น.ส.โชติมา เอี่ยมสวัสดิกุล รองอธิบดีกรมเจรจาการค้าระหว่างประเทศ กระทรวงพาณิชย์ เปิดเผยว่า จากการเป็นประธานฝ่ายอาเซียนเข้าร่วมประชุมคณะกรรมการกำกับการดำเนินงานภายใต้ความตกลงการค้าเสรีอาเซียน-จีน สมัยพิเศษ (Special ACFTA-JC) ครั้งที่ 3 ผ่านระบบการประชุมทางไกล เพื่อหารือการเริ่มเจรจายกระดับความตกลงการค้าเสรีอาเซียน-จีน (ACFTA) ให้มีความทันสมัย สอดคล้องกับสภาพแวดล้อมธุรกิจในปัจจุบัน และสามารถรองรับความท้าทายที่เกิดขึ้นในโลก ซึ่งถือเป็นการเริ่มต้นการเจรจาครั้งแรก ภายหลังจากที่ประชุมสุดยอดผู้นำอาเซียนและจีน ครั้งที่ 25 ได้ประกาศเริ่มเจรจาเมื่อปลายปี 2565
โดยการประชุมครั้งนี้ อาเซียนและจีนได้ข้อสรุปเกี่ยวกับแผนงานการเจรจา ระเบียบวิธีการประชุม โครงสร้างข้อบทที่จะอยู่ในความตกลง และตั้งเป้าหมายเจรจาให้เสร็จสิ้นภายในปี 2567 ซึ่งจะช่วยขยายมูลค่าการค้าของทั้งสองฝ่ายให้เติบโต ผ่านการใช้สิทธิประโยชน์ภายใต้ความตกลง ACFTA มากขึ้น รวมถึงเสริมสร้างความร่วมมือด้านเศรษฐกิจ การค้า และการลงทุนระหว่างกันให้มีความเข้มแข็งยิ่งขึ้น สำหรับความตกลง ACFTA ฉบับเดิม เริ่มมีผลใช้บังคับด้านการค้าสินค้า การค้าบริการ และการลงทุน ตั้งแต่ปี 2548, 2550 และ 2553 ตามลำดับ อาเซียนและจีน จึงเห็นความจำเป็นที่จะต้องปรับปรุงเพื่อยกระดับความตกลงดังกล่าว
น.ส.โชติมา กล่าวเพิ่มเติมว่า ที่ประชุมยังได้จัดตั้งคณะทำงานย่อยหลายคณะ เพื่อเจรจารายละเอียดในประเด็นต่างๆ ได้แก่ การเปิดตลาดสินค้าเพิ่มเติม และความร่วมมือสาขาใหม่ๆ อาทิ เศรษฐกิจดิจิทัล เศรษฐกิจสีเขียว การเชื่อมโยงห่วงโซ่อุปทาน วิสาหกิจขนาดกลาง ขนาดย่อม และรายย่อย (MSME) การแข่งขันทางการค้า และการคุ้มครองผู้บริโภค
ทั้งนี้ สำหรับการประชุม Special ACFTA-JC ครั้งต่อไป และการเจรจาของคณะทำงานด้านต่างๆ จะจัดขึ้นที่ประเทศไทยในช่วงต้นเดือนเมษายนนี้
ปัจจุบัน จีนเป็นคู่ค้าอันดับ 1 ของอาเซียน โดยช่วง 3 ไตรมาสแรกของปี 2565 (ม.ค.-ก.ย.) การค้าระหว่างอาเซียนกับจีน มีมูลค่า 530,327 ล้านดอลลาร์สหรัฐ ขยายตัว 9.68% เมื่อเทียบกับช่วงเดียวกันของปีก่อนหน้า โดยอาเซียนส่งออกไปจีน มูลค่า 210,928 ล้านดอลลาร์สหรัฐ และอาเซียนนำเข้าจากจีน มูลค่า 319,399 ล้านดอลลาร์สหรัฐ
สำหรับในปี 2565 การค้าระหว่างไทยกับจีน มีมูลค่ารวม 105,404 ล้านดอลลาร์สหรัฐ ขยายตัว 1.53% จากช่วงเดียวกันของปีก่อน โดยไทยส่งออกไปจีน มูลค่า 34,390 ล้านดอลลาร์สหรัฐ และนำเข้าจากจีน มูลค่า 71,014 ล้านดอลลาร์สหรัฐ สินค้าส่งออกสำคัญ อาทิ ผลไม้สด ผลิตภัณฑ์ยาง เม็ดพลาสติก ผลิตภัณฑ์มันสำปะหลัง เครื่องคอมพิวเตอร์ อุปกรณ์และส่วนประกอบ และเคมีภัณฑ์ ส่วนสินค้านำเข้าสำคัญ อาทิ เครื่องจักรไฟฟ้าและส่วนประกอบ เคมีภัณฑ์ เครื่องจักรกลและส่วนประกอบ เครื่องใช้ไฟฟ้าในบ้าน เครื่องคอมพิวเตอร์ และอุปกรณ์และส่วนประกอบ