ในรอบปี 2552 กรมการกงสุลได้ร่วมกับสถานเอกอัครราชทูตและสถานกงสุลใหญ่ของไทยทั้งหมด 94 แห่งให้ความช่วยเหลือแก่คนไทยในต่างประเทศที่ตกทุกข์ได้ยากที่ร้องขอความช่วยเหลือมายังราชการจำนวนทั้งสิ้น 3,169 ราย สาเหตุการตกทุกข์ได้ยากเกิดจากบุคคลสูญหายในต่างแดน การประสบภัยพิบัติจากธรรมชาติ การเจ็บป่วย ปัญหาครอบครัวของคนไทยที่สมรสกับชาวต่างชาติ การถูกเอาเปรียบในเรื่องสิทธิประโยชน์ต่างๆ อันพึงได้ของคนไทย ปัญหาการจ้างงาน ( นายจ้างโกงค่าแรงงานหรือ กระทำผิดสัญญาการจ้างงานในต่างประเทศ การหนีงาน การประสบอุบัติเหตุจากการทำงาน หรืออื่นๆ ) การถูกจับจากการลักลอบไปทำประมงในน่านน้ำของประเทศอื่น การค้ายาเสพติด การค้ามนุษย์ และจากสถิติการให้ความช่วยเหลือคนไทยในต่างแดนตั้งแต่ปี 2546 (5,990 คน) พบว่าปัญหาคนไทยในต่างแดนประสบปัญหาลดลงตามลำดับ
การลดลงของปัญหาคนไทยดังกล่าวเป็นผลสืบเนื่องโดยตรงจากการดำเนินนโยบายการทูตเพื่อประชาชนของกระทรวงการต่างประเทศที่มุ่งเน้นให้ประชาชนเกิดความรู้ความเข้าใจก่อนเดินทางไปต่างประเทศ สามารถปรับตัวใช้ชีวิต /ทำงานในสภาวการณ์ที่แตกต่างจากประเทศไทย ตลอดจนสร้างเสริมศักยภาพให้คนไทยสามารถช่วยตัวเองมากขึ้นโดยเฉพาะช่องทางการติดต่อขอความช่วยเหลือจากหน่วยงานไทยและต่างชาติ ซึ่งการดำเนินการนโยบายการทูตเพื่อประชาชนได้กระทำในเรื่องต่อไปนี้
1) การสร้างนวัตกรรมในการบริการเชิงรุก เพื่อให้เกิดความสะดวกแก่ประชาชนและการ
เข้าถึงของประชาชนทั้งในและต่างประเทศได้หลากช่องทางของทั้งกรมการกงสุลและสถานเอกอัครราชทูต สถานกงสุลใหญ่ อาทิ การร้องขอความช่วยเหลือออนไลน์ผ่านเวปไซต์ www.consular.go.th การบริการกงสุลสัญจรทั้งในและต่างประเทศเป็นประจำ การเปิดสายด่วนแก่ประชาชน การพัฒนาความเร็วในการดำเนินการรับเรื่องราวร้องทุกข์และส่งต่อไปยังหน่วยงานที่เกี่ยวข้องภายใน 24 ชั่วโมง นับแต่รับคำร้องทุกข์ /เรื่องร้องเรียนของกองคุ้มครองและดูแลผลประโยชน์คนไทยในต่างประเทศ
2) การประชาสัมพันธ์ทั้งในและต่างประเทศ โดยใช้สื่อหลากหลายเพื่อให้ข้อมูลของภาครัฐ
เข้าถึงประชาชน โดยเฉพาะคำเตือนภัยและข้อแนะนำที่สำคัญต่างๆ ในการดำรงชีพ / การทำงาน
3) การสร้างเสริมเครือข่ายและศักยภาพของชุมชนคนไทยในต่างแดนให้ช่วยเหลือตนเองได้และมีความรู้ความเข้าใจในกฎหมายท้องถิ่น การจัดทำคู่มือคนไทยในต่างแดนรายประเทศแจกจ่ายแก่คนไทย
4) การร่วมงานกับหน่วยงานภาคีต่างๆ ทั้งภาครัฐ ภาคเอกชนและภาคประชาสังคมภายในและนอกประเทศดำเนินโครงการป้องกันและแก้ไขปัญหาการค้ามนุษย์ ปัญหาแรงงาน โดยการลงพื้นทิ่เสี่ยงในภูมิภาคต่างๆ ของไทย พร้อมไปกับการบริการกงสุลสัญจร รวมถึงการจัดตั้งเครือข่ายในชุมชนเพื่อการเฝ้าระวังอาทิ โครงการรณรงค์ยุติภัยการค้ามนุษย์ ร่วมกับหน่วยประสานงานเพื่อต่อต้านการค้ามนุษย์ภาคเหนือตอนบนของไทยโครงการส่งเสริมทักษะของแรงงานอีสานก่อนการย้ายถิ่นไปทำงานในต่างประเทศ โครงการรณรงค์ประชาสัมพันธ์เพื่อสร้างความเข้าใจก่อนตัดสินใจไปทำงานในภูมิภาคตะวันออกกลาง และบาห์เรน
5) การร่วมกับหน่วยงานภาครัฐในประเทศเพื่อปรับปรุงกฎระเบียบต่างๆ ที่อาจเกี่ยวข้องกับคนไทยในต่างประเทศให้เกิดความเหมาะสมและเกิดความสะดวกมากขึ้น อาทิ การปรับปรุงระเบียบกระทรวงการคลังว่าด้วยการให้เงินทดรองราชการเพื่อช่วยเหลือคนไทยในต่างประเทศ พ.ศ. 2549
ในปี 2553 กรมการกงสุลยังคงมุ่งมั่นที่จะดำเนินกิจกรรมต่างๆ ตามแนวนโยบายการทูตเพื่อประชาชนเพื่อให้ประชาชนทั้งที่อยู่ในไทยและต่างแดนได้รับความคุ้มครองและสิทธิประโยชน์อันพึงได้และเป็นชุมชนคนไทยที่มีความสุขในการพำนัก / ทำงานในต่างประเทศ
กองการสื่อมวลชน กรมสารนิเทศ กระทรวงการต่างประเทศ โทร. 643-5170 โทรสาร. 643-5169 E-mail : div0704@mfa.go.th--จบ--