กายอานาและเวเนซุเอลา สองประเทศเพื่อนบ้านในอเมริกาใต้ บรรลุข้อตกลงร่วมกันเมื่อวานนี้ (14 ธ.ค.) ว่าจะหลีกเลี่ยงการใช้กำลังและไม่เพิ่มความตึงเครียดในข้อพิพาทเรื่องดินแดนอุดมน้ำมัน "เอเซกิบา" หลังจากผู้นำทั้งสองประเทศพบปะกันในประเทศเซนต์วินเซนต์และเกรนาดีนส์
สำนักข่าวรอยเตอร์รายงานว่า เอเซกิบาเป็นพื้นที่ขนาดประมาณ 160,000 ตร.ม.ที่ได้รับการยอมรับโดยทั่วไปว่าเป็นดินแดนส่วนหนึ่งของกายอานา แต่ในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา เวเนซุเอลาเริ่มกลับมาอ้างกรรมสิทธิ์เหนือดินแดนดังกล่าวและบริเวณนอกชายฝั่ง หลังมีการค้นพบน้ำมันและก๊าซครั้งใหญ่
ทั้งสองประเทศระบุในแถลงการณ์ร่วมว่า "จะไม่ข่มขู่หรือใช้กำลังทหารต่อกันไม่ว่าในกรณีใด ๆ" และ "จะงดเว้นจากการส่งเสริมความขัดแย้งหรือความไม่ลงรอยกันใด ๆ ไม่ว่าจะด้วยทางวาจาหรือทางการกระทำ"
ความตึงเครียดเพิ่มสูงขึ้นอย่างมากในเดือนนี้ หลังมีการทำประชามติในเวเนซุเอลาเมื่อวันที่ 3 ธ.ค. โดยเสียงส่วนใหญ่โหวตสนับสนุนให้ดินแดนเอเซกิบาเป็นรัฐใหม่ของเวเนซุเอลา และปฏิเสธอำนาจศาลยุติธรรมระหว่างประเทศ (ICJ) ซึ่งกำลังพิจารณาคดีข้อพิพาทชายแดนดังกล่าว
สถานการณ์ยิ่งเลวร้ายลงไปอีก หลังจากประธานาธิบดีนิโคลัส มาดูโร ผู้นำเวเนซุเอลาประกาศเมื่อสัปดาห์ที่แล้วว่า เขาจะอนุญาตให้มีการสำรวจน้ำมันในเอเซกิบา
ปธน.อิร์ฟาน อาลี ของกายอานา และปธน.มาดูโรพบกันที่สนามบินในกรุงคิงส์ทาวน์เมื่อวานนี้ พร้อมด้วยตัวแทนจากสหภาพการเมืองและเศรษฐกิจแคริบเบียน CARICOM, บราซิล, โคลอมเบีย, สหประชาชาติ และประชาคมรัฐลาตินอเมริกาและแคริบเบียน
"วันนี้เป็นวันที่บรรลุผล เข้มข้น และเครียดขึงกันอยู่พักหนึ่ง แต่เราก็สามารถพูดความจริงกันได้" ปธน.มาดูโรกล่าวเมื่อคืนวานนี้ พร้อมกล่าวขอบคุณปธน.อาลีสำหรับ "ความตรงไปตรงมาและความเต็มใจที่จะพูดคุยกันอย่างกว้างขวาง"
แถลงการณ์ร่วมของทั้งสองประเทศระบุว่า ข้อพิพาทต่าง ๆ จะได้รับการแก้ไขตามกฎหมายระหว่างประเทศ แม้ว่ารัฐบาลของปธน.มาดูโรจะไม่ยอมรับ ICJ ก็ตาม และทั้งสองประเทศจะสานต่อการเจรจาในบราซิลภายใน 3 เดือนข้างหน้า
ก่อนหน้านี้ หลังปธน.มาดูโรออกแผนการอนุญาตให้สำรวจน้ำมัน ปธน.อาลีพยายามสร้างความมั่นใจให้กับนักลงทุนในโครงการต่าง ๆ ที่ได้รับอนุมัติจากรัฐบาลกายอานา โดยโครงการเหล่านี้เกี่ยวข้องกับบริษัทน้ำมันยักษ์ใหญ่อย่างเอ็กซอนโมบิล และจะรวมถึงเชฟรอนในเร็ว ๆ นี้
"กายอานาไม่ได้แสวงหาสงคราม แต่กายอานาสงวนสิทธิ์ในการทำงานร่วมกับพันธมิตรของเราทั้งหมดเพื่อปกป้องประเทศของเรา ทั้งสองฝ่ายมุ่งมั่นที่จะสร้างความมั่นใจว่าภูมิภาคนี้จะยังคงเป็นเขตสันติภาพ" ปธน.อาลีกล่าวกับผู้สื่อข่าว
ด้านเอ็กซอนเปิดเผยในสัปดาห์นี้ว่า "เราจะไม่ไปไหนทั้งนั้น เรายังคงมุ่งเน้นที่การพัฒนาทรัพยากรอย่างมีประสิทธิภาพและมีความรับผิดชอบ ตามข้อตกลงของเรากับรัฐบาลกายอานา" พร้อมเสริมว่า คำกล่าวอ้างของรัฐบาลของปธน.มาดูโรที่ว่า เอ็กซอนมีส่วนสนับสนุนเงินทุนเพื่อบ่อนทำลายการลงประชามติของเวเนซุเอลานั้น "ไร้สาระและไม่มีมูลความจริง"