เมื่อเดือนพฤศจิกายน 2565 ที่ผ่านมา กรมสอบสวนคดีพิเศษ (DSI) ได้เข้าค้นสถานที่ต้องสงสัยคดีลักกระแสไฟฟ้าเพื่อนำมาใช้ในการขุดสินทรัพย์ดิจิทัลมากกว่า 40 จุดในจังหวัดกรุงเทพฯ และจังหวัดนนทบุรี โดยคาดว่ารัฐจะเสียหายจากกรณีดังกล่าวมากกว่า 500 ล้านบาท
แม้กระแสไฟฟ้าจะไม่สามารถมองเห็นหรือมีรูปร่าง แต่ก็ถือเป็นทรัพย์สินอย่างหนึ่ง เนื่องจากมีราคาและถือเอาได้ ดังนั้น การลักลอบใช้กระแสไฟฟ้าจึงมีความผิดฐานลักทรัพย์ โทษจำคุกไม่เกิน 3 ปีและปรับไม่เกิน 60,000 บาท ไม่ว่าการกระทำดังกล่าวจะเป็นการดัดแปลง แก้ไข มิเตอร์ ระบบการจ่ายไฟฟ้าให้มีการทำงานที่ผิดปรกติ หรือแสดงจำนวนการใช้ไฟฟ้าให้น้อยกว่าความเป็นจริง หรือที่รุนแรงที่สุดคือการต่อไฟฟ้าตรงโดยไม่ผ่านมิเตอร์เพื่อใช้ไฟฟ้าโดยไม่เสียค่าใช้จ่าย
นอกจากนั้นแล้วผู้เช่าพื้นที่วางเครื่องขุด เช่าหรือซื้อกำลังขุดอาจมีความผิดในฐานะเป็นผู้ร่วมกระทำความผิดอีกด้วย และนอกจากโทษทางอาญาแล้ว ผู้กระทำความผิดยังต้องรับโทษทางแพ่งอีกด้วย กล่าวคือ ต้องชดใช้เงินให้การไฟฟ้ารวมถึงค่าปรับในการลักลอบใช้ไฟฟ้าไว้ โดยคำนวณจากขนาดอุปกรณ์ไฟฟ้ากับการต่อไฟฟ้าตรงรวมและนำมาเปรียบเทียบคิดค่าเบี้ยปรับตามขนาดของมิเตอร์ไฟฟ้า โดยมีอัตราสูงสุดกว่า 260,000 บาท
อีกทั้งเครื่องขุดสินทรัพย์ดิจิทัลอาจถูกสั่งศาลริบไว้ตามกฎหมาย เนื่องจากเครื่องขุดดังกล่าวถือได้ว่าเป็น ทรัพย์สินที่ได้ใช้หรือมีไว้ใช้ในการกระทำความผิด ทำให้ผู้ฝากวางเครื่องขุดหรือผู้เช่าวางเครื่องขุดอาจต้องเสียเครื่องขุดของตนไป แม้จะไม่ได้มีเจตนาลักกระแสไฟฟ้าก็ได้
แม้ธุรกิจขุดสินทรัพย์ดิจิทัล จะเป็นธุรกิจที่ง่ายต่อการบริหารจัดการ อีกทั้งยังมีผู้ให้บริการบริหารจัดการหรือรับฝากหรือให้เช่าสถานที่ขุด แต่ผู้ที่จะประกอบธุรกิจดังกล่าวควรต้องประกอบธุรกิจด้วยความถูกต้อง และโดยเฉพาะอย่างยิ่ง ผู้ที่จะใช้บริการรับฝากหรือเช่าสถานที่ขุดจะต้องศึกษาและตรวจสอบผู้ให้บริการรายนั้น ๆ ว่ามีการกระทำผิดกฎหมายใด ๆ หรือไม่ เพราะหากสถานที่เช่าหรือผู้ให้บริการดูแลรักษาเครื่องขุดกระทำผิดกฎหมายแล้วผู้ฝากวางหรือเช่าสถานที่ขุดเพราะเห็นแก่ต้นทุน โดยเฉพาะอย่างยิ่งต้นทุนค่าไฟฟ้าที่ถูกแล้ว ก็อาจจะต้องรับผิดทั้งทางแพ่งและทางอาญารวมถึงอาจต้องโดนริบเครื่องขุดสินทรัพย์ดิจิทัลอีกด้วย
นายปรุงศักดิ์ เชาวน์ชาติ
ทนายความหุ้นส่วนบริหาร กลุ่มสำนักงานกฎหมายอเบอร์
อนุญาโตตุลาการผู้เชี่ยวชาญด้านสินทรัพย์ดิจิทัล ประจำสถาบันอนุญาโตตุลาการ (THAC)