เมื่อวันที่ ๒๑ มกราคม ๒๕๖๒ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศเข้าร่วมการประชุมระดับรัฐมนตรีอาเซียน - สหภาพยุโรป (ASEAN – EU Ministerial Meeting: AEMM) ครั้งที่ ๒๒ ณ กรุงบรัสเซลส์ ราชอาณาจักร เบลเยียม เพื่อส่งเสริมความร่วมมืออย่างครอบคลุม และหารือถึงทิศทางการดำเนินความสัมพันธ์ระหว่างกัน ซึ่งสหภาพยุโรป (อียู) เป็นคู่เจรจาของอาเซียนมายาวนานกว่า ๔๐ ปี
ที่ประชุมฯ ได้เห็นชอบในหลักการที่จะยกระดับความสัมพันธ์อาเซียน – อียู จากการเป็น “หุ้นส่วนที่เพิ่มพูน” (Enhanced Partnership) สู่การเป็น “หุ้นส่วนทางยุทธศาสตร์” (Strategic Partnership) โดยขึ้นอยู่กับการหารือในรายละเอียดและช่วงเวลาที่เหมาะสมที่จะดำเนินการเกี่ยวกับเรื่องนี้ต่อไป และที่ประชุมฯ ยังได้หารือถึงแนวทางในการส่งเสริมความร่วมมือระหว่างกันในทุกมิติ อาทิ การส่งเสริมความเชื่อมโยง ระหว่างกัน การเร่งรัดการเจรจาจัดทำความตกลงอาเซียน - สหภาพยุโรปว่าด้วยการบริการเดินอากาศแบบเต็มรูปแบบให้แล้วเสร็จภายในปีนี้ และการรื้อฟื้นการเจรจาความตกลงการค้าเสรีอาเซียน – อียู รวมทั้งได้แลกเปลี่ยนความเห็นเกี่ยวกับความท้าทายระหว่างประเทศที่สำคัญ อาทิ คาบสมุทรเกาหลี ทะเลจีนใต้ สถานการณ์ในรัฐยะไข่ สถานการณ์ในยูเครน การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ การก่อการร้าย และการกีดกันทางการค้า
ไทยได้นำเสนอต่อที่ประชุมฯ ถึงแนวคิดหลักในการดำรงตำแหน่งประธานอาเซียนของไทย กล่าวคือ “ร่วมมือ ร่วมใจ ก้าวไกล ยั่งยืน” รวมทั้งกล่าวถึงประเด็นสำคัญที่ไทยต้องการผลักดันให้เกิดผลที่เป็นรูปธรรมในอาเซียนในปีนี้ ทั้งนี้ การพัฒนาที่ยั่งยืนเป็นหนึ่งในประเด็นที่สำคัญทางยุทธศาสตร์ในความสัมพันธ์ระหว่างอาเซียนกับอียู ซึ่งที่ประชุมฯ ได้ให้การสนับสนุนไทยในเรื่องข้างต้น รวมทั้งสนับสนุนการจัดตั้งศูนย์อาเซียนเพื่อการศึกษาและการหารือด้านการพัฒนาที่ยั่งยืน (ASEAN Centre for Sustainable Development Studies and Dialogue) ที่จะจัดตั้งที่ไทยในปีนี้ด้วย นอกจากนี้ ที่ประชุมฯ ได้แสดงความยินดีต่อความสำเร็จของ การหารือระดับสูงระหว่างอาเซียนกับอียูว่าด้วยการพัฒนาที่ยั่งยืน ซึ่งไทยได้ริเริ่มและเป็นเจ้าภาพจัดการหารือครั้งแรกในปี ๒๕๖๐ และฝ่ายอียูจะเป็นเจ้าภาพจัดการหารือครั้งที่ ๒ ในปีนี้ที่กรุงบรัสเซลส์ อนึ่ง การประชุมครั้งนี้ถือเป็นครั้งแรกในรอบหลายปีที่ที่ประชุมฯ ได้สะท้อนการสนับสนุนอย่างชัดแจ้งเกี่ยวกับแนวคิดหลักของการเป็นประธานอาเซียนในเอกสารผลลัพธ์การประชุม
ในโอกาสการเข้าร่วมประชุมนี้ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศยังได้หารือทวิภาคีกับผู้แทนระดับรัฐมนตรีของประเทศสมาชิกอียู ๖ประเทศ ได้แก่ ลักเซมเบิร์ก ฮังการี โปแลนด์ บัลแกเรีย มอลตา และกรีซ โดยได้เชิญชวนให้ภาคเอกชนของประเทศสมาชิกอียูมาลงทุนในโครงการพัฒนาระเบียงเศรษฐกิจพิเศษภาคตะวันออก (EEC) ชี้แจงพัฒนาการทางการเมืองที่ไทยจะมีการเลือกตั้งในปีนี้ รวมถึงแลกเปลี่ยนข้อคิดเห็นเกี่ยวกับสถานการณ์ในรัฐยะไข่ นอกจากนี้ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศได้หารือกับนาย Neven Mimica กรรมาธิการยุโรปด้านความร่วมมือและการพัฒนาระหว่างประเทศของอียู เกี่ยวกับความร่วมมือด้านการพัฒนาที่ยั่งยืน
การประชุมระดับรัฐมนตรีอาเซียน – อียูมีกำหนดจัดขึ้นทุก ๒ ปี โดยฝ่ายอาเซียนและอียูผลัดกันเป็นเจ้าภาพ โดยในช่วงปี ๒๕๕๘ – ๒๕๖๑ ไทยทำหน้าที่ผู้ประสานงานความสัมพันธ์อาเซียน – อียู ไทยได้เป็นเจ้าภาพการประชุมฯ ครั้งที่ ๒๑ ระหว่างวันที่ ๑๓ - ๑๔ ตุลาคม ๒๕๕๙ ทั้งนี้ สิงคโปร์ในฐานะประเทศผู้สานงานความสัมพันธ์ฯ ในปัจจุบัน จะเป็นเจ้าภาพการประชุมฯ ครั้งที่ ๒๓
ที่มา: กองการสื่อมวลชน กรมสารนิเทศ กระทรวงการต่างประเทศ