เมื่อวันที่ ๒๙ เมษายน ๒๕๕๔ เวลา ๑๐.๓๐ น. นายพรชัย ด่านวิวัฒน์ รองอธิบดีกรมอาเซียน ได้บรรยายสรุปแก่ผู้สื่อข่าวเกี่ยวกับการประชุมสุดยอดอาเซียน ครั้งที่ ๑๘ ซึ่งนายอภิสิทธิ์ เวชชาชีวะ นายกรัฐมนตรี จะเป็นหัวหน้าคณะนำผู้แทนไทยเข้าร่วมการประชุม ระหว่างวันที่ ๗ — ๘ พฤษภาคม ๒๕๕๔ ณ กรุงจาการ์ตา อินโดนีเซีย โดยมีรายละเอียด ดังนี้
๑. ภาพรวม
๑.๑ เป็นการประชุมสำคัญครั้งแรกภายใต้การเป็นประธานอาเซียนของอินโดนีเซีย หัวข้อสำคัญประจำวาระการเป็นประธานอาเซียนของอินโดนีเซีย คือ “ประชาคมอาเซียนในประชาคมโลก - ASEAN Community in a Global Community of Nations”
๑.๒ วันที่ ๗ พฤษภาคม ช่วงเช้า จะมีพิธีเปิดการประชุมสุดยอดอาเซียน โดยนาย Susilo Bambang Yudhoyono ประธานาธิบดีอินโดนีเซีย ต่อด้วยการประชุม ASEAN Summit Plenary Session ช่วงบ่าย การหารือระหว่างผู้นำอาเซียนกับกลุ่มผู้แทนสมัชชารัฐสภาอาเซียน เยาวชนอาเซียนและภาคประชาสังคมอาเซียน
๑.๓ วันที่ ๘ พฤษภาคม จะมีการประชุม ASEAN Summit Retreat Session และการลงนาม/รับรองเอกสารสำคัญของการประชุมฯ
๒. เอกสารสำคัญที่อาจมีการลงนามหรือรับรองระหว่างการประชุมสุดยอดอาเซียน ครั้งที่ ๑๘
ในชั้นนี้ ระหว่างการประชุมสุดยอดอาเซียน ครั้งที่ ๑๘ อาจมีการร่วมลงนามและรับรองเอกสารสำคัญ ๓ ฉบับ ดังนี้
๒.๑ เอกสารที่จะมีการรับรอง ๒ ฉบับซึ่งอยู่ภายใต้ความรับผิดชอบของกระทรวงการต่างประเทศ
๒.๑.๑ ร่างแถลงการณ์ร่วมของผู้นำอาเซียน เรื่องประชาคมอาเซียนในประชาคมโลก (Draft ASEAN Leaders’ Joint Statement on the ASEAN Community in a Global Community of Nations) เป็นการกำหนดวิสัยทัศน์สำหรับการพัฒนาอาเซียนไปสู่การเป็นประชาคมที่มีสมรรถภาพสูงขึ้น เพื่อรับมือกับความท้าทายในรูปแบบต่างๆ ของศตวรรษที่ ๒๑ และมอบหมายให้รัฐมนตรีต่างประเทศอาเซียนจัดทำปฏิญญาว่าด้วยเรื่องประชาคมอาเซียนในประชาคมโลก เพื่อให้มีการรับรองระหว่างการประชุมสุดยอดอาเซียน ครั้งที่ ๑๙ ในช่วงปลายปี ๒๕๕๔ ต่อไป
๒.๑.๒ ร่างแถลงการณ์ร่วมของผู้นำอาเซียน ว่าด้วยการจัดตั้งสถาบันอาเซียนเพื่อสันติภาพและสมานฉันท์ (Draft ASEAN Leaders’ Joint Statement on the Establishment of an ASEAN Institute for Peace and Reconcilliation) เป็นการดำเนินการตามแผนงานการจัดตั้งประชาคมการเมืองและความมั่นคงอาเซียนในเรื่องการแก้ไขความขัดแย้งและการระงับข้อพิพาทโดยสันติวิธี และมอบหมายให้รัฐมนตรีต่างประเทศอาเซียนจัดทำแนวทางในการดำเนินงานของสถาบันฯ และรายงานผลการดำเนินการเกี่ยวกับเรื่องดังกล่าว ให้ผู้นำอาเซียนทราบในการประชุมสุดยอดอาเซียน ครั้งที่ ๑๙ ต่อไป
๒.๒ ร่างเอกสารที่อาจมีการลงนาม ๑ ฉบับ และอยู่ภายใต้ความรับผิดชอบของกรมป้องกันและบรรเทาสาธารณภัย กระทรวงมหาดไทย ได้แก่ ร่างความตกลงจัดตั้งศูนย์ประสานงานอาเซียนเพื่อการช่วยเหลือด้านมนุษยธรรมในการจัดการภัยพิบัติ (Draft Agreement on the Establishment of ASEAN Coordinating Centre for Humanitarian Assistance on Disaster Management (AHA Centre) ) ความตกลงฉบับนี้เป็นพัฒนาการอีกขั้นหนึ่งของการดำเนินการตามความตกลงอาเซียนว่าด้วยการจัดการภัยพิบัติและการตอบโต้สถานการณ์ฉุกเฉิน (ASEAN Agreement on Disaster Management and Emergency Response -AADMER) โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อจัดตั้งศูนย์ประสานงานอาเซียนเพื่อการช่วยเหลือด้านมนุษยธรรมในการจัดการภัยพิบัติ
ขณะนี้ คณะมนตรีประชาคมสังคมและวัฒนธรรมอาเซียนกำลังประชุมกันอยู่ที่กรุงจาการ์ตา หากที่ประชุมสามารถเจรจาตกลงกันได้เกี่ยวกับร่างความตกลง AHA Centre ก็จะมีการลงนามระหว่างการประชุมสุดยอดอาเซียน ครั้งที่ ๑๘ นี้
๓. ประเด็นสำคัญที่จะมีการหารือ
๓.๑ การรวมตัวเป็นประชาคมอาเซียน เลขาธิการอาเซียนจะรายงานความคืบหน้าในการดำเนินงานตามแผนงานสำหรับการรวมตัวเป็นประชาคมอาเซียนในทั้ง ๓ เสาหลัก
๓.๒ การเสริมสร้างความเชื่อมโยงในภูมิภาค จะหารือเกี่ยวกับการขับเคลื่อนแผนแม่บทว่าด้วยการเชื่อมโยงภายในอาเซียน โดยเฉพาะบทบาทของ ASEAN Connectivity Coordinating Committee ในการผลักดันความเชื่อมโยงทั้งในด้านกายภาพ (เส้นทางถนน ทางรถไฟ ทางน้ำ และทางอากาศ) ความเชื่อมโยงด้านกฎระเบียบต่างๆ และความเชื่อมโยงติดต่อสื่อสารระหว่างประชาชนต่อประชาชน
๔. ประเด็นสำคัญที่ไทยจะผลักดัน
การรวมตัวเป็นประชาคมอาเซียน เป้าหมายต้องให้ความสำคัญกับการเปิดโอกาสให้ประชาชนเข้ามามีส่วนร่วมและมีบทบาทมากขึ้นในการใช้ประโยชน์จากประชาคมอาเซียน และส่งเสริมนโยบายที่เป็นประโยชน์ต่อความอยู่ดีกินดีของประชาชน ตัวอย่างการดำเนินการของไทย คือ การจัดตั้งช่อง ASEAN Channel เป็นต้น นอกจากนี้ ในการประชุมรัฐมนตรีต่างประเทศอาเซียน สมัยพิเศษ อย่างไม่เป็นทางการ เรื่องการประชุมสุดยอดเอเชียตะวันออก เมื่อวันที่ ๑๑ เมษายน ๒๕๕๔ ที่กรุงเทพฯ ที่ผ่านมา รัฐมนตรีต่างประเทศอาเซียนได้หารือกันเกี่ยวกับการจัดตั้ง ASEAN Lane เพื่ออำนวยความสะดวกในการเดินทางของประชาชนอาเซียนในภูมิภาคอาเซียน
กองการสื่อมวลชน กรมสารนิเทศ กระทรวงการต่างประเทศ โทร. 643-5170 โทรสาร. 643-5169 E-mail : div0704@mfa.go.th--จบ--