อ้างถึงแถลงการณ์ของนาย Frank La Rue ผู้เสนอรายงานพิเศษขององค์การสหประชาชาติว่าด้วยการปกป้องและพิทักษ์สิทธิเสรีภาพในการแสดงความคิดเห็นและการแสดงออก เมื่อวันที่ ๑๐ ตุลาคม ๒๕๕๔ เกี่ยวกับกฎหมายหมิ่นพระบรมเดชานุภาพและพระราชบัญญัติว่าด้วยการกระทำความผิดเกี่ยวกับคอมพิวเตอร์ของไทย กระทรวงการต่างประเทศขอให้ข้อมูล ดังนี้
ในฐานะสังคมเสรีประชาธิปไตย ประเทศไทยให้ความสำคัญกับความคิดเห็นต่าง ๆ เกี่ยวกับเรื่องกฎหมายหมิ่นพระบรมเดชานุภาพของไทย ซึ่งมิใช่กฎหมายพิเศษ หากแต่เป็นส่วนหนึ่งของประมวลกฎหมายอาญา เพื่อเป็นกลไกคุ้มครองพระบรมวงศานุวงศ์ชั้นสูง กฎหมายดังกล่าวให้ความคุ้มครองต่อสิทธิส่วนพระองค์และชื่อเสียงของพระมหากษัตริย์ พระราชินี รัชทายาท หรือผู้สำเร็จราชการแทน ในลักษณะเดียวกับที่กฎหมายหมิ่นประมาท — ซึ่งเป็นความผิดทางอาญา — ให้ความคุ้มครองต่อบุคคลทั่วไป ทั้งนี้ ความแตกต่างอยู่ที่ภายใต้กฎหมายและรัฐธรรมนูญของไทย สถาบันพระมหากษัตริย์ ซึ่งอยู่เหนือความขัดแย้งใด ๆ ไม่อยู่ในสถานะที่จะฟ้องร้องประชาชนของพระองค์เองได้
กฎหมายหมิ่นพระบรมเดชานุภาพไม่ได้มีวัตถุประสงค์ที่จะจำกัดเสรีภาพในการแสดงออกหรือลิดรอนสิทธิเสรีภาพด้านวิชาการ อย่างไรก็ดี เมื่อใดที่คำวิพากษ์วิจารณ์หรือความคิดเห็นกลายมาเป็นข้อกล่าวหา บุคคลที่เกี่ยวข้องต้องพร้อมจะรับผิดชอบต่อความคิดเห็นของตน ซึ่งเรื่องนี้ถือเป็นแนวปฏิบัติทั่วไปไม่ว่าผู้ที่ตกเป็นเป้าหมายของการถูกกล่าวหาจะเป็นบุคคลธรรมดาหรือสถาบันพระมหากษัตริย์
แม้กระนั้นก็ตาม ในช่วงหลายปีที่ผ่านมา ได้ปรากฏการใช้กฎหมายหมิ่นพระบรมเดชานุภาพไม่ตรงตามเจตนารมณ์ของกฎหมายฯ ในการเป็นกลไกเพื่อคุ้มครองพระเกียรติของพระบรมวงศานุวงศ์ชั้นสูง ซึ่งในบางกรณีอาจส่งผลกระทบต่อสิทธิเสรีภาพในการแสดงออกของประชาชนด้วยเช่นกัน รัฐบาลตระหนักถึงศักยภาพของประเด็นปัญหาดังกล่าว และมุ่งที่จะป้องกันการใช้กฎหมายหมิ่นพระบรมเดชานุภาพในทางที่ไม่ถูกต้อง
ในการนี้ จึงได้มีการดำเนินมาตรการที่เกี่ยวข้อง อาทิ การจัดตั้งคณะกรรมการพิจารณาคดีหมิ่นพระบรมเดชานุภาพของสำนักงานตำรวจแห่งชาติ เพื่อพิจารณากลั่นกรองคำร้องต่าง ๆ ทั้งนี้ เพื่อให้การบังคับใช้กฎหมายหมิ่นพระบรมเดชานุภาพมีมาตรฐานที่ชัดเจนต่อเนื่อง รวมทั้งเป็นไปตามเจตนารมณ์ของกฎหมายฯ ส่งผลให้คำร้องจำนวนมากตกไป เนื่องจากพิจารณาแล้วเห็นว่าขาดหลักฐานที่เพียงพอ
สำหรับพระราชบัญญัติว่าด้วยการกระทำความผิดเกี่ยวกับคอมพิวเตอร์ พ.ศ. ๒๕๕๐ มีขึ้นเพื่อให้อำนาจแก่เจ้าหน้าที่รัฐในการห้ามชั่วคราวการเข้าสู่ระบบคอมพิวเตอร์ เพื่อป้องกันและระงับการแพร่กระจายการกระทำความผิดเกี่ยวกับคอมพิวเตอร์ทางอินเทอร์เน็ต อนึ่ง เพื่อป้องกันการใช้อำนาจตามพระราชบัญญัติดังกล่าวในทางที่ไม่ถูกต้อง จึงกำหนดให้เจ้าหน้าที่ที่เกี่ยวข้องจะต้องได้รับคำสั่งศาลก่อนที่จะดำเนินการใด ๆ ในปัจจุบัน พระราชบัญญัติดังกล่าวอยู่ระหว่างการปรับปรุงแก้ไข โดยรัฐบาลจะรวบรวมความเห็นจากภาคส่วนที่เกี่ยวข้องรวมถึงผู้ให้บริการอินเทอร์เน็ต เพื่อให้สอดคล้องกับมาตรฐานสากล
ที่ผ่านมา หลายภาคส่วนในสังคมไทยได้มีการหารือและจัดโต้เวทีเชิงวิชาการเกี่ยวกับประเด็นเรื่อง กฎหมายหมิ่นพระบรมเดชานุภาพ รวมถึงพระราชบัญญัติว่าด้วยการกระทำความผิดเกี่ยวกับคอมพิวเตอร์ การโต้เวทีดังกล่าวได้ให้ข้อคิดเห็นและข้อเสนอแนะที่น่าสนใจ ซึ่งจะเป็นประโยชน์ต่อการพิจารณาของรัฐบาลในเรื่องดังกล่าวต่อไป
กองการสื่อมวลชน กรมสารนิเทศ กระทรวงการต่างประเทศ โทร. 643-5170 โทรสาร. 643-5169 E-mail : div0704@mfa.go.th--จบ--