สำนักข่าวรอยเตอร์รายงานว่า เรือวิจัยและเรือคุ้มกัน 5 ลำของจีน อยู่ในเขตเศรษฐกิจจำเพาะ (Exclusive Economic Zone) หรือ EEZ ของเวียดนามในวันนี้ (26 พ.ค.) ใกล้กับแท่นขุดเจาะก๊าซธรรมชาติที่ดำเนินการโดยบริษัทรัสเซียในทะเลจีนใต้ เพียงหนึ่งวันหลังจากที่เวียดนามเรียกร้องให้จีนนำเรือออก
เรือเซี่ยงหยางหง 10 เริ่มต้นปฏิบัติการในเขต EEZ ของเวียดนาม ตั้งแต่เมื่อวันที่ 7 พ.ค. โดยนายเรย์ พาวเวลล์ หัวหน้าโครงการมโยชู ซึ่งเป็นโครงการสำรวจทางทะเลในพื้นที่ทะเลจีนใต้ ของมหาวิทยาลัยสแตนฟอร์ด กล่าวว่า กรณีดังกล่าวนับเป็นการบุกรุกครั้งใหญ่ที่สุด นับตั้งแต่ปี 2562
นายพาวเวลล์ กล่าวว่า ท่าทีของจีนและปฏิกิริยาของเวียดนามเป็นการยกระดับสถานการณ์ที่น่ากังวล
ก่อนหน้านี้ เหตุการณ์บุกรุกเมื่อปี 2562 ดำเนินอยู่นานกว่า 3 เดือน และเป็นการมุ่งเป้าไปที่แท่นขุดเจาะซึ่งดำเนินการโดยรอสเนฟท์ (Rosneft) บริษัทน้ำมันของรัสเซีย และไม่ถึง 2 ปีหลังจากนั้น รอสเนฟท์ได้ขายสินทรัพย์ของตนในทะเลจีนใต้ให้กับซารูเบชเนฟท์ (Zarubezhneft) บริษัทพลังงานของรัฐบาลรัสเซีย ซึ่งมีแท่นขุดเจาะบางแห่งตั้งอยู่ในพื้นที่กำลังมีข้อพิพาทดำเนินอยู่
สำนักข่าวรอยเตอร์รายงานข้อมูลการติดตามเรือจากองค์กร South China Sea Chronicle Initiative (SCSCI) ระบุว่า ในช่วงหลายสัปดาห์ที่ผ่านมานับตั้งแต่วันที่ 7 พ.ค. เรือวิจัยของจีน ซึ่งถูกขนาบข้างด้วยเรือคุ้มกันหลายสิบลำ ได้แล่นเป็นวงกว้างรอบแท่นขุดเจาะ 04-03 ซึ่งดำเนินการโดยเวียดซอฟเปโตร (Vietsovpetr) บริษัทร่วมทุนระหว่างซารูเบชเนฟท์และเปโตรเวียดนาม (PetroVietnam)
นอกจากนี้แล้ว เรือดังกล่าวยังแล่นข้ามไปยังแท่น 132 และ 131 อยู่เป็นประจำ โดยเวียดก๊าซพรอม (Vietgazprom) เป็นผู้ได้รับอนุญาตดำเนินการแท่นขุดเจาะทั้งสอง ซึ่งเป็นบริษัทร่วมทุนระหว่างก๊าซพรอม (Gazprom) บริษัทพลังงานยักษ์ใหญ่ของรัสเซีย และเปโตรเวียดนาม โดยจีนได้เปิดประมูลแข่งขันเพื่อให้ได้มาซึ่งใบอนุญาตของแท่นขุดเจาะทั้งสองแห่ง