กระทรวงพาณิชย์จีนได้ออกมาตรการควบคุมการส่งออกโลหะ 5 ชนิดที่เป็นวัตถุดิบสำคัญในอุตสาหกรรมป้องกันประเทศ พลังงานสะอาด และอุตสาหกรรมอื่น ๆ ในวันนี้ (4 ก.พ.) เพียงไม่กี่นาทีหลังจากมาตรการของสหรัฐฯ ในการเก็บภาษีนำเข้าสินค้าจีนเพิ่มอีก 10% มีผลบังคับใช้
สำนักข่าวรอยเตอร์รายงานว่า นี่ถือเป็นความเคลื่อนไหวล่าสุดของจีนนับตั้งแต่ปี 2566 ที่จีนใช้จุดแข็งจากการมีอำนาจเหนือตลาดการทำเหมืองแร่และการแปรรูปแร่ธาตุสำคัญมาเป็นอาวุธต่อรอง แร่เหล่านี้เป็นวัตถุดิบหลักในการผลิตตั้งแต่สมาร์ตโฟน แบตเตอรี่รถยนต์ไฟฟ้า ไปจนถึงขีปนาวุธและอาวุธยุทธภัณฑ์ต่าง ๆ
มาตรการใหม่นี้มีผลทันที โดยควบคุมการส่งออกโลหะ 5 ชนิด ได้แก่ ทังสเตน เทลลูเรียม บิสมัท อินเดียม และโมลิบดีนัม รวมถึงผลิตภัณฑ์ที่เกี่ยวข้อง ซึ่งเป็นวัตถุดิบสำคัญในการผลิตตั้งแต่แผงโซลาร์เซลล์ไปจนถึงกระสุนปืนใหญ่
กระทรวงพาณิชย์จีนแถลงว่า มาตรการนี้มีขึ้นเพื่อ "รักษาผลประโยชน์ด้านความมั่นคงของชาติ" โดยออกมาแถลงทันทีหลังสหรัฐฯ ประกาศขึ้นภาษีนำเข้าสินค้าจีนรอบใหม่ ซึ่งก่อนหน้านี้จีนได้ส่งสัญญาณไว้แล้วตั้งแต่ 16 ม.ค.ว่าจะเพิ่มความเข้มงวดในการควบคุมการส่งออกปีนี้
แม้ไม่ถึงขั้นแบนส่งออก แต่คาดว่าตัวเลขการส่งออกจะร่วงหนัก เพราะบริษัทต่าง ๆ ต้องวิ่งเต้นขอใบอนุญาตส่งออก ซึ่งกินเวลาราว 6 สัปดาห์ โดยเมื่อพิจารณาจากการควบคุมการส่งออกรอบก่อน ๆ นั้นชี้ว่าการส่งออกน่าจะค่อย ๆ ฟื้นตัวเมื่อได้ใบอนุญาตครบ แต่ยังต้องรอดูว่า รอบนี้ผู้นำเข้าสหรัฐฯ จะได้ใบอนุญาตหรือไม่
ทั้งนี้ สหรัฐฯ พึ่งพาการนำเข้าแร่กลุ่มนี้ หลังจากเลิกทำเหมืองทังสเตนไปตั้งแต่ปี 2558 และหยุดผลิตบิสมัทบริสุทธิ์มาตั้งแต่ปี 2540