สำนักข่าวรอยเตอร์รายงานในวันนี้ (25 ก.ค.) โดยอ้างแหล่งข่าววงในสองรายว่า สหรัฐอเมริกาและเวียดนามกำลังเจรจาซื้อขายเครื่องบินลำเลียงทางทหาร C-130 Hercules ของบริษัท ล็อกฮีด มาร์ติน (Lockheed Martin) ซึ่งถือเป็นสัญญาณบ่งชี้ว่า สองประเทศที่เคยเป็นศัตรูกันในอดีตกำลังร่วมมือกันด้านความมั่นคงอย่างใกล้ชิดมากขึ้น
แหล่งข่าวระบุว่า การเจรจาครั้งนี้อาจนำไปสู่ข้อตกลงจัดซื้อภายในปีนี้ ซึ่งจะเป็นข้อตกลงทางทหารครั้งใหญ่ที่สุดของเวียดนาม นับตั้งแต่ที่เวียดนามประกาศต่อสาธารณชนเมื่อปลายปี 2565 ว่าต้องการกระจายแหล่งจัดซื้ออาวุธยุทโธปกรณ์ หลังจากที่พึ่งพาอาวุธจากรัสเซียเป็นหลักมานานหลายทศวรรษ
ทั้งนี้ เครื่องบิน C-130 สามารถบรรทุกทหาร อาวุธยุทโธปกรณ์ และเสบียงต่าง ๆ ได้ ซึ่งจะช่วยเพิ่มขีดความสามารถด้านการป้องกันประเทศของเวียดนาม โดยเฉพาะในช่วงที่สถานการณ์ในทะเลจีนใต้กำลังตึงเครียด เนื่องจากมีข้อพิพาทเรื่องเขตแดนระหว่างจีนกับประเทศอื่น ๆ ในภูมิภาค
แหล่งข่าวเปิดเผยว่า สหรัฐอาจเสนอความช่วยเหลือทางการเงินให้กับเวียดนามเป็นส่วนหนึ่งของข้อตกลงการขาย โดยแหล่งข่าวรายหนึ่งซึ่งเป็นเจ้าหน้าที่สหรัฐระบุว่า มูลค่าความช่วยเหลืออาจสูงถึงหลายสิบล้านดอลลาร์ ครอบคลุมค่าบำรุงรักษาและค่าใช้จ่ายอื่น ๆ
แหล่งข่าวอีกรายหนึ่งซึ่งเป็นชาวเวียดนามที่ได้รับแจ้งเกี่ยวกับการเจรจาครั้งนี้ กล่าวว่า รุ่นที่อยู่ระหว่างการพิจารณาคือ C-130J ซึ่งเป็นเครื่องบินลำเลียงรุ่นล่าสุดในตระกูลนี้
อย่างไรก็ตาม แหล่งข่าวทั้งสองรายไม่ได้เปิดเผยรายละเอียดเกี่ยวกับมูลค่ารวมของข้อตกลงและจำนวนเครื่องบินที่อยู่ระหว่างการเจรจา โดยแหล่งข่าวทั้งสองไม่ประสงค์ออกนามเนื่องจากการเจรจาดังกล่าวยังไม่เป็นที่เปิดเผยต่อสาธารณะ
ทั้งนี้ การเจรจาเรื่องการจัดหาอาวุธจากสหรัฐให้กับเวียดนามนั้นดำเนินมาหลายเดือนแล้ว ก่อนที่จะมีการเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่ในระดับผู้นำของเวียดนาม อย่างไรก็ดี ผู้เชี่ยวชาญและนักวิเคราะห์มองว่าคณะผู้นำชุดใหม่ไม่น่าจะส่งผลกระทบอย่างมีนัยสำคัญต่อท่าทีของประเทศในด้านการต่างประเทศและเศรษฐกิจ
การเจรจาครั้งนี้แสดงให้เห็นถึงความพยายามของสหรัฐที่จะเพิ่มอิทธิพลเหนือเวียดนาม หลังจากสิ้นสุดสงครามเวียดนามมาเกือบครึ่งศตวรรษ
นับตั้งแต่มีการยกเลิกมาตรการคว่ำบาตรการซื้อขายอาวุธในปี 2559 การส่งออกอาวุธของสหรัฐไปยังเวียดนามส่วนใหญ่ยังจำกัดอยู่แค่เรือตรวจการณ์ชายฝั่งและเครื่องบินฝึกหัด เนื่องจากติดขัดหลายประการ ทั้งความกังวลของเวียดนามเรื่องต้นทุน ขั้นตอนการอนุมัติจากรัฐบาลสหรัฐ และปัญหาความเข้ากันได้กับอุปกรณ์ที่มีอยู่
นอกจากนี้ เจ้าหน้าที่เวียดนามได้ยืนยันข่าวก่อนหน้านี้ว่า กระทรวงกลาโหมเวียดนามกำลังพิจารณาซื้อเครื่องบินรบ F-16 จากสหรัฐ ซึ่งผลิตโดยล็อกฮีด มาร์ติน เช่นกัน แต่ระบุว่าการเจรจาเรื่องนี้ยังไม่คืบหน้าเท่าที่ควร เนื่องจากเครื่องบินรบของสหรัฐถูกมองว่าอาจส่งผลกระทบต่อความสัมพันธ์ระหว่างเวียดนามกับประเทศอื่น ๆ โดยเฉพาะจีน
เจ้าหน้าที่รายนี้กล่าวว่า การซื้อเครื่องบิน C-130 นั้นเป็นเรื่อง "ละเอียดอ่อนน้อยกว่า" เนื่องจากสามารถมองได้ว่าเป็นอุปกรณ์สำหรับป้องกันตัวหรือไม่ได้ใช้เพื่อการรบ
นอกจากนี้ เจ้าหน้าที่เวียดนามยังกล่าวด้วยว่า การอนุมัติจากรัฐสภาสหรัฐสำหรับเครื่องบินรบ F-16 อาจยุ่งยากกว่า C-130 และเวียดนามยังกังวลว่าสหรัฐจะอนุมัติการขายขีปนาวุธสำหรับติดตั้งกับเครื่องบินรบ F-16 หรือไม่