กลุ่มประเทศสมาชิกอาเซียนออกแถลงการณ์ร่วมกันในวันพฤหัสบดี (13 ก.ค.) โดยระบุว่า ประเทศสมาชิกบางประเทศเห็นด้วยต่อกรณีที่ไทยใช้วิธีทางการทูตกับเมียนมา ซึ่งรวมถึงกรณีที่นายดอน ปรมัตถ์วินัย รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศของไทยเข้าเยี่ยมนางอองซาน ซูจีในเรือนจำที่กรุงเนปิดอว์เมื่อไม่นานมานี้
แถลงการณ์ดังกล่าวเป็นการสรุปการประชุมของรัฐมนตรีกลุ่มประเทศสมาชิกอาเซียน ณ กรุงจาการ์ตาเมืองหลวงของประเทศอินโดนีเซียซึ่งจัดขึ้นระหว่างวันที่ 11 ? 12 ก.ค.ที่ผ่านมา
นายดอนกล่าวต่อที่ประชุมสุดยอดอาเซียนและผู้สื่อข่าวในวันพุธ (12 ก.ค.) ว่า ตนได้พบปะเป็นการส่วนตัวกับนางซูจีเมื่อวันอาทิตย์ (9 ก.ค.) ที่ผ่านมา พร้อมกันนี้นายดอนยังได้เน้นย้ำจุดยืนของไทยที่ต้องการส่งเสริมการเจรจากับรัฐบาลทหารเมียนมา ซึ่งแตกต่างจากอินโดนีเซียและบางประเทศในอาเซียนที่มีจุดยืนที่แข็งกร้าวต่อรัฐบาลทหารเมียนมา
แถลงการณ์ร่วมฉบับดังกล่าวระบุว่า ประเทศสมาชิกอาเซียนบางประเทศมองว่า "กิจกรรมของไทยเกี่ยวกับเมียนมาเมื่อไม่นานมานี้" เป็น "พัฒนาการในเชิงบวก" ซึ่งบ่งชี้ว่ามีความคิดเห็นที่ไม่ตรงกันเกี่ยวกับประเด็นดังกล่าวในกลุ่มประเทศสมาชิกอาเซียน อย่างไรก็ตาม เนื้อความในแถลงการณ์ไม่ได้เอ่ยเจาะจงถึงกรณีที่นายดอนพบปะกับนางซูจี
ขณะเดียวกัน แถลงการณ์ร่วมฉบับนี้ยังเน้นย้ำว่า การดำเนินการทางการทูตควรจะเกิดขึ้นโดย "ผ่านการประสานงานกับประธานอาเซียน" เสียก่อน ซึ่งเห็นได้ชัดว่าเป็นการเตือนให้ไทยเคารพประธานอาเซียน โดยปีนี้อินโดนีเซียรับหน้าที่เป็นประธานอาเซียน
สำนักข่าวนิกเกอิเอเชียรายงานว่า ประเทศสมาชิกอาเซียนได้ใช้โอกาสนี้ในการประณามพฤติกรรมการใช้ความรุนแรงของรัฐบาลทหารเมียนมาต่อพลเมืองที่สนับสนุนประชาธิปไตย
ก่อนหน้านี้ รัฐบาลเอกภาพแห่งชาติ (NUG) หรือรัฐบาลเงาของเมียนมาได้กล่าวหาว่า กรณีที่นายดอนเข้าเยี่ยมนางซูจีในเรือนจำนั้นเกิดจากแรงจูงใจทางการเมือง และผู้แทนพิเศษอาเซียนควรจัดการกับเรื่องการพบปะกันดังกล่าว พร้อมตั้งคำถามว่า เพราะเหตุใดรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศที่กำลังจะพ้นจากตำแหน่งของไทยจึงเข้ามาก้าวก่ายในเรื่องนี้