ในช่วงสัปดาห์ที่ผ่านมา มีความเคลื่อนไหวทางเศรษฐกิจที่น่าสนใจ ดังนี้
1. พรรค Democratic Party of Japan (DPJ) เตรียมแผนที่จะปรับขึ้นอัตราภาษีบริโภค (Consumption Tax)
2. คณะรัฐมนตรีให้ความเห็นชอบร่างงบประมาณประจำปี 2555
3. ญี่ปุ่นและจีนประกาศเพิ่มความร่วมมือด้านการค้าและการลงทุนเพิ่มมากขึ้น
----------------------------------- 1. พรรค Democratic Party of Japan (DPJ) เตรียมแผนที่จะปรับขึ้นอัตราภาษีบริโภค (Consumption Tax)
พรรค Democratic Party of Japan (DPJ) ซึ่งเป็นพรรคแกนนำรัฐบาลญี่ปุ่นปัจจุบันเตรียมแผนการที่จะปรับขึ้นอัตราภาษีบริโภค (Consumption Tax) จากปัจจุบันที่อยู่ในอัตราร้อยละ 5 เป็นร้อยละ 8 ภายในเดือนตุลาคม 2556 และร้อยละ 10 ในเดือน เมษายน 2558 โดยการปรับขึ้นอัตราภาษีผู้บริโภคนี้มีวัตถุประสงค์หลักเพื่อนำรายได้ไปอุดหนุนระบบประกันสังคมของญี่ปุ่นที่กำลังมีปัญหาอย่างมาก
การปรับขึ้นอัตราภาษีผู้บริโภคครั้งนี้ถือว่าเป็นประเด็กที่มีความละเอียดอ่อนทางการเมืองเป็นอย่างมาก เนื่องจากสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรจำนวนมากเห็นว่าจะส่งผลกระทบถึงฐานเสียงของตน โดยสำหรับพรรค DPJ นั้น ขณะนี้ได้มีสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรของพรรคจำนวน 9 คนลาออกจากการเป็นสมาชิกพรรค DPJ เพื่อแสดงความไม่เห็นด้วยต่อการปรับขึ้นอัตราภาษีครั้งนี้ ถึงแม้ว่านักวิชาการและหน่วยงานระหว่างประเทศ เช่น IMF ได้ให้ความเห็นว่าญี่ปุ่นมีความจำเป็นที่จะต้องปรับขึ้นอัตราภาษีผู้บริโภคเป็นอย่างมากเพื่อแก้ไขปัญหาสถานะการคลังของประเทศ โดยปัจจุบันญี่ปุ่นเป็นประเทศที่มีอัตราภาษีผู้บริโภคต่ำที่สุดในกลุ่มประเทศพัฒนาแล้ว
คณะรัฐมนตรีญี่ปุ่นได้ให้ความเห็นชอบร่างงบประมาณประจำปี 2555 โดยมีวงเงินทั้งสิ้น 90.33 ล้านล้านเยน ซึ่งน้อยกว่างบประมาณประจำปี 2554 อยู่ร้อยละ 2.2 อย่างไรก็ตามยอดนี้เป็นยอดที่ไม่ได้รวมงบประมาณสำหรับการฟื้นฟูความเสียหายจาเหตุการณ์ภัยพิบัติเมื่อเดือนมีนาคม 2554 ที่มีจำนวนเท่ากับ 3.77 ล้านล้านเยน และงบประมาณเพื่อการอุดหนุนระบบประกันสังคมอีกเป็นจำนวน 2.59 ล้านล้านเยน โดยหากนับรวมงบประมาณดังกล่าวทั้ง 2 ชนิดแล้วจะทำให้งบประมาณประจำปี 2555 มีจำนวนเท่ากับ 96.7 ล้านล้านเยน ซึ่งเป็นงบประมาณประจำปีที่มีจำนวนมากที่สุดในประวัติการณ์ งบประมาณครั้งนี้มีแหล่งที่มาจากรายรับภาษีเป็นจำนวนเท่ากับ 42.34 ล้านล้านเยน และจากการออกพันธบัตรรัฐบาลเพื่อชดเชยการขาดดุลงบประมาณอีกเป็นจำนวน 44.24 ล้านล้านเยน
สำหรับเหตุผลที่ร่างงบประมาณประจำปี 2555 มีการแยกงบประมาณสำหรับการฟื้นฟูความเสียหายฯ และงบประมาณเพื่อการอุดหนุนระบบประกันสังคมออกต่างหากนั้น เนื่องมาจากรัฐบาลจะใช้รายรับจากการปรับขึ้นอัตราภาษีรายได้ของบุคคลธรรมดาและนิติบุคคลเป็นการชั่วคราวมาเป็นแหล่งงบประมาณสำหรับการฟื้นฟูความเสียหายฯ และจะนำรายได้จากการปรับขึ้นอัตราภาษีผู้บริโภคมาเป็นแหล่งงบประมาณสำหรับการอุดหนุนระบบประกันสังคม จึงได้ทำการแยกงบประมาณดังกล่าวทั้ง 2 ชนิดออกเป็นบัญชีพิเศษเพื่อความชัดเจนในการบริหารงบประมาณดังกล่าว
นาย Yoshihiko Noda นายกรัฐมนตรีญี่ปุ่นได้ประกาศระหว่างการเยือนประเทศจีนว่าญี่ปุ่นจะเพิ่มการลงทุนในพันธบัตรสกุลเงินหยวนของรัฐบาลจีน ซึ่งจะเป็นการสนับสนุนให้เงินหยวนมีความสำคัญมากขึ้นในตลาดโลก โดยรัฐบาลญี่ปุ่นคาดว่าจะใช้เงินประมาณ 500 ล้านเหรียญสหรัฐฯ หรือประมาณ 39 พันล้านล้านเยนจากเงินทุนสำรองระหว่างประเทศในการลงทุนในพันธบัตรรัฐบาลจีน สำหรับการลงทุนในพันธบัตรดังกล่าวจะต้องได้รับการอนุมัติจากรัฐบาลจีนด้ย ซึ่งปัจจุบันมีเพียงไม่กี่ประเทศที่ได้รับอนุญาตให้ลงทุนในพันธบัตรรัฐบาลจีน
นอกจากนี้ นาย Noda และนาย Wen Jiabao ได้ตกลงที่จะเพิ่มความร่วมมือทางด้านการค้า โดยอนุญาตให้สามารถทำการค้าระหว่างประเทศโดยใช้เงินสกุลเยนและหยวนโดยตรงได้ รวมถึงการสนับสนุนให้บริษัทญี่ปุ่นระดมทุนโดยการออกพันธบัตรสกุลเงินหยวนด้วย
สำนักงานที่ปรึกษาเศรษฐกิจและการคลัง ณ กรุงโตเกียว
ที่มา: Macroeconomic Analysis Group: Fiscal Policy Office
Tel 02-273-9020 Ext 3665 : www.fpo.go.th