นายพิเชฐ คุณาธรรมรักษ์ อธิบดีกรมการขนส่งทางราง (ขร.) เปิดเผยว่า จากที่รัฐบาลโดยพรรคเพื่อไทย มีนโยบายเรื่องค่าโดยสารรถไฟฟ้า 20 บาทตลอดสายนั้น กรมราง ในฐานะหน่วยงานกำกับดูแล เห็นว่าสามารถดำเนินการได้ เพียงแต่รอนโยบายที่ชัดเจนก่อนว่า รัฐบาลจะตัดสินใจดำเนินการกับกลุ่มเป้าหมายใด และจะดำเนินการเมื่อใด มีระยะเวลาดำเนินการแค่ไหน เนื่องจากจะต้องมีการพิจารณาในด้านงบประมาณที่จะใช้ในการอุดหนุนหรือชดเชยส่วนต่างสำหรับผู้ประกอบการเอกชนด้วย
จากข้อมูลที่กรมรางได้ศึกษาวิเคราะห์เบื้องต้น
- กรณีอุดหนุนเฉพาะกลุ่ม เช่น กลุ่มผู้มีรายได้น้อย ที่มีความเป็นไปได้มากที่สุด และสามารถดำเนินการได้ทันที เพราะมีความพร้อมด้านระบบซอฟท์แวร์ มีเครื่องมือ มีกองทุนสวัสดิการแห่งรัฐ ที่ปัจจุบัน รัฐมีการดูแลค่าเดินทางผ่านบัตรสวัสดิการแห่งรัฐ 750 บาท/เดือน โดยหากประเมินจากค่าโดยสารปัจจุบัน เฉลี่ยที่ 30- 40 บาท/เที่ยว ใช้วงเงินในบัตรสวัสดิการแห่งรัฐเดินทางได้ 10-15 เที่ยว/เดือนเท่านั้น ทำให้ไม่จูงใจในการเดินทางด้วยระบบราง ทำให้ผู้ถือบัตรใช้รถเมล์เดินทางที่ค่าโดยสารถูกกว่า เพราะจะได้เที่ยวเดินทางที่มากกว่า
แต่หากลดค่าโดยสารรถไฟฟ้าลงเหลือ 20 บาทตลอดสาย วงเงินในบัตรสวัสดิการแห่งรัฐ จะใช้เดินทางได้เที่ยวเพิ่มขึ้น จะจูงใจให้ผู้มีรายได้น้อยหันมาใช้รถไฟฟ้าเพิ่มตามไปด้วย ในขณะที่มีข้อมูลพบว่า ปัจจุบันกลุ่มผู้มีรายได้น้อยใช้บัตรสวัสดิการแห่งรัฐเดินทางด้วยรถไฟฟ้าประมาณ 30,000 คน/วัน (จากผู้ใช้บริการรถไฟฟ้าทั้งหมดกว่า 1 ล้านคน-เที่ยว/วัน)
ดังนั้น ประเมินว่า รัฐจะอุดหนุนส่วนต่างส่วนเกินจากบัตรสวัสดิการแห่งรัฐประมาณ 307 ล้านบาท/ปี และคาดว่าจะเป็นปัจจัยที่ทำให้กลุ่มผู้มีรายได้น้อย หันมาใช้รถไฟฟ้าเพิ่มขึ้นอีก
- กรณีอุดหนุนประชาชนทุกกลุ่ม อาจจะกำหนดเป็นเงื่อนไข ค่าโดยสาร 20 บาทตลอดสายแบบช่วงเวลา เช่น เดือนม.ค.-มี.ค. เป็นเวลา 3 เดือน คาดว่าจะใช้เงินอุดหนุนกว่า 1,000 ล้านบาท ซึ่งเป็นช่วงที่มีปัญหา PM2.5 เพื่อจูงใจให้ประชาชนหันมาใช้การเดินทางโดยรถไฟฟ้า ช่วยลดการใช้รถยนต์ส่วนบุคคล และลดปัญหาปริมาณฝุ่น PM2.5 ไปด้วย อีกทั้งยังลดค่าครองชีพให้ประชาชน สามารถนำเงินไปใช้ในการดำรงชีพอื่นๆ หมุนเวียนการใช้จ่ายในระบบเศรษฐกิจ
- อุดหนุนประชาชนทุกกลุ่มในบางเส้นทางที่เป็นของรัฐ เช่น รถไฟฟ้าสายสีแดง ของการรถไฟแห่งประเทศไทย (รฟท.) และรถไฟฟ้า MRT สายสีม่วง ของการรถไฟฟ้าขนส่งมวลชนแห่งประเทศไทย (รฟม.) นอกจากนี้ ยังสามารถกำหนดเป็นตั๋วเดือน สำหรับผู้เดินทางประจำ ซึ่งปัจจุบันผู้ให้บริการแต่ละสายทางดำเนินการอยู่แล้ว โดยเฉลี่ยราคา 25 บาท/เที่ยว