ในการประชุมสุดยอดอาเซียน ครั้งที่ ๑๙ ณ บาหลี สาธารณรัฐอินโดนีเซีย เมื่แวนที่ ๑๗ พฤศจิกายน ๒๕๕๔ ผู้นำอาเซียนได้ร่วมรับรองแถลงการณ์ผู้นำอาเซียนว่าด้วยความร่วมมือในด้านการป้องกันอุทกภัย การลดผลกระทบ การบรรเทา การฟื้นฟู และการบูรณะ ซึ่งไทยเป็นผู้ริเริ่มเสนอแถลงการณ์ดังกล่าวในการประชุมสุดยอดครั้งนี้ โดยทุกประเทศอาเซียนได้แสดงความชื่นชมและขอบคุณที่ไทยมีบทบาทนำในเรื่องนี้ เนื่องจากเห็นพ้องกันว่า ขณะนี้ หลายประเทศในภูมิภาคต่างต้องเผชิญกับอุทกภัย ซึ่งนับวันได้ทวีความรุนแรงและส่งผลกระทบในวงกว้าง ดังนั้น ประเทศอาเซียนจึงต้องร่วมมือกันมากขึ้น โดยเฉพาะในการด้านการฟื้นฟูและการบริหารจัดการน้ำ ซึ่งเป็นเรื่องใหม่ในอาเซียน เพราะอุทกภัยไม่ใช่เป็นปัญหาเฉพาะของประเทศใดประเทศหนึ่งอีกต่อไป และต้องอาศัยความร่วมมือของทุกภาคส่วนของสังคม โดยแถลงการณ์ฯ ได้ย้ำถึงความสำคัญของความร่วมมือระหว่างทหารกับ พลเรือนในการรับมือกับอุทกภัย ดังเหตุการณ์ที่กำลังเกิดขึ้นในไทยซึ่งเป็นตัวอย่างอันดีและเห็นได้ชัดในเรื่องนี้
แถลงการณ์ฉบับนี้มีเนื้อหาสาระสำคัญคือ
๑. ผู้นำอาเซียนร่วมแสดงความห่วงใยและเสียใจต่อประเทศสมาชิกอาเซียนที่ได้รับผลกระทบจากอุทกภัยครั้งใหญ่ในปีนี้ ได้แก่ ประเทศไทย กัมพูชา ลาว ฟิลิปปินส์ และเวียดนาม
๒. ผู้นำอาเซียนเห็นพ้องกันว่าอุทกภัยครั้งใหญ่นี้ส่งผลกระทบในวงกว้างต่อภาคการเกษตร ความมั่นคงทางอาหาร และห่วงโซ่อุปทานของภาคอุตสาหกรรม ทั้งในระดับภูมิภาคและในระดับโลก
๓. ผู้นำอาเซียนย้ำความสำคัญของความร่วมมือ ความตกลง รวมทั้งกลไกต่างๆ ที่อาเซียนได้จัดตั้งขึ้นเพื่อเสริมสร้างศักยภาพของภูมิภาคในการบริหารจัดการภัยพิบัติ และการสร้างความมั่นคงทางอาหารในภูมิภาค ได้แก่ ความตกลงอาเซียนว่าด้วยการจัดการภัยพิบัติและการตอบโต้สถานการณ์ฉุกเฉิน (ASEAN Agreement on Disaster Management and Emergency Response -AADMER) ศูนย์ประสานงานอาเซียนสำหรับความช่วยเหลือด้านมนุษยธรรมในการจัดการภัยพิบัติ (ASEAN Coordinating Centre for Humanitarian Assistance on disaster management - AHA Centre) และความตกลงว่าด้วยการจัดตั้งองค์กรสำรองข้าวฉุกเฉินของอาเซียน+๓ (the Agreement on ASEAN Plus Three Emergency Rice Reserve - APTERR)
นอกจากนี้ ผู้นำอาเซียนยังได้มอบหมายให้เลขาธิการอาเซียน และคณะกรรมการอาเซียนด้านการจัดการภัยพิบัติ (ASEAN Committee on Disaster Management - ACDM) ร่วมกันศึกษาหาแนวทางที่จะส่งเสริมความร่วมมือด้านการป้องกันและรับมือกับอุทกภัย รวมทั้งขอรับการสนับสนุนทางเทคโนโลยีและวิชาการจากประเทศคู่เจรจาซึ่งมีความเชี่ยวชาญในการจัดการและแก้ไขปัญหานี้
แถลงการณ์ฉบับนี้สะท้อนให้เห็นถึงบทบาทนำของไทยอีกครั้ง ในการเป็นแรงขับเคลื่อนความร่วมมือระหว่างประเทศสมาชิกอาเซียนและกับนานาประเทศที่จะป้องกันและแก้ไขปัญหาภัยพิบัติในภูมิภาคนี้
กองการสื่อมวลชน กรมสารนิเทศ กระทรวงการต่างประเทศ โทร. 643-5170 โทรสาร. 643-5169 E-mail : div0704@mfa.go.th--จบ--