น.ส.ชุติมา บุณยประภัศร รมช.พาณิชย์ กล่าวว่า ได้ยกเลิกคำขอจดสิทธิบัตรที่มีสารสกัดจากกัญชา หรือมีสารสกัดจากกัญชาเป็นองค์ประกอบไปแล้ว ตามคำสั่งของคณะรักษาความสงบแห่งชาติ (คสช.) ซึ่งเมื่อใดที่ พ.ร.บ.ยาเสพติดให้โทษมีผลบังคับใช้ โดยจะเป็นการปลดล็อกในเรื่องการใช้กัญชาสำหรับทางการแพทย์ได้นั้น ทุกคนจึงสามารถมายื่นจดสิทธิบัตรได้
"ขอให้ทุกคนเลิกกังวลในประเด็นการยื่นจดสิทธิบัตรกัญชา เพราะวันนี้เราเซตซีโร่ให้แล้ว ไม่ต้องกลัวจะได้เปรียบ เสียเปรียบ ไม่ต้องกลัวคนอื่นจะมายื่นจดสิทธิบัตรก่อน ตอนนี้ ใครอยากประดิษฐ์คิดค้น ก็ทำไป และเมื่อพ.ร.บ.ยาเสพติดให้โทษ ที่ปลดล็อกในเรื่องกัญชาเพื่อใช้ทางการแพทย์มีผลบังคับใช้ ทุกคนก็มายื่นจดสิทธิบัตรได้ ถือว่าสตาร์ทพร้อมกัน" รมช.พาณิชย์กล่าว
นายทศพล ทังสุบุตร อธิบดีกรมทรัพย์สินทางปัญญา กระทรวงพาณิชย์ เปิดเผยว่า กรมฯ ได้ปฏิบัติตามคำสั่งคสช. เมื่อวันที่ 28 ม.ค.62 ที่ให้ยกเลิกคำขอจดสิทธิบัตรที่มีสารสกัดจากกัญชา หรือมีสารสกัดจากกัญชาเป็นองค์ประกอบ โดยได้ดำเนินการยกเลิกแล้วตั้งแต่วันที่ 29 ม.ค.-1 ก.พ.62 รวมทั้งหมด 7 คำขอ และจะทยอยส่งหนังสือแจ้งไปยังผู้ยื่นจดสิทธิบัตรให้ครบทั้งหมด
จากก่อนหน้านี้ ที่ได้ใช้อำนาจอธิบดีกรมทรัพย์สินทางปัญญาสั่งปฏิเสธไปแล้ว 3 คำขอ และอีก 3 คำขอ ผู้ขอยื่นจดได้ละทิ้งเอง ส่งผลให้ทั้ง 13 คำขอที่เป็นสารสกัดจากกัญชา และองค์ประกอบที่มีสารสกัดกัญชาเป็นส่วนผสม พ้นไปจากระบบแล้ว
อย่างไรก็ตาม ผู้ยื่นขอจดสามารถอุทธรณ์คำสั่งยกเลิกได้ภายใน 60 วัน แต่หากพ้นจากนี้ไม่ยื่นอุทธรณ์ จะถือว่าคำสั่งยกเลิกนี้เป็นที่สุดตามกฎหมาย
"คำขอรับสิทธิบัตรทั้ง 13 คำขอ ทั้งที่ผู้ยื่นได้ละทิ้งคำขอ หรือถูกปฏิเสธคำขอจด หรือสั่งยกเลิกตามคำสั่ง คสช. ซึ่งคำขอเหล่านี้ ได้ประกาศโฆษณาไปแล้ว ผู้ขอรับสิทธิบัตรจะนำการประดิษฐ์นั้น มายื่นขอรับสิทธิบัตรใหม่อีกไม่ได้ เพราะได้มีการเปิดเผยสาระสำคัญหรือรายละเอียดไว้แล้ว จึงไม่ถือว่าเป็นสิ่งประดิษฐ์ใหม่ ตามข้อกำหนดในกฎหมายสิทธิบัตร และไม่เป็นไปตามหลักเกณฑ์ขอรับความคุ้มครองสิทธิบัตร จึงไม่สามารถยื่นกลับเข้ามาได้อีก" นายทศพลกล่าว
นอกจากนี้ ตามคำสั่ง คสช. แม้ภายหลังกฎหมายยาเสพติดให้โทษ ที่ปลดล็อกให้นำกัญชามาใช้ประโยชน์ทางการแพทย์ได้ มีผลใช้บังคับ และทำให้บางส่วนของคำสั่ง คสช. สิ้นผลไป ก็จะไม่กระทบต่อการดำเนินการที่ผ่านมา เนื่องจากคำสั่ง คสช. ได้มีบทบัญญัติรองรับไว้แล้วว่า คำขอสารสกัดกัญชา หรือองค์ประกอบสารสกัดกัญชาที่ได้ยื่นขอจดไว้ก่อนคำสั่ง คสช.มีผลบังคับใช้ ให้ดำเนินการต่อจนกว่าจะแล้วเสร็จ หมายความว่า หากต่อไป มีการตรวจสอบพบคำขอจดสิทธิบัตรที่เป็นสารสกัดจากกัญชา หรือองค์ประกอบสารสกัดกัญชาเมื่อใด ก็จะสามารถยกเลิกคำขอนั้นๆ ได้ทันที เพราะคำสั่ง คสช. ยังมีผลใช้บังคับอยู่
"ถ้าพูดให้เข้าใจง่าย ๆ คือ ตอนนี้เราอาจจะยังไม่พบว่ามีคำขอจดสิทธิบัตรที่เกี่ยวข้องกับกัญชาหลงเหลืออยู่ในระบบ เพราะยังไม่ได้มีการประกาศโฆษณา แต่ถึงรู้ เจ้าหน้าที่ก็เอามาบอกใครไม่ได้ เพราะกฎหมายห้ามเปิดเผย ถ้าเปิดเผยจะมีโทษจำคุก แม้แต่อธิบดีก็ไม่สามารถรู้ได้ จะรู้ก็ต่อเมื่อประกาศโฆษณา แต่ถ้าประกาศโฆษณาเมื่อไร ก็จะจัดการยกเลิกทันทีตามคำสั่งคสช. ขอให้ภาคประชาสังคมเบาใจได้ว่าคำขอจดสิทธิบัตรกัญชาที่ยื่นไว้ก่อนที่พ.ร.บ.ยาเสพติดให้โทษมีผลบังคับใช้ จะไม่มีทางได้รับการจดสิทธิบัตรแน่นอน" นายทศพล กล่าว