สำนักงานนโยบายและยุทธศาสตร์การค้า (สนค.) กระทรวงพาณิชย์ รายงานภาวะการค้าระหว่างประเทศของไทยเดือนเม.ย.67 พบว่า มูลค่าการส่งออก อยู่ที่ 23,278 ล้านเหรียญสรอ. พลิกกลับมาขยายตัว 6.8% เมื่อเทียบกับช่วงเดียวกันของปีก่อน ส่วนการนำเข้า มีมูลค่า 24,920 ล้านเหรียญสรอ. ส่งผลให้ขาดดุลการค้า 1,641 ล้านเหรียญสรอ.
โดยการส่งออกไทยพลิกกลับมาเป็นบวกได้ในเดือนเม.ย.นี้ สอดคล้องกับสัญญาณการฟื้นตัวของเศรษฐกิจและการค้าโลก โดยการส่งออกสินค้าอุตสาหกรรมปรับตัวดีขึ้นหลายรายการ ขณะที่ปัญหาภัยแล้ง ทำให้ผลผลิตทางการเกษตรลดลง แต่อานิสงส์ด้านราคา ทำให้การส่งออกสินค้าเกษตรบางรายการขยายตัวได้ดีต่อเนื่อง
สำหรับภาวะการค้าระหว่างประเทศในช่วง 4 เดือนแรกของปีนี้ (ม.ค.-เม.ย.67) การส่งออก มีมูลค่ารวม 94,273 ล้านเหรียญสรอ.ขยายตัว 1.4% การนำเข้า มีมูลค่ารวม 100,390 ล้านเหรียญสรอ. ขยายตัว 4.9% ส่งผลให้ช่วง 4 เดือนแรกปีนี้ ไทยยังขาดดุลการค้า 6,116 ล้านเหรียญสรอ.
ทั้งนี้ กระทรวงพาณิชย์ ยังคงเป้าหมายการส่งออกทั้งปี 2567 ไว้ที่ 1-2%
"เดือนเม.ย.นี้ มีปัจจัยหนุนสำคัญ คือ ภาวะเงินเฟ้อของประเทศคู่ค้าคลี่คลายลงมาก นอกจากนี้ อุตสาหกรรมการผลิตของโลกยังขยายตัวจากคำสั่งซื้อใหม่ที่เพิ่มขึ้น รวมทั้งสินค้าเกษตรสำคัญ ได้รับอานิสงส์จากราคาตลาดโลกที่สูงขึ้น" นายพูนพงษ์ นัยนาภากรณ์ ผู้อำนวยการ สนค. ระบุ
อย่างไรก็ดี ยังมีปัจจัยที่กดดันการส่งออกของไทย ได้แก่ 1.สภาพอากาศที่ร้อนและแห้งแล้งของไทย 2.การชะลอตัวของเศรษฐกิจจีน และญี่ปุ่น 3. สถานการณ์ความขัดแย้ง และการต่อสู้ในเมียวดี ประเทศเมียนมา ที่ส่งผลกระทบต่อการค้าชายแดน ขณะที่ยังมีปัจจัยที่ต้องเฝ้าระวัง คือ ปัญหาความขัดแย้งด้านภูมิรัฐศาสตร์ในภูมิภาคตะวันออกกลาง
นายพูนพงษ์ กล่าวว่า ในเดือนเม.ย.นี้ หากแยกประเภทการส่งออกตามกลุ่มสินค้า จะพบว่า สินค้าเกษตร หดตัวเป็นครั้งแรกในรอบ 4 เดือน โดยมีมูลค่าการส่งออก 3,014 ล้านเหรียญสรอ. ลดลง 3.8% อย่างไรก็ดี ยังมีสินค้าเกษตรที่ขยายตัวได้ดี เช่น ข้าว, ยางพารา และไก่แปรรูป
ส่วนสินค้าอุตสาหกรรมเกษตร ขยายตัวครั้งแรกในรอบ 3 เดือน โดยมีมูลค่าการส่งออก 1,932 ล้านเหรียญสรอ. ขยายตัว 12.7% สินค้าที่ขยายตัวได้ดี เช่น อาหารสัตว์เลี้ยง, สิ่งปรุงรสอาหาร, ผลไม้กระป๋องและแปรรูป, อาหารทะเลกระป๋องและแปรรูป และเครื่องดื่ม
ส่วนสินค้าอุตสาหกรรม พลิกกลับมาขยายตัว โดยมีมูลค่าการส่งออก 17,464 ล้านเหรียญสรอ. ขยาตัว 9.2% โดยสินค้าที่ขยายตัวได้ดี เช่น เครื่องคอมพิวเตอร์ อุปกรณ์ และส่วนประกอบ, เครื่องจักรกล และส่วนประกอบ, หม้อแปลงไฟฟ้า และส่วนประกอบ, เหล็ก เหล็กกล้า และส่วนประกอบ, รถยนต์ อุปกรณ์ และส่วนประกอบ และเครื่องปรับอากาศ และส่วนประกอบ
นายพูนพงษ์ กล่าวด้วยว่า ในเดือนเม.ย.นี้ ตลาดส่งออกสำคัญของไทยส่วนใหญ่กลับมาขยายตัว หลังจากหดตัวในเดือนก่อน สอดคล้องกับสัญญาณการขยายตัวของภาคการผลิตโลก อย่างไรก็ตาม การส่งออกไปตลาดญี่ปุ่น และจีนยังคงหดตัว โดยสาเหตุที่การส่งออกไปตลาดจีนหดตัวต่อเนื่อง เป็นผลกระทบจากปัญหาในภาคอสังหาริมทรัพย์ของจีนเป็นหลัก แต่แนวโน้มมีโอกาสจะกลับมาเป็นบวกได้ในเดือนพ.ค. เนื่องจากจีนจะมีการนำเข้าผลไม้จากไทยมากในช่วงนี้ โดยเฉพาะทุเรียน
สำหรับตลาดส่งออกที่ขยายตัวสูงสุดใน 10 อันดับแรก ได้แก่ อันดับ 1 แคนาดา ขยายตัว 48.5% อันดับ 2 ลาตินอเมริกา ขยายตัว 41.9% อันดับ 3 แอฟริกา ขยายตัว 32.1% อันดับ 4 สหรัฐฯ ขยายตัว 26.1% อันดับ 5 ฮ่องกง ขยายตัว 21.2% อันดับ 6 สหภาพยุโรป ขยายตัว 20.2% อันดับ 7 ทวีปออสเตรเลีย ขยายตัว 18.6% อันดับ 8 ตะวันออกกลาง 17.8% อันดับ 9 เอเชียใต้ ขยายตัว 13% และอันดับ 10 กลุ่ม CIS ขยายตัว 8.6%
ผู้อำนวยการ สนค. ประเมินการส่งออกของไทยในไตรมาส 2 (เม.ย.-มิ.ย.) ว่า หากไม่มีสถานการณ์ที่ยากจะคาดเดาเข้ามากระทบ ก็คาดว่าไตรมาส 2 ปีนี้ การส่งออกของไทยจะขยายตัวได้ราว 0.8-1%
สำหรับแนวโน้มการส่งออกในปี 2567 กระทรวงพาณิชย์ คงเป้าหมายการเติบโตไว้ที่ 1-2% โดยคาดว่าการส่งออกไทยในปีนี้ จะยังเติบโตได้ดีจากความต้องการสินค้าอุตสาหกรรมที่เติบโตตามภาวะเศรษฐกิจโลกที่ฟื้นตัว และปัญหาเงินเฟ้อที่เริ่มบรรเทาลง ซึ่งส่งผลดีต่อกำลังซื้อในหลายประเทศ
ขณะที่สภาพอากาศแปรปรวน สร้างแรงผลักดันต่อราคาสินค้าเกษตร และความต้องการนำเข้าเพื่อความมั่นคงทางอาหาร แต่กดดันปริมาณผลผลิตที่ออกสู่ตลาดโลก นอกจากนี้ ยังมีความไม่แน่นอนจากปัญหาด้านภูมิรัฐศาสตร์ โดยเฉพาะความขัดแย้งในภูมิภาคตะวันออกกลางที่มีแนวโน้มขยายวงกว้าง ซึ่งกระทรวงพาณิชย์ได้ติดตามประเมินสถานการณ์เป็นระยะ และจะทำงานร่วมกับทูตพาณิชย์ในแต่ละประเทศเพื่อแสวงหาแนวทางสร้างโอกาส และลดอุปสรรคในการส่งออกต่อไป
ด้านนายชัยชาญ เจริญสุข ประธานสภาผู้ส่งสินค้าทางเรือแห่งประเทศไทย (สรท.) หรือสภาผู้ส่งออก เชื่อว่า การส่งออกในไตรมาส 2 น่าจะขยายตัวได้ 1% เป็นอย่างน้อย เนื่องจากยังมีแรงขับเคลื่อนได้จากทั้งสินค้าเกษตร เช่น ข้าว, ยางพารา และผลไม้ ตลอดจนสินค้าอุตสาหกรรม เช่น ชิ้นส่วนยานยนต์, ชิ้นส่วนอิเล็กทรอนิกส์ ซึ่งมูลค่าการส่งออกในเดือนเม.ย. ซึ่งเป็นเดือนแรกของไตรมาส 2 ก็ถือว่าทำได้ดีมากที่ระดับ 23,000 ล้านเหรียญสรอ.
"ถ้าจะให้การส่งออกไตรมาส 2 ปีนี้ โตได้ราว 1% นั้น การส่งออกในอีก 2 เดือนที่เหลือของไตรมาส 2 (พ.ค.-มิ.ย.) ก็จะต้องทำให้ได้เดือนละประมาณ 24,000 ล้านเหรียญสรอ. ซึ่งมองว่ามีโอกาสสูงที่จะเป็นไปได้" ประธาน สรท. กล่าว
พร้อมระบุว่า จากปัญหาความตึงเครียดในทะเลแดงที่ยังไม่ทุเลาลงนั้น ทำให้หลายสายเดินเรือ จำเป็นต้องปรับเปลี่ยนเส้นทางเดินเรือเพื่อขนส่งสินค้าไปยังยุโรป โดยต้องไปอ้อมที่แหลมกู้ดโฮป ส่งผลให้ค่าระวางปรับสูงขึ้นเหมือนช่วงต้นปีที่ผ่านมา ซึ่งเป็นปัจจัยสำคัญที่ทำให้ต้นทุนการเดินเรือระหว่างประเทศปรับตัวเพิ่มขึ้น
อย่างไรก็ดี สิ่งที่ภาคเอกชนต้องเร่งดำเนินการร่วมกับภาครัฐ คือ 1.หาแนวทางในการลดต้นทุนให้กับผู้ประกอบการส่งออก 2.เร่งหาตลาดส่งออกใหม่ๆ เนื่องจากตลาดหลักยังหดตัว เช่น สหรัฐ และจีน 3.เร่งโปรโมทสินค้าในกลุ่มศักยภาพ รวมทั้งการใช้ Soft Power เพื่อช่วยให้สินค้าไทยเป็นที่รู้จักและยอมรับกว้างขวางมากขึ้นในตลาดโลก โดยเฉพาะอาหาร และสิ่งทอ