พันเอกสรรพชัย หุวะนันทน์ กรรมการผู้จัดการใหญ่ บมจ.กสท โทรคมนาคม (CAT) แถลงการเตรียมพร้อมรับโอกาสบริหารดาวเทียมแห่งชาติ ว่า คณะกรรมการดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติได้เห็นชอบให้ CAT เป็นผู้รับผิดชอบในการบริหารจัดการทรัพย์สินที่กระทรวงดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคมรับโอนหลังสิ้นสุดสัญญาสัมปทานให้บริการดาวเทียมกับบมจ.ไทยคม (THCOM) ในเดือนกันยายน 2563 อยู่ระหว่างรอกระทรวงดิจิทัลฯนำเสนอคณะรัฐมนตรี (ครม.)
หากได้รับอนุมัติจากครม. CAT ได้จัดทำแผนบริหารจัดการดาวเทียมแห่งชาติแบบจีทูจี ด้วยกระบวนการตามมาตรา 49 ของพ.ร.บ.การให้เอกชนร่วมลงทุนในกิจการของรัฐ นำเสนอผ่านคณะกรรมการนโยบายอวกาศแห่งชาติและคณะกรรมการดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติแล้วเมื่อวันที่ 10 เมษายน 2563 โดยแผนดังกล่าวครอบคลุมการเตรียมความพร้อมในทุกด้าน ซึ่งอยู่ในขอบเขตความสามารถบริหารจัดการของ CAT ทั้งการพิจารณาต่อยอดสินทรัพย์ดาวเทียมที่จะหมดอายุการใช้งานวิศวกรรมเพื่อการใช้งานระยะยาว
โดย CAT ได้เตรียมแผนบริหารดาวเทียมที่จะเหลือ 2 ดวงหลังสิ้นสุดสัมปทาน คือไทยคม 4 และไทยคม 6 รวมทั้งการพัฒนาบุคลากรรองรับงานในอนาคตแนวทางสำหรับดาวเทียมไทยคม 4 (ไอพีสตาร์) ซึ่งมีอายุทางวิศวกรรมและพลังงานเชื้อเพลิงใช้ได้ถึงปี 2565
พันเอกสรรพชัย กล่าวว่า CAT ประเมินว่าเป็นตำแหน่งดาวเทียมที่มีศักยภาพสูงรองรับลูกค้าไทยและต่างชาติควรรักษาไว้โดยร่วมทุนกับพันธมิตรในการจัดหาดาวเทียมดวงใหม่มาทดแทนและอาจส่งโดรนเติมเชื้อเพลิงเพื่อใช้งานต่ออีกระยะหนึ่งระหว่างรอการจัดหาดาวเทียมทดแทน
"หลังหมดอายุใช้งานทางวิศวกรรมในปี 2565 เราจะพยายามรักษา Slot นี้ให้อยู่กับประเทศไทยต่อไป โดยหากเราได้ดาวเทียมใหม่มาแทนที่ไทยคม 4 ซึ่งเป็นเทคโนโลยีที่ใช้งานมานานกว่าสิบปีดาวเทียมบรอดแบนด์ใหม่จะใช้เทคโนโลยีรุ่นใหม่ที่ประสิทธิภาพสูงขึ้น โดยมีต้นทุนทางเทคโนโลยีที่ลดลงซึ่งอาจส่งผลลดค่าบริการลงได้ในขณะที่จะสามารถขยายสัญญาณการให้บริการแก่ลูกค้าได้มากขึ้นทั้งไทยและต่างชาตินอกจากเป็นการรักษาลูกค้าเดิมจึงสามารถขยายฐานลูกค้าเพิ่มโอกาสธุรกิจ อีกทั้งยังเป็นการช่วยภารกิจรัฐบาลที่จะได้รักษาตำแหน่งวงโคจรที่สำคัญนี้ไว้เพื่อความมั่นคงของกิจการดาวเทียมของประเทศ
ทั้งนี้ แนวทางการบริหารดาวเทียมดังกล่าวหลังหมดสัมปทานหากสามารถดำเนินการได้เร็วจะยิ่งช่วยให้ลูกค้าในระบบเกิดความมั่นใจในการใช้บริการต่อเพราะที่ผ่านมาหลังจากไม่มีการยิงไทยคม 9 ทดแทนจึงทำให้ลูกค้าดาวเทียมไทยคม 4 ทยอยลดลง"กรรมการผู้จัดการใหญ่ CAT กล่าว
สำหรับดาวเทียมดวงที่ 6 อยู่ในตำแหน่งเดียวกับไทยคม 5 เป็นตำแหน่ง Hot Bird ที่มีศักยภาพและมูลค่าธุรกิจสูงมากขณะนี้รับลูกค้าบริการบรอดคาสต์ที่โอนย้ายจากไทยคม 5 เต็มขีดความสามารถโดยรองรับผู้ชมโทรทัศน์ระบบดาวเทียมกว่า 15-16 ล้านรายและมีอายุการใช้งานถึงปี 2572
หลังจากนั้น CAT จะดำเนินการด้านเอกสารข่ายงานดาวเทียม (Satellite Network Filing) เพื่อจองตำแหน่งดาวเทียมและพัฒนาดาวเทียมใหม่ทดแทนโดยเป็นการช่วยรักษาตำแหน่งดาวเทียมนี้ไว้ต่อไปเพื่อการใช้ประโยชน์ในระยะยาวของประเทศ สำหรับงานบริหารจัดการและควบคุมดาวเทียมในบางส่วนซึ่งมีความละเอียดอ่อนจำเป็นต้องพัฒนาบุคลากรเพิ่มความรู้ทักษะเฉพาะด้าน CAT จะพัฒนาบุคลากรโดยส่งพนักงานเข้าฝึกอบรมเตรียมความพร้อมในการบริหารสินทรัพย์อย่างต่อเนื่องหลังสิ้นสุดสัมปทาน
"CAT เชื่อมั่นว่าดาวเทียมสื่อสารจะมีบทบาทสนับสนุนประเทศไทยให้พร้อมขับเคลื่อนทุกภาคส่วนด้วยดิจิทัล ซึ่ง CAT พร้อมให้ความมั่นใจแก่ประชาชนว่าเราจะมีดาวเทียมใช้งานในอนาคตอย่างมั่นคงเพื่อช่วยในการพัฒนาประเทศไทย 4. 0 ได้ทั่วถึงและครอบคลุมในทุกพื้นที่ได้มากยิ่งขึ้น"
นอกเหนือจากไทยคม 4 และไทยคม 6 ดังกล่าวยังเสริมด้วยการให้บริการจากเครือข่ายดาวเทียม LEO (Low Earth Orbit) ที่มีการใช้งานลักษณะกลุ่มดาวเทียม (Constellation) ครอบคลุมทั่วโลกกว่า 600 ดวง ซึ่ง CAT อยู่ระหว่างดำเนินการโดยเป็นเครือข่ายดาวเทียมวงโคจรต่ำที่จะรองรับการพัฒนาโครงข่าย 5G อย่างเต็มศักยภาพของไทยด้วยคุณสมบัติสำคัญคือการส่งข้อมูลความเร็วสูงเกิน 400 Mbps ความหน่วงต่ำกว่า 32 มิลลิวินาที (32 ms) และสามารถเชื่อมโยงเครือข่ายอุปกรณ์ IoT, M2M (Machine to Machine) จำนวนมากจึงสามารถเสริมประสิทธิภาพร่วมกับ 5G ภาคพื้นดินเพื่อครอบคลุมทุกพื้นที่สำหรับการพัฒนา 5G ของไทยอย่างเต็มรูปแบบ