นายฉันทานนท์ วรรณเขจร เลขาธิการสำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร (สศก.) เปิดเผยแนวโน้มเศรษฐกิจการ เกษตรในปี 65 คาดว่าจะขยายตัวอยู่ในช่วง 2.0-3.0% โดยสาขาพืช สาขาปศุสัตว์ สาขาประมง สาขาบริการทางการเกษตร และสาขาป่าไม้ ขยายตัวเพิ่มขึ้นทุกสาขา จากปัจจัยสนับสนุน ทั้งสภาพอากาศที่เอื้ออำนวย การดำเนินนโยบายด้านการเกษตรที่ต่อ เนื่อง ทั้งการบริหารจัดการทรัพยากรน้ำ การจัดทำฐานข้อมูลขนาดใหญ่ (Big Data) เพิ่มช่องทางให้เกษตรกรสามารถเข้าถึง และใช้ประโยชน์ข้อมูลเพื่อการวางแผนการผลิต การแปรรูป และการตลาด โดยใช้หลักการตลาดนำการผลิต ส่งเสริมการใช้ เทคโนโลยีในการผลิตและยกระดับคุณภาพสินค้าเกษตร รวมทั้งพัฒนาระบบโลจิสติกส์ และศักยภาพในการผลิตสินค้าเกษตรของไทย
อย่างไรก็ตาม ยังต้องเฝ้าระวังปัจจัยเสี่ยงที่ต้องติดตาม ไม่ว่าจะเป็นภัยธรรมชาติ และความแปรปรวนของสภาพ อากาศ สถานการณ์ของโรคโควิด-19 ที่อาจเกิดการระบาดในระลอกใหม่ ความผันผวนของอัตราแลกเปลี่ยน โดยหากเงินบาทแข็ง ค่าขึ้นมากกว่าประเทศคู่แข่ง จะส่งผลต่อความสามารถในการแข่งขันทางการค้าสินค้าเกษตรไทย และราคาน้ำมันดิบที่มีทิศทางเพิ่ม ขึ้น ส่งผลให้ต้นทุนการผลิตสินค้าเกษตรเพิ่มขึ้นไปด้วย
สำหรับภาวะเศรษฐกิจการเกษตร ปี 64 พบว่า ขยายตัว 1.5% เมื่อเทียบกับปี 63 โดยมีปัจจัยสนับสนุน จากปริมาณ น้ำฝนที่เพิ่มขึ้นตั้งแต่ปลายปี 63 ต่อเนื่องถึงปี 64 ซึ่งเพียงพอต่อการเพาะปลูกพืช และประมง ประกอบกับราคาสินค้าเกษตรหลาย ชนิดที่ปรับตัวดีขึ้น จูงใจให้เกษตรกรเพิ่มการผลิตและบำรุงรักษาที่ดี
รวมไปถึงการดำเนินนโยบาย และมาตรการของภาครัฐ อาทิ การขยายช่องทางการตลาดทั้งออนไลน์ และออฟไลน์ มาตรการเยียวยาและฟื้นฟูเกษตรกรที่ได้รับผลกระทบจากการแพร่ระบาดของโควิด-19 เช่น การส่งเสริมอาชีพเกษตร การพักชำระ หนี้ และการประกันรายได้ ทำให้เกษตรกรสามารถทำการผลิต และบริหารจัดการสินค้าเกษตรให้ออกสู่ตลาดได้อย่างต่อเนื่อง นอก จากนี้ การฟื้นตัวของเศรษฐกิจโลก และการผ่อนคลายมาตรการการควบคุมการระบาดของโควิด-19 ทำให้การส่งออกสินค้าเกษตร และผลิตภัณฑ์ขยายตัวมากขึ้นเช่นกัน
ทั้งนี้ หากพิจารณาในแต่ละสาขาพบว่า สาขาพืช ในปี 64 ขยายตัว 3.3% เมื่อเทียบกับปี 63 โดยพืชสำคัญที่มีผลผลิต เพิ่มขึ้น ได้แก่
-ข้าวนาปรัง มีผลผลิตเพิ่มขึ้น เนื่องจากในปี 64 มีปริมาณน้ำเพียงพอสำหรับการเพาะปลูก รวมถึงการปลูกทดแทนพืช ชนิดอื่น อาทิ อ้อยโรงงาน ข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ และในบางพื้นที่สามารถเพาะปลูกข้าวนาปรังได้ 2 รอบ
-ข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ ผลผลิตเพิ่มขึ้น เนื่องจากเกษตรกรมีการดูแลรักษาที่ดี ควบคุมและกำจัดหนอนกระทู้ได้ดีขึ้น ประกอบกับมีปริมาณน้ำเพียงพอ ส่งผลให้ผลผลิตต่อไร่เพิ่มขึ้น
-มันสำปะหลัง ผลผลิตเพิ่มขึ้นเนื่องจากราคามันสำปะหลังปรับตัวเพิ่ม มีโครงการประกันรายได้เกษตรกรผู้ปลูกมัน สำปะหลังโรงงาน ทำให้เกษตรกรขยายเนื้อที่และทำการเพาะปลูกได้ต่อเนื่อง
-อ้อยโรงงาน ผลผลิตเพิ่มขึ้น เนื่องจากปริมาณน้ำฝนที่มีมากขึ้น ทำให้ต้นอ้อยเจริญเติบโตได้ดี ประกอบกับแหล่งผลิต สำคัญในภาคเหนือภาคตะวันออกเฉียงเหนือ และภาคกลางตอนบน ส่วนใหญ่เป็นพื้นที่ดอน จึงไม่ได้รับผลกระทบจากสถานการณ์อุทกภัย มากนัก
-สับปะรดโรงงาน ผลผลิตเพิ่มขึ้น เนื่องจากราคาที่เกษตรกรขายได้อยู่ในเกณฑ์ดีต่อเนื่องตั้งแต่ช่วงปลายปี 62-63 เกษตรกรจึงขยายพื้นที่ปลูกสับปะรดในพื้นที่ปล่อยว่าง รวมทั้งปลูกแซมในสวนยางพารา และสวนมะพร้าวที่ปลูกใหม่
-ยางพารา ผลผลิตเพิ่มขึ้น เนื่องจากปริมาณน้ำฝนที่เพิ่มขึ้น ทำให้ต้นยางสมบูรณ์ดี ประกอบกับต้นยางพาราที่กรีดได้ส่วน ใหญ่อยู่ในช่วงอายุที่ให้ผลผลิตสูง อีกทั้งภาครัฐยังมีโครงการรักษาเสถียรภาพราคายาง จึงจูงใจให้เกษตรกรบำรุงดูแลมากขึ้น และ เพิ่มจำนวนวันกรีด
-ปาล์มน้ำมัน มีผลผลิตเพิ่มขึ้น เนื่องจากแหล่งผลิตสำคัญทางภาคใต้มีปริมาณน้ำฝนมากขึ้นในช่วงปลายปี 63 ประกอบกับ ในปี 64 มีฝนตกต่อเนื่อง ทำให้ต้นปาล์มน้ำมันที่ให้ผลผลิตในช่วงกลางปีถึงปลายปี 64 มีทะลายสมบูรณ์ดี
-ลำไย ผลผลิตเพิ่มขึ้น เนื่องจากต้นลำไยที่ปลูกในปี 61 เริ่มให้ผลผลิตในปีนี้ และสภาพอากาศที่เอื้ออำนวยและมี ปริมาณน้ำเพียงพอ ทำให้ต้นลำไยออกดอกติดผลได้มากกว่าปีที่ผ่านมา
-ทุเรียน มีผลผลิตเพิ่มขึ้น เนื่องจากการขยายพื้นที่ปลูกใหม่ในปี 59 ทดแทนยางพารา กาแฟ เงาะ มังคุด และ ลองกอง โดยสภาพอากาศเอื้ออำนวยต่อการติดดอกออกผล
-เงาะ ผลผลิตเพิ่มขึ้น เนื่องจากมีปริมาณน้ำเพียงพอ ทำให้ต้นสมบูรณ์ ออกดอกและติดผลได้มากกว่าปีที่ผ่านมา
สำหรับสาขาปศุสัตว์ หดตัว 2.4% โดยผลผลิตสินค้าปศุสัตว์ที่สำคัญลดลง ได้แก่
-ผลผลิตไก่เนื้อ ลดลง เนื่องจากความต้องการบริโภคที่ชะลอตัวจากการแพร่ระบาดของโควิด-19
-ผลผลิตสุกร ลดลง เนื่องจากเกษตรกรปรับลดปริมาณการเลี้ยงสุกรจากต้นทุนวัตถุดิบอาหารสัตว์ที่ปรับตัวสูงขึ้น และ ความกังวลเกี่ยวกับสถานการณ์ระบาดของโรคในประเทศเพื่อนบ้าน
-ผลผลิตไข่ไก่ ลดลงจากการดำเนินมาตรการรักษาเสถียรภาพราคาไข่ไก่ โดยมีการปรับลดปริมาณแม่ไก่ยืนกรง ส่งผล ให้ปริมาณผลผลิตไข่ไก่ภายในประเทศลดลงไปด้วย
ส่วนผลผลิตสินค้าปศุสัตว์ที่เพิ่มขึ้น ได้แก่
-ผลผลิตโคเนื้อ เพิ่มขึ้น ซึ่งเป็นผลมาจากนโยบายส่งเสริมการเลี้ยงโคเนื้อของรัฐบาลที่มีอย่างต่อเนื่อง
-ผลผลิตน้ำนมดิบ เพิ่มขึ้น เนื่องจากเกษตรกรผู้เลี้ยงโคนมมีการบริหารจัดการฟาร์มที่ดี ภาครัฐมีนโยบายพัฒนาคุณภาพ น้ำนมโค ส่งผลให้น้ำนมดิบมีปริมาณเพิ่มขึ้นและมีคุณภาพดีขึ้น
สำหรับสาขาประมง หดตัว 3.0% เป็นผลจากผลผลิตประมงทะเล ในส่วนของปริมาณสัตว์น้ำที่นำขึ้นท่าเทียบเรือลดลง เนื่องจากสภาพอากาศมีความแปรปรวน ชาวประมงนำเรือออกไปจับสัตว์น้ำได้ลดลง รวมทั้งปัญหาการขาดแคลนแรงงานในภาค ประมงจากการแพร่ระบาดของโควิด-19 โดยผลผลิตที่ลดลง ได้แก่
-กุ้งทะเลเพาะเลี้ยง มีผลผลิตลดลง เนื่องจากราคาไม่จูงใจ ส่งผลให้เกษตรกรปรับลดจำนวนลูกพันธุ์ และชะลอการ ลงลูกกุ้ง ประกอบกับบางพื้นที่มีการระบาดของโรคขี้ขาว ไวรัสตัวแดงดวงขาว หัวเหลือง
-ปลานิล มีผลผลิตลดลงเล็กน้อย เนื่องจากสถานการณ์น้ำท่วมในช่วงเดือนต.ค. 64 ส่งผลให้ปลานิลบางส่วนน็อค น้ำตาย
ส่วนปลาดุก มีผลผลิตเพิ่มขึ้น เนื่องจากมีปริมาณน้ำเพียงพอต่อการเลี้ยงจากปริมาณน้ำฝนที่มีมากกว่าปีที่ผ่านมา และไม่ ได้รับผลกระทบจากสถานการณ์น้ำท่วม อีกทั้งเกษตรกรมีการอนุบาลลูกปลาให้ได้ขนาด และแข็งแรงก่อนปล่อยลงบ่อเลี้ยง เพื่อเพิ่ม อัตราการรอด
สำหรับสาขาบริการทางการเกษตร ขยายตัว 3.7% เนื่องจากมีการจ้างบริการเครื่องจักรกลและอุปกรณ์ทางการ เกษตร ในการเตรียมพื้นที่เพาะปลูก การบำรุงดูแลรักษา และการเก็บเกี่ยวเพิ่มขึ้นจากปีที่ผ่านมา โดยพื้นที่เพาะปลูกพืชที่เพิ่มขึ้น ได้แก่ ข้าวนาปี ข้าวนาปรัง มันสำปะหลัง และสับปะรดโรงงาน และพื้นที่เก็บเกี่ยวผลผลิตพืชที่เพิ่มขึ้น ได้แก่ ข้าวนาปรัง อ้อยโรง งาน ข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ และสับปะรดโรงงาน
สำหรับสาขาป่าไม้ ขยายตัว 1.5% เนื่องจากผลผลิตของไม้ยูคาลิปตัส รังนก และถ่านไม้เพิ่มขึ้นเป็นหลัก โดยผลผลิต ไม้ยูคาลิปตัส ยังมีความต้องการของตลาดอย่างต่อเนื่องเพื่อเป็นวัตถุดิบสำคัญในอุตสาหกรรมผลิตเยื่อกระดาษ และแปรรูปเป็นเชื้อเพ ลิงชีวมวล (Wood Pellet) โดยเฉพาะจีนและญี่ปุ่น ด้านรังนกของไทยยังมีคุณภาพ และมีความต้องการเพิ่มสูงขึ้นอย่างต่อเนื่อง จากตลาดสิงคโปร์และจีน และถ่านไม้มีการส่งออกเพิ่มขึ้นตามความต้องการของตลาดจีน ญี่ปุ่น และเกาหลีใต้
อัตราการเติบโตของผลิตภัณฑ์มวลรวมภาคเกษตร
หน่วย: ร้อยละ
สาขา ปี 64 ปี 65
ภาคเกษตร 1.5 2.0 - 3.0
- พืช 3.3 2.7 - 3.7
- ปศุสัตว์ -2.4 0.7 - 1.7
- ประมง -3.0 0.2 - 1.2
- บริการทางการเกษตร 3.7 3.0 - 4.0
- ป่าไม้ 1.5 1.5 - 2.5
ที่มา: กองนโยบายและแผนพัฒนาการเกษตร สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร