กองทัพเรือสหรัฐเผยแพร่คลิปวิดีโอแสดงเหตุการณ์ที่ทางกองทัพเรียกว่า "ปฏิสัมพันธ์ที่ไม่ปลอดภัย" ในช่องแคบไต้หวัน โดยในคลิปดังกล่าว เรือรบจีนลำหนึ่งแล่นตัดหน้าเรือพิฆาตของสหรัฐในน่านน้ำที่มีประเด็นอ่อนไหว สร้างสถานการณ์ล่อแหลมในช่วงที่ความสัมพันธ์ระหว่างจีน-สหรัฐย่ำแย่ลง
กองทัพสหรัฐระบุว่า เรือพิฆาตยูเอเอส จ็องฮุน (USS Chung-Hoon) และเรือฟริเกตเอชเอสเอ็มซี มอนทรีออล (HSMC Montreal) ของแคนาดา กำลังแล่นผ่านช่องแคบ "ตามปกติ" ในวันเสาร์ (3 มิ.ย.) เมื่อเรือรบจีนตัดหน้าเรือสหรัฐในระยะ 137 เมตร โดยในคลิปดังกล่าวที่กองทัพเรือสหรัฐเผยแพร่ช่วงคืนวันอาทิตย์ (4 มิ.ย.) นั้น เห็นได้ชัดว่า เรือรบจีนแล่นตัดหน้าเรือจ็องฮุน ในขณะที่เรือจ็องฮุนไม่มีการเปลี่ยนเส้นทาง
ในคลิปมีเสียงพูดภาษาอังกฤษที่ดูเหมือนว่าจะเป็นการส่งข้อความทางวิทยุไปยังเรือรบจีนลำดังกล่าวเพื่อเตือนเกี่ยวกับ "ความพยายามที่จะจำกัดเสรีภาพในการเดินเรือ" อย่างไรก็ดี เสียงลมในคลิปทำให้ได้ยินคำพูดไม่ชัด
ด้านนายซ่ง จงผิง นักวิจารณ์การทหารของจีนเปิดเผยกับทางสำนักข่าวรอยเตอร์ว่า "การแล่นตัดหน้าระยะเผาขน" ครั้งนี้แสดงให้เห็นถึงศักยภาพและ "ความกล้าหาญ" ของกองทัพเรือจีน
"ยิ่งสหรัฐยั่วยุแรงขึ้นเท่าไร มาตรการตอบโต้จากจีนก็ยิ่งแข็งแกร่งขึ้นเท่านั้น" นายซ่งกล่าว
เหตุการณ์ลักษณะนี้เคยเกิดขึ้นมาแล้วเมื่อวันที่ 26 พ.ค. โดยสหรัฐระบุว่า เครื่องบินขับไล่ของจีนได้ทำการซ้อมรบ "อย่างก้าวร้าวโดยไม่จำเป็น" ใกล้กับเครื่องบินทหารของสหรัฐเหนือทะเลจีนใต้ในน่านฟ้าสากล
นายดีเร็ก กรอสแมน นักวิเคราะห์ด้านกลาโหมอาวุโสของสถาบันคลังสมองสหรัฐ แรนด์ คอร์ปอเรชัน (RAND Corporation) กล่าวว่า "สำหรับผมแล้ว ดูเหมือนว่าปักกิ่งได้สั่งการให้กองกำลังของตนกล้าตอบโต้มากขึ้นเพื่อยืนยันตามความเชื่อที่ว่า กองกำลังของสหรัฐและพันธมิตรกำลังรุกล้ำพื้นที่"
"การที่จีนทำแบบนี้มีแต่จะเพิ่มความเสี่ยงที่จะเกิดเรื่องผิดพลาด เช่น เรือหรือเครื่องบินเกิดอุบัติเหตุชนกัน ซึ่งอาจลุกลามกลายเป็นความขัดแย้งทางอาวุธได้" นายกรอสแมนกล่าว
เมื่อวานนี้ กระทรวงกลาโหมไต้หวันระบุว่า การกระทำของจีนต่อเรือสหรัฐและแคนาดานั้นถือเป็นการยั่วยุ และเรียกร้องให้กลุ่มประเทศเสรีประชาธิปไตยร่วมมือกันรักษาสันติภาพและเสถียรภาพในช่องแคบไต้หวัน
"การกระทำใด ๆ ที่เพิ่มความตึงเครียดและอันตรายจะไม่ส่งผลดีต่อความมั่นคงในภูมิภาค" แถลงการณ์ของกระทรวงฯ ระบุ พร้อมเรียกร้องให้จีนเคารพสิทธิเสรีภาพในการเดินเรือ
ทั้งนี้ รัฐบาลจีนพยายามเพิ่มแรงกดดันทางทหารและการเมืองมากขึ้น รวมทั้งจัดให้มีการซ้อมรบใกล้ไต้หวันเป็นประจำ เพื่อบีบให้ไต้หวันยอมรับว่าตนเองเป็นส่วนหนึ่งของจีน