นายณัฐพร จาตุศรีพิทักษ์ โฆษกประจำรองนายกรัฐมนตรีฝ่ายเศรษฐกิจ เปิดเผยว่า ที่ประชุมคณะรัฐมนตรี (ครม.) มีมติเห็น ชอบให้กระทรวงดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคม (ดีอี) เปิดโครงข่ายเน็ตประชารัฐที่ครอบคลุมหมู่บ้านเป้าหมาย จำนวน 24,700 หมู่บ้าน ตามหลักเกณฑ์การให้บริการโครงข่ายเน็ตประชารัฐแบบเปิด (Open Access Network) ตามแนวทางที่คณะกรรมการดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจ และสังคมแห่งชาติ (คณะกรรมการฯ) เห็นชอบเพื่อให้มีการเชื่อมต่อโครงข่ายเน็ตประชารัฐไปให้บริการปลายทาง (Last Mile Access) ไปยังทุกภาคส่วน ซึ่งเป็นการใช้โครงข่ายเน็ตประชารัฐให้เกิดประโยชน์และมีประสิทธิภาพสูงสุด ลดความซ้ำซ้อนในการลงทุน โครงสร้างพื้นฐานโทรคมนาคมและลดต้นทุนในการคิดอัตราค่าบริการอินเทอร์เน็ต ซึ่งจะทำให้ประชาชนเข้าถึงบริการอินเทอร์เน็ตความเร็ว สูงด้วยราคาที่เหมาะสมอีกทั้งยังเป็นการช่วยแก้ไขปัญหาความเหลื่อมล้ำในสังคม
พร้อมทั้งให้หน่วยราชการต่าง ๆ สนับสนุนให้เกิดการใช้ประโยชน์จากเน็ตประชารัฐเพื่อต่อยอดการพัฒนาบริการภาครัฐที่เกี่ยว ข้อง อาทิ e-Health e-Learning e-Agriculture e-Commerce และ e-Government เป็นต้น เพื่อให้ประชาชนสามารถเข้าถึง บริการต่าง ๆ ของภาครัฐได้อย่างทั่วถึงและเท่าเทียมกัน รวมทั้งหน่วยงานภาครัฐต่าง ๆ สามารถสร้างการรับรู้สู่ชุมชน โดยการเผยแพร่ ข้อมูล ข่าวสาร และรับทราบปัญหา อุปสรรค ความต้องการ ผ่านเครือข่ายอาสาสมัครที่มีอยู่ในพื้นที่ เพื่อให้ประชาชนสามารถเข้าถึงข้อมูล ข่าวสารได้อย่างถูกต้องตรงตามเป้าประสงค์ของนโยบายรัฐบาลได้อย่างทันเหตุการณ์ รวดเร็ว ในรูปแบบประชารัฐ
สำหรับในส่วนข้อเสนอของดีอีในครั้งนี้ จะเป็นการดำเนินการเปิดโครงข่ายเน็ตประชารัฐตามหลักเกณฑ์โครงข่ายแบบเปิด (Open Access Network) ซึ่งเป็นการเปิดให้ผู้ประกอบกิจการโทรคมนาคมเข้าเชื่อมต่อโครงข่ายเน็ตประชารัฐ (ซึ่งเป็นทรัพย์สินของ ราชการ) เพื่อลดความซ้ำซ้อนในการลงทุนวางโครงข่ายซึ่งเป็นการลดต้นทุนการคิดอัตราค่าบริการไปยังบ้านเรือนประชาชน ทำให้ ประชาชนโดยเฉพาะอย่างในพื้นที่ห่างไกล (เนื่องจากเอกชนไม่เข้าไปลงทุนในพื้นที่ห่างไกลที่ไม่มีศักยภาพเชิงพาณิชย์) มีโอกาสเข้าถึง บริการอินเทอร์เน็ตความเร็วสูงในราคาที่เหมาะสมและเป็นธรรม
โดย ดีอี ได้เสนอหลักเกณฑ์โครงข่ายแบบเปิด (Open Access Network) และข้อเสนอการใช้โครงข่ายโทรคมนาคม (Reference Access Offer: RAO) ประกอบกับคณะกรรมการฯ ในการประชุมครั้งที่ 3/2561 เมื่อวันที่ 12 กรกฎาคม 2561 ได้มีมติ เห็นชอบหลักเกณฑ์การให้บริการโครงข่ายเน็ตประชารัฐแบบเปิดด้วยแล้ว ดังนี้
ผู้ประกอบกิจการโทรคมนาคม* หลักเกณฑ์ แบบที่ 1 ไม่มีโครงข่ายเป็นของตนเอง สามารถเชื่อมต่อจากโครงข่ายเน็ตประชารัฐไปยังบ้านเรือนของประชาชน แบบที่ 2 ที่ไม่มีโครงข่ายเป็นของตนเอง โดยไม่มีค่าการใช้หรือเชื่อมต่อ แบบที่ 2 ที่มีโครงข่ายเป็นของตนเอง ต้องทำข้อตกลงกับ ดีอีในการเปิดโครงข่ายโทรคมนาคมที่มีอยู่ให้ผู้ประกอบกิจการรายอื่น แบบที่ 3 ที่มีโครงข่ายเป็นของตนเอง เชื่อมต่อโครงข่ายเพื่อให้บริการโทรคมนาคมแก่ครัวเรือน (ซึ่งจะมีค่าใช้จ่ายระหว่าง กันตามที่กำหนดไว้ในข้อเสนอ) สำหรับผู้ประกอบกิจการโทรคมนาคมที่ไม่ประสงค์จะให้ ผู้อื่นเข้าใช้โครงข่ายในส่วนของ access ของตนจะมีค่าใช้จ่ายในการใช้โครงข่าย เน็ตประชารัฐ โดยอ้างอิงตามราคาที่รัฐบาลลงทุนแบบต้นทุนส่วนเพิ่มระยะยาว (Long Run Incremental Cost) หมายเหตุ ผู้ประกอบกิจการฯ สามารถเชื่อมต่อโครงข่ายเน็ตประชารัฐได้ ณ จุดเชื่อมต่อที่มีความ เป็นไปได้ทางเทคนิค โดยผู้ประกอบกิจการฯ ที่ขอเชื่อมต่อโครงข่ายต้องเป็นผู้รับผิดชอบ ค่าใช้จ่ายในการทำหรือจัดให้มีจุดเชื่อมต่อโครงข่ายโทรคมนาคมเพิ่มเติม
อนึ่ง ผู้ประกอบกิจการฯ แบบที่ 1 ไม่มีโครงข่ายโทรคมนาคมเป็นของตนเอง และเป็นกิจการที่มีลักษณะสมควรให้มีการบริการ ได้โดยเสรี เช่น บริษัท เอส ที ซี เน็ทเวิร์ค คอร์ปอเรชั่น จำกัด
ผู้ประกอบกิจการฯ แบบที่ 2 มีทั้งแบบที่มีหรือไม่มีโครงข่ายเป็นของตนเอง เป็นกิจการที่มีวัตถุประสงค์ให้บริการจำกัดเฉพาะ บุคคลหรือไม่มีผลกระทบโดยนัยสำคัญต่อการแข่งขันโดยเสรีอย่างเป็นธรรม หรือต่อประโยชน์สาธารณะและผู้บริโภค ได้แก่ บมจ. สามารถ เทลคอม (SAMTEL) (แบบที่ 2 ไม่มีโครงข่ายฯ) บริษัท ทริปเปิลที โกลบอล เน็ท จำกัด (แบบที่ 2 มีโครงข่ายฯ)
ผู้ประกอบกิจการฯ แบบที่ 3 มีโครงข่ายเป็นของตนเอง เป็นกิจการที่มีวัตถุประสงค์ในการให้บริการแก่บุคคลทั่วไปจำนวนมาก หรืออาจมีผลกระทบต่อการแข่งขันโดยเสรีอย่างเป็นธรรม หรืออาจกระทบต่อประโยชน์สาธารณะ หรือมีเหตุจำเป็นต้องคุ้มครองผู้บริโภคเป็น พิเศษ เช่น บมจ. ทีโอที บริษัท แอดวานซ์ ไวร์เลส เน็ทเวอร์ค จำกัด
ทั้งนี้ บมจ. ทีโอที ในฐานะผู้ได้รับมอบหมายให้ดำเนินการโครงการเน็ตประชารัฐต้องให้ผู้ให้บริการโทรคมนาคมรายอื่นเข้า ใช้โครงข่ายเน็ตประชารัฐ และให้จัดส่งสำเนาสัญญาการใช้โครงข่ายเน็ตประชารัฐ ให้คณะกรรมการกิจการกระจายเสียง กิจการโทรทัศน์ และกิจการโทรคมนาคมแห่งชาติ ตามประกาศคณะกรรมการกิจการกระจายสียง กิจการโทรทัศน์และกิจการโทรคมนาคมแห่งชาติ เรื่องการ ใช้และการเชื่อมต่อโครงข่ายโทรคมนาคม พ.ศ. 2556 โดยผู้ให้บริการโทรคมนาคมสามารถยื่นความประสงค์ได้ที่สำนักงานปลัดกระทรวงดิ จิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคมพิจารณาให้ความเห็นชอบก่อนดำเนินการ