นางอรมน ทรัพย์ทวีธรรม อธิบดีกรมเจรจาการค้าระหว่างประเทศ เปิดเผยว่า ผลไม้ไทยกำลังมีอนาคตที่สดใส เนื่องจากความมีเอกลักษณ์โดดเด่นด้านรสชาติจึงได้รับความนิยมและเป็นที่ต้องการของตลาดทั้งในและต่างประเทศ ที่ผ่านมามูลค่าการส่งออกผลไม้ของไทยเติบโตขึ้นอย่างต่อเนื่อง ในปี 2561 การส่งออกผลไม้ของไทยสู่ตลาดโลกมีมูลค่า 2,656 ล้านเหรียญสหรัฐ เพิ่มขึ้น 17.05% จากปี 2560 โดยมีตลาดส่งออกหลัก ได้แก่ อาเซียน และจีน รวมมูลค่าการส่งออกผลไม้ไทยไปอาเซียนและจีนมีมูลค่าสูงถึง 2,132 ล้านเหรียญสหรัฐ หรือ 80% ของการส่งออกผลไม้ไทยไปตลาดโลก โดยผลไม้ไทยที่กำลังเนื้อหอมคือกลุ่มผลไม้เมืองร้อน เช่น ทุเรียน ลำไย มังคุด เป็นต้น ซึ่งไทยครองความเป็นผู้นำการส่งออกอันดับต้นของโลก
อธิบดีกรมเจรจาการค้าระหว่างประเทศ กล่าวว่า มูลค่าการส่งออกผลไม้ที่เพิ่มขึ้นนี้มีความตกลงการค้าเสรี (FTA) เป็นปัจจัยสำคัญที่ช่วยส่งเสริมการขยายตัวของการส่งออกผลไม้ไทย เนื่องจากภายใต้ FTA ที่ไทยมีอยู่ในปัจจุบันจำนวน 13 ฉบับ กับ 18 ประเทศ ได้แก่ อาเซียน จีน ญี่ปุ่น เกาหลีใต้ อินเดีย ออสเตรเลีย นิวซีแลนด์ เปรู ชิลี และล่าสุดฮ่องกง (อยู่ระหว่างรอการมีผลบังคับใช้) นั้น จีน ออสเตรเลีย นิวซีแลนด์ ชิลี เปรู และฮ่องกงได้ยกเว้นการเก็บภาษีศุลกากรของการนำเข้าสินค้าผลไม้สด ผลไม้แช่แข็งและผลไม้แห้งจากไทยแล้ว ขณะนี้จึงเหลือเพียงบางประเทศ เช่น ญี่ปุ่น เกาหลีใต้ อินเดีย สปป. ลาว กัมพูชา เวียดนาม และมาเลเซีย ที่ยังเก็บภาษีศุลกากรการนำเข้าผลไม้บางชนิดจากไทย เช่น ญี่ปุ่นเก็บภาษีส้มในอัตรา 4% เกาหลีใต้เก็บภาษีมะม่วง 24% ทุเรียน 36% อินเดียเก็บภาษีส้ม 5% มาเลเซีย กัมพูชา และ สปป.ลาว เก็บภาษีมะม่วง มังคุด ทุเรียน ในอัตรา 5% เป็นต้น
ดังนั้น เมื่อเปรียบเทียบสถิติมูลค่าการส่งออกผลไม้ของไทยสู่ตลาดโลกในปี 2561 กับปี 2535 ซึ่งเป็นปีก่อนที่ความตกลง FTA ฉบับแรกของไทยกับอาเซียนจะมีผลบังคับใช้ พบว่ามูลค่าการส่งออกผลไม้เพิ่มสูงขึ้นถึง 3,341% โดยหากแยกรายตลาด จะพบว่า ในปี 2561 ไทยมีการส่งออกผลไม้ไปอาเซียน เป็นมูลค่า 1,123 ล้านเหรียญสหรัฐ เพิ่มขึ้นถึง 6,429% เมื่อเทียบกับปี 2535 ก่อนที่สมาชิกอาเซียนจะลดภาษีนำเข้าผลไม้จากไทยภายใต้ความตกลงเขตการค้าเสรีอาเซียน (AFTA)
นอกจากนี้ ในปี 2561 ไทยมีการส่งออกผลไม้ไปจีน เป็นมูลค่า 1,009 ล้านเหรียญสหรัฐ เพิ่มขึ้น 2,816% เมื่อเทียบกับปี 2545 ซึ่งเป็นปีก่อนหน้าที่จีนยกเลิกการเก็บภาษีนำเข้าผลไม้จากไทยภายใต้ความตกลงการค้าเสรีอาเซียน-จีน (ACFTA) สอดคล้องกับสถิติของกรมการค้าต่างประเทศ ที่พบว่าในปี 2561 สินค้าผลไม้ถือเป็นหนึ่งในสินค้าที่ผู้ประกอบการไทยขอใช้สิทธิประโยชน์จาก FTA ในการส่งออกเป็นอันดับต้น
อธิบดีกรมเจรจาการค้าระหว่างประเทศ กล่าวว่า การค้าผลไม้มีแนวโน้มเติบโตขึ้นอย่างต่อเนื่อง ด้วยสาเหตุจากพฤติกรรมของผู้บริโภคที่ปัจจุบันหันมาบริโภคอาหารเพื่อสุขภาพมากขึ้น ประกอบกับข้อได้เปรียบของผลไม้ไทยที่ได้รับสิทธิประโยชน์ภายใต้ FTA จึงถือเป็นโอกาสทองที่เกษตรกรและผู้ประกอบการไทยจะขยายการส่งออกผลไม้ไปยังต่างประเทศได้เพิ่มขึ้น ทั้งนี้ เพื่อผลักดันให้ผลไม้ไทยครองใจผู้บริโภค เกษตรกรควรรักษามาตรฐานสินค้าให้สอดคล้องกับหลักการสากลด้านมาตรฐานสุขอนามัยและสุขอนามัยพืช พัฒนาคุณภาพการผลิตตามความต้องการของตลาดที่ปัจจุบันนิยมผลไม้ปลอดสารพิษหรือเกษตรอินทรีย์เพิ่มขึ้น
รวมทั้งสร้างเอกลักษณ์ด้วยการขึ้นทะเบียนเป็นสิ่งบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์ (GI) พัฒนาสร้างตราสินค้า หรือแบรนด์ของผลไม้เป็นของตนเอง เพื่อสร้างความแตกต่างจากผลไม้ของประเทศอื่น ตลอดจนปรับตัวให้เข้าสู่การค้ายุคใหม่โดยสร้างองค์ความรู้ทางด้านต่างๆ อาทิ การตลาดในต่างประเทศ ซึ่งจะช่วยยกระดับสินค้าและสร้างความมั่นใจให้กับผู้บริโภค ให้สามารถครองตลาดและสร้างมูลค่าเพิ่มที่ให้กับสินค้าผลไม้ไทยได้มากขึ้น