical Infrastructure) และโครงสร้างด้านดิจิตอล (Digital Infrastructure) ได้เองภายในขอบเขตของเมือง
2. ด้านผังเมือง และการขนส่ง พิจารณาการจัดรูปผังเมืองเฉพาะสำหรับเมืองอัจฉริยะ เพื่อลดข้อจำกัดในการใช้พื้นที่สำหรับการพัฒนาเมืองอัจฉริยะ และสามารถจัดผังเมืองที่ส่งเสริมให้ใช้พลังงานน้อยลงในการเดินทาง หรือ เดินหรือขี่จักรยาน ซึ่งไม่ต้องใช้พลังงานในการเดินทางได้โดยสะดวก รวมทั้งพิจารณาส่งเสริมให้เมืองอัจฉริยะสามารถให้บริการระบบขนส่งมวลชนภายในเมืองของตนเอง โดยจะให้ความสำคัญกับระบบพลังงานสะอาดเป็นหลัก
3. ด้านชุมชนเมือง สิ่งแวดล้อม และการท่องเที่ยว ส่งเสริมให้มีการกำหนดมาตรฐานด้านความปลอดภัย สุขภาพ การป้องกันภัยพิบัติ การดูแลผู้สูงอายุ ผู้ทุพลภาพ ให้ความสำคัญกับรูปแบบการเรียนรู้ตลอดชีวิตโดยการพัฒนาแหล่งเรียนรู้ด้านต่างๆ ภายในเมืองอัจฉริยะ ตลอดจนพิจารณาความเป็นไปได้ในการให้สิทธิ หรือ สวัสดิการพิเศษสำหรับผู้อยู่อาศัย หรือ ทำงานในเมืองอัจฉริยะ กำหนดทิศทางให้เมืองอัจฉริยะเป็นแหล่งเรียนรู้ สถานที่พักผ่อน และท่องเที่ยวสำหรับครอบครัว
4. ด้านการบริหารจัดการเมือง ส่งเสริมให้มีระบบการบริหารจัดการเมืองอัจฉริยะเพื่อให้เมืองคงความเป็นอัจฉริยะในด้านต่างๆ ได้อย่างต่อเนื่อง เน้นการมีส่วนร่วมของชุมชน โดยใช้เทคโนโลยีดิจิทัลช่วยในการบริหารจัดการและต้องสามารถตรวจสอบข้อมูลต่างๆ ได้ตลอดเวลา