ฐานะการคลังของรัฐบาลในช่วง 7 เดือนแรกของปีงบประมาณ 2567 (ตุลาคม 2566 - เมษายน 2567)

ในเดือนเมษายน 2567 รัฐบาลเกินดุลเงินสด จำนวน 20,803 ล้านบาท โดยเป็นการขาดดุล เงินงบประมาณ จำนวน 4,147 ล้านบาท และเป็นการเกินดุลเงินนอกงบประมาณ จำนวน 24,950 ล้านบาท ส่งผลให้เงินคงคลัง ณ สิ้นเดือนเมษายน 2567 มีจำนวน 430,076 ล้านบาท โดยมีรายละเอียด ดังนี้
1.
ฐานะการคลังเดือนเมษายน 2567
1.1 รัฐบาลมีรายได้นำส่งคลัง จำนวน 194,515 ล้านบาท ต่ำกว่าเดือนเดียวกันปีที่แล้ว จำนวน 10,406 ล้านบาท (คิดเป็นร้อยละ 5.1) โดยการนำส่งรายได้ของส่วนราชการอื่นต่ำกว่าเดือนเดียวกันปีที่แล้ว เนื่องจากปีที่แล้วมีรายได้พิเศษรวมประมาณ 14,000 ล้านบาท อย่างไรก็ดี การนำส่งรายได้ของกรมสรรพสามิต สูงกว่าเดือนเดียวกันปีที่แล้ว เนื่องจากปีที่แล้วมีการลดอัตราภาษีน้ำมันดีเซล 5 บาท/ลิตร ขณะที่ปีนี้ มีการลดอัตราภาษีน้ำมันดีเซล 1 บาท/ลิตร
1.2 รัฐบาลมีการเบิกจ่ายเงินงบประมาณทั้งสิ้น จำนวน 198,662 ล้านบาท ต่ำกว่า เดือนเดียวกันปีที่แล้ว จำนวน 27,612 ล้านบาท (คิดเป็นร้อยละ 12.2) โดยเป็นรายจ่ายปีปัจจุบัน จำนวน 191,669 ล้านบาท ต่ำกว่าเดือนเดียวกันปีที่แล้วคิดเป็นร้อยละ 11.3 และการเบิกจ่ายเงินจากงบประมาณ ปีก่อน จำนวน 6,993 ล้านบาท ต่ำกว่าเดือนเดียวกันปีที่แล้วคิดเป็นร้อยละ 31.2 โดยรายจ่ายปีปัจจุบันประกอบด้วย (ตารางที่ 1)
1.2.1 รายจ่ายประจำ จำนวน 167,954 ล้านบาท ต่ำกว่าเดือนเดียวกันปีที่แล้ว คิดเป็นร้อยละ 9.5 ซึ่งมีสาเหตุหลักมาจากกองทุนและเงินทุนหมุนเวียน และกระทรวงมหาดไทย เบิกจ่ายต่ำกว่าเดือนเดียวกันปีที่แล้ว
1.2.2 รายจ่ายลงทุน จำนวน 23,715 ล้านบาท ต่ำกว่าเดือนเดียวกันปีที่แล้ว คิดเป็นร้อยละ 22.4 ซึ่งมีสาเหตุหลักมาจากกระทรวงคมนาคม กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ และกระทรวงมหาดไทย เบิกจ่ายต่ำกว่าเดือนเดียวกันปีที่แล้ว
การเบิกจ่ายเงินงบประมาณที่สำคัญในเดือนนี้ ได้แก่ งบรายจ่ายอื่นของธนาคาร เพื่อการเกษตรและสหกรณ์การเกษตร จำนวน 12,694 ล้านบาท เงินอุดหนุนขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น จำนวน 5,546 ล้านบาท รายจ่ายชำระหนี้ของกระทรวงการคลัง จำนวน 5,367 ล้านบาท เงินอุดหนุน ของกระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม จำนวน 4,788 ล้านบาท เงินอุดหนุน ของกระทรวงศึกษาธิการ จำนวน 4,287 ล้านบาท เงินอุดหนุนของกรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่น จำนวน 3,409 ล้านบาท และการเบิกจ่ายงบกลางรายการที่สำคัญ ได้แก่ เงินเบี้ยหวัด บำเหน็จ บำนาญ จำนวน 30,254 ล้านบาท ค่าใช้จ่ายในการรักษาพยาบาลข้าราชการ ลูกจ้าง และพนักงานของรัฐ จำนวน 8,140 ล้านบาท เงินสำรอง เงินสมทบ และเงินชดเชยของข้าราชการ จำนวน 8,844 ล้านบาท และเงินสำรองจ่ายเพื่อกรณีฉุกเฉินหรือจำเป็น จำนวน 268 ล้านบาท
- 3 -
ตารางที่ 1 การเบิกจ่ายเงินงบประมาณเดือนเมษายน 2567
หน่วย: ล้านบาท
เดือนเมษายน 2567
เปรียบเทียบ
2567
2566
จำนวน
ร้อยละ
1. รายจ่ายปีปัจจุบัน (1.1+1.2)
191,669
216,116
(24,447)
(11.3)
1.1 รายจ่ายประจำ
167,954
185,568
(17,614)
(9.5)
1.2 รายจ่ายลงทุน
23,715
30,548
(6,833)
(22.4)
2. รายจ่ายจากงบประมาณปีก่อน
6,993
10,158
(3,165)
(31.2)
3. รายจ่ายรวม (1+2)
198,662
226,274
(27,612)
(12.2)
ที่มา: กรมบัญชีกลาง
1.3 ดุลการคลังรัฐบาลตามระบบกระแสเงินสด ณ เดือนเมษายน 2567 เกินดุลจำนวน 20,803 ล้านบาท โดยเป็นการขาดดุลเงินงบประมาณ จำนวน 4,147 ล้านบาท และการเกินดุลเงินนอกงบประมาณ จำนวน 24,950 ล้านบาท ซึ่งมีสาเหตุหลักมาจากรายจ่ายเหลื่อมเดือนไปเบิกจ่ายในเดือนพฤษภาคม 2567 สุทธิ จำนวน 21,152 ล้านบาท ทั้งนี้ มีรายจ่ายเหลื่อมเดือนมาเบิกจ่ายในเดือนเมษายน 2567 สุทธิ จำนวน 2,400 ล้านบาท โดยรัฐบาลได้กู้เงินเพื่อชดเชยการขาดดุล จำนวน 34,530 ล้านบาท ส่งผลให้ดุลเงินสดหลังกู้ (หลังกู้ชดเชยการขาดดุล) เกินดุล จำนวน 55,333 ล้านบาท และเงินคงคลัง ณ สิ้นเดือนเมษายน 2567 มีจำนวนทั้งสิ้น 430,076 ล้านบาท (ตารางที่ 2)
ตารางที่ 2 ฐานะการคลังของรัฐบาลตามระบบกระแสเงินสดเดือนเมษายน 2567
หน่วย: ล้านบาท
เดือนเมษายน
เปรียบเทียบ
2567
2566
จำนวน
ร้อยละ
1. รายได้
194,515
204,921
(10,406)
(5.1)
2. รายจ่าย (2.1 + 2.2)
198,662
226,274
(27,612)
(12.2)
2.1 รายจ่ายปีปัจจุบัน
191,669
216,116
(24,447)
(11.3)
2.2 รายจ่ายปีก่อน
6,993
10,158
(3,165)
(31.2)
3. ดุลเงินงบประมาณ
(4,147)
(21,353)
17,206
80.6
4. ดุลเงินนอกงบประมาณ
24,950
3,344
21,606
646.1
5. ดุลเงินสดก่อนกู้ (3+4)
20,803
(18,009)
38,812
215.5
6. เงินกู้เพื่อชดเชยการขาดดุล
34,530
56,120
(21,590)
(38.5)
7. ดุลเงินสดหลังกู้ (5+6)
55,333
38,111
17,222
45.2
8. เงินคงคลังต้นงวด
374,743
193,585
181,158
93.6
9. เงินคงคลังปลายงวด
430,076
231,696
198,380
85.6
หมายเหตุ: ตัวเลขเบื้องต้น ณ วันที่ 17 พฤษภาคม 2567
ที่มา: กรมบัญชีกลาง และสำนักงานเศรษฐกิจการคลัง โทร. 0 2273 9020 ต่อ 3566
- 4 -
2. ฐานะการคลังในช่วง 7 เดือนแรกของปีงบประมาณ 2567 (ตุลาคม 2566 - เมษายน 2567)
2.1 รัฐบาลมีรายได้นำส่งคลัง จำนวน 1,362,102 ล้านบาท ใกล้เคียงกับช่วงเดียวกันปีที่แล้ว โดยการนำส่งรายได้ของกรมสรรพสามิต (ภาษีน้ำมันและผลิตภัณฑ์น้ำมัน) และกรมสรรพากร สูงกว่า ช่วงเดียวกันปีที่แล้ว เนื่องจากปีที่แล้วมีการลดอัตราภาษีน้ำมันดีเซล 5 บาท/ลิตร ขณะที่ปีนี้มีการลดอัตราภาษีน้ำมันดีเซล 2.5 บาท/ลิตร ในระหว่างวันที่ 20 กันยายน ? 31 ธันวาคม 2566 และ 1 บาท/ลิตร ในระหว่างวันที่ 20 มกราคม ? 19 เมษายน 2567 และน้ำมันเบนซิน 1 บาท/ลิตร ในระหว่างวันที่ 7 พฤศจิกายน 2566 ? 31 มกราคม 2567 นอกจากนี้ ภาษีเงินได้บุคคลธรรมดาและภาษีมูลค่าเพิ่มที่จัดเก็บ ในประเทศขยายตัวตามเศรษฐกิจ ประกอบกับการคืนภาษีมูลค่าเพิ่ม ซึ่งเป็นรายการหัก ต่ำกว่าช่วงเดียวกัน ปีที่แล้ว อย่างไรก็ดี รายได้ของส่วนราชการอื่นและกรมศุลกากรต่ำกว่าช่วงเดียวกันปีที่แล้ว เนื่องจากปีที่แล้ว มีรายได้พิเศษรวม 53,130 ล้านบาท
2.2 รัฐบาลมีการเบิกจ่ายเงินงบประมาณทั้งสิ้น จำนวน 1,769,691 ล้านบาท ต่ำกว่า ช่วงเดียวกันปีที่แล้ว จำนวน 252,006 ล้านบาท (คิดเป็นร้อยละ 12.5) โดยเป็นรายจ่ายปีปัจจุบัน จำนวน 1,672,647 ล้านบาท ต่ำกว่าช่วงเดียวกันปีที่แล้ว จำนวน 235,449 ล้านบาท คิดเป็นร้อยละ 12.3 และการเบิกจ่ายเงินจากงบประมาณปีก่อน จำนวน 97,044 ล้านบาท ต่ำกว่าช่วงเดียวกันปีที่แล้ว จำนวน 16,557 ล้านบาท คิดเป็นร้อยละ 14.6 โดยรายจ่ายปีปัจจุบันประกอบด้วย (ตารางที่ 3)
2.2.1 รายจ่ายประจำ จำนวน 1,556,635 ล้านบาท (คิดเป็นร้อยละ 57.9 ของวงเงินงบประมาณรายจ่ายประจำหลังโอนเปลี่ยนแปลง จำนวน 2,687,292 ล้านบาท) ต่ำกว่าช่วงเดียวกันปีที่แล้ว คิดเป็น ร้อยละ 5.4 ซึ่งมีสาเหตุหลักมาจากรัฐวิสาหกิจ กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม กระทรวงมหาดไทย กระทรวงการคลัง องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น และกระทรวงแรงงาน เบิกจ่ายต่ำกว่า ช่วงเดียวกันปีที่แล้ว
2.2.2 รายจ่ายลงทุน จำนวน 116,012 ล้านบาท (คิดเป็นร้อยละ 14.6 ของวงเงินงบประมาณรายจ่ายลงทุนหลังโอนเปลี่ยนแปลง จำนวน 792,708 ล้านบาท) ต่ำกว่าช่วงเดียวกันปีที่แล้ว คิดเป็นร้อยละ 55.9 ซึ่งมีสาเหตุหลักมาจากกระทรวงคมนาคม กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม กระทรวงมหาดไทย กระทรวงกลาโหม กระทรวงศึกษาธิการ จังหวัดและกลุ่มจังหวัด กระทรวงสาธารณสุข กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม รัฐวิสาหกิจ และหน่วยงานของศาล เบิกจ่ายต่ำกว่าช่วงเดียวกันปีที่แล้ว
การเบิกจ่ายเงินงบประมาณที่สำคัญ ได้แก่ รายจ่ายชำระหนี้ของกระทรวงการคลัง จำนวน 152,582 ล้านบาท เงินอุดหนุนของกรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่น จำนวน 124,539 ล้านบาท งบรายจ่ายอื่นของสำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ จำนวน 94,841 ล้านบาท งบรายจ่ายอื่นของธนาคาร เพื่อการเกษตรและสหกรณ์การเกษตร จำนวน 58,017 ล้านบาท เงินอุดหนุนของกระทรวง การอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม จำนวน 55,714 ล้านบาท เงินอุดหนุนขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น จำนวน 55,193 ล้านบาท เงินอุดหนุนของกระทรวงศึกษาธิการ จำนวน 49,345 ล้านบาท งบรายจ่ายอื่นของสำนักงานปลัดกระทรวงการคลัง จำนวน 35,640 ล้านบาท เงินอุดหนุนของสำนักงานประกันสังคม จำนวน 31,887 ล้านบาท งบลงทุนของกรมทางหลวง จำนวน 25,847 ล้านบาท งบรายจ่ายอื่นของกรมการปกครอง จำนวน 18,479 ล้านบาท เงินอุดหนุนของสำนักงานศาลยุติธรรม จำนวน 13,075 ล้านบาท เงินอุดหนุนของกรมกิจการเด็กและเยาวชน จำนวน 10,720 ล้านบาท และงบลงทุนของ กรมชลประทาน จำนวน 10,074 ล้านบาท และการเบิกจ่ายงบกลางรายการที่สำคัญ ได้แก่ เงินเบี้ยหวัด บำเหน็จ บำนาญ จำนวน 220,760 ล้านบาท ค่าใช้จ่ายในการรักษาพยาบาลข้าราชการ ลูกจ้าง และพนักงานของรัฐ จำนวน 61,489 ล้านบาท เงินสำรอง เงินสมทบ และเงินชดเชยของข้าราชการ จำนวน 45,810 ล้านบาท และเงินสำรองจ่ายเพื่อกรณีฉุกเฉินหรือจำเป็น จำนวน 2,219 ล้านบาท
- 5 -
ตารางที่ 3 การเบิกจ่ายเงินงบประมาณในช่วง 7 เดือนแรกของปีงบประมาณ 2567 (ตุลาคม 2566 ? เมษายน 2567)
หน่วย: ล้านบาท
ในช่วง 7 เดือนแรก
เปรียบเทียบ
ร้อยละต่อวงเงินงบประมาณ
ปีงบประมาณ
2567
ปีงบประมาณ2566
จำนวน
ร้อยละ
1. รายจ่ายปีปัจจุบัน (1.1+1.2)
1,672,647
1,908,096
(235,449)
(12.3)
48.1
1.1 รายจ่ายประจำ
1,556,635
1,644,860
(88,225)
(5.4)
57.9
1.2 รายจ่ายลงทุน
116,012
263,236
(147,224)
(55.9)
14.6
2. รายจ่ายจากงบประมาณปีก่อน
97,044
113,601
(16,557)
(14.6)
61.2
3. รายจ่ายรวม (1+2)
1,769,691
2,021,697
(252,006)
(12.5) 48.6
ที่มา: กรมบัญชีกลาง
2.3 ดุลการคลังรัฐบาลตามระบบกระแสเงินสดขาดดุล จำนวน 403,860 ล้านบาท โดยเป็น การขาดดุลเงินงบประมาณ จำนวน 407,589 ล้านบาท และการเกินดุลเงินนอกงบประมาณ จำนวน 3,729 ล้านบาท ซึ่งมีสาเหตุหลักมาจากเงินฝากคลังของกองทุนประชารัฐเพื่อเศรษฐกิจฐานราก สุทธิ จำนวน 2,280 ล้านบาท และเงินฝากคลังของกองทุนพัฒนาเอสเอ็มอีตามแนวทางประชารัฐ สุทธิ จำนวน 1,574 ล้านบาท โดยรัฐบาล ได้กู้เงินเพื่อชดเชยการขาดดุล จำนวน 294,880 ล้านบาท ส่งผลให้ดุลเงินสดหลังกู้ (หลังกู้ชดเชยการขาดดุล) ขาดดุล จำนวน 108,980 ล้านบาท และเงินคงคลัง ณ สิ้นเดือนเมษายน 2567 มีจำนวนทั้งสิ้น 430,076 ล้านบาท (ตารางที่ 4)
ตารางที่ 4 ฐานะการคลังของรัฐบาลตามระบบกระแสเงินสดในช่วง 7 เดือนแรกของปีงบประมาณ 2567 (ตุลาคม 2566 ? เมษายน 2567)
หน่วย: ล้านบาท
ในช่วง 7 เดือนแรก
เปรียบเทียบ
ปีงบประมาณ2567
ปีงบประมาณ2566
จำนวน
ร้อยละ
1. รายได้
1,362,102
1,362,688
(586)
(0.04)
2. รายจ่าย (2.1 + 2.2)
1,769,691
2,021,697
(252,006)
(12.5)
2.1 รายจ่ายปีปัจจุบัน
1,672,647
1,908,096
(235,449)
(12.3)
2.2 รายจ่ายปีก่อน
97,044
113,601
(16,557)
(14.6)
3. ดุลเงินงบประมาณ
(407,589)
(659,009)
251,420
38.2
4. ดุลเงินนอกงบประมาณ
3,729
(83,940)
87,669
104.4
5. ดุลเงินสดก่อนกู้ (3+4)
(403,860)
(742,949)
339,089
45.6
6. เงินกู้เพื่อชดเชยการขาดดุล
294,880
350,626
(55,746)
(15.9)
7. ดุลเงินสดหลังกู้ (5+6)
(108,980)
(392,323)
283,343
72.2
8. เงินคงคลังต้นงวด
539,056
624,019
(84,963)
(13.6)
9. เงินคงคลังปลายงวด
430,076
231,696
198,380
85.6
หมายเหตุ: ตัวเลขเบื้องต้น ณ วันที่ 17 พฤษภาคม 2567
ที่มา: กรมบัญชีกลาง และสำนักงานเศรษฐกิจการคลัง
กองนโยบายการคลัง สำนักงานเศรษฐกิจการคลัง
โทร. 0 2273 9020 ต่อ 3566


          ที่มา: กระทรวงการคลัง