ชายแดนอัฟกานิสถาน-อิหร่านร้อนระอุจากศึกชิงทรัพยากรน้ำ

สำนักข่าวซีเอ็นบีซีรายงานว่า อิหร่านและอัฟกานิสถานกำลังเผชิญความขัดแย้งระหว่างประเทศในการแย่งควบคุมทรัพยากรน้ำ ซึ่งกำลังมีปริมาณลดลงเรื่อย ๆ ในแต่ละวัน

ความรุนแรงตามแนวชายแดนของทั้งสองชาติที่ปั่นป่วน เริ่มร้อนระอุขึ้นในช่วงไม่กี่สัปดาห์ที่ผ่านมา ท่ามกลางข้อพิพาทเรื่องทรัพยากรน้ำซึ่งไหลมาจากแม่น้ำเฮลมันด์ (Helmand river) ของอัฟกานิสถานลงสู่แม่น้ำของอิหร่าน โดยทางอิหร่านระบุว่า รัฐบาลตาลีบันพยายามกีดกันอิหร่านจากทรัพยากรน้ำเพื่อเก็บไว้ใช้เอง แต่ทางตาลีบันได้โต้แย้งว่า อัฟกานิสถานมีน้ำไม่เพียงพอเนื่องจากปริมาณน้ำฝนและระดับน้ำในแม่น้ำที่ลดลง

หน่วยป้องกันแนวชายแดนของอิหร่านและอัฟกานิสถานได้มีการกระทบกระทั่งกันขึ้นในวันที่ 27 พ.ค. โดยต่างฝ่ายต่างยิงอาวุธหนักถล่มกันไปมา ส่งผลให้ทหารยามของอิหร่านเสียชีวิต 2 รายและทหารของตาลีบันเสียชีวิต 1 ราย บาดเจ็บอีกหลายราย ซึ่งทั้งสองฝ่ายต่างกล่าวโทษกันไปมาว่าอีกฝ่ายเป็นผู้ยั่วยุให้เกิดการต่อสู้ จนทำให้ปัญหาเรื่องทรัพยากรน้ำกลับมาเป็นจุดสนใจอีกครั้ง

สถานการณ์ข้างต้นเสี่ยงที่จะทำให้พื้นที่ยากจนและขาดแคลนน้ำของอิหร่านขาดเสถียรภาพ ซึ่งพื้นที่ดังกล่าวเคยมีการประท้วงต่อต้านรัฐบาลอย่างรุนแรงในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา

นายทอร์บยอร์น โซลต์เวดท์ นักวิเคราะห์หลักประจำตะวันออกกลางและแอฟริกาเหนือของบริษัทเวริสก์ เมเพิลครอฟต์ (Verisk Maplecroft) กล่าวกับสำนักข่าวซีเอ็นบีซีว่า "ความขัดแย้งกับอัฟกานิสถานเกี่ยวกับทรัพยากรน้ำไม่ใช่เรื่องที่อิหร่านจะมองข้ามได้ง่าย ๆ โดยทรัพยากรน้ำในอิหร่านอยู่ภายใต้แรงกดดันอย่างรุนแรงและความตึงเครียดจากเรื่องน้ำได้ก่อให้เกิดความไม่สงบเป็นวงกว้างในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา"

ในช่วงฤดูร้อนปี 2564 การประท้วงเริ่มต้นขึ้นที่จังหวัดคูเซสถานทางตะวันตกของอิหร่านจากปัญหาการขาดแคลนน้ำและไฟฟ้าดับเนื่องจากโรงไฟฟ้าพลังงานน้ำขาดแคลนน้ำในการผลิตกระแสไฟฟ้า โดยการประท้วงดังกล่าวถูกเรียกว่า "การลุกฮือของผู้กระหาย" ก่อนที่มันจะแพร่กระจายไปยังหลายเมืองทั่วอิหร่าน ซึ่งรวมถึงเมืองหลวงอย่างกรุงเตหะรานและทำให้เกิดการปราบปรามอย่างหนักจากภาครัฐซึ่งจบลงด้วยความสูญเสียมากมายของทั้งพลเรือนและเจ้าหน้าที่ตำรวจ