สรุปการสัมมนาวิชาการเวทีสำนักงานเศรษฐกิจการคลัง (FPO Forum) ภายใต้โครงการ ขยายบทบาทสำนักงานเศรษฐกิจการคลังสู่ภูมิภาค ณ จังหวัดนครสวรรค์
สำนักงานเศรษฐกิจการคลังได้จัดสัมมนาวิชาการเวทีสำนักงานเศรษฐกิจการคลัง (FPO Forum) ภายใต้โครงการขยายบทบาทสำนักงานเศรษฐกิจการคลังสู่ภูมิภาค เรื่อง “เจาะลึกเศรษฐกิจโลกและผลกระทบต่อเศรษฐกิจจังหวัด” และ “ทางสองแพร่งการคลังท้องถิ่นไทย : ความต้องการและความยั่งยืน” ณ จังหวัดนครสวรรค์ เมื่อวันศุกร์ที่ 30พฤษภาคม 2551 ณ ห้องเพ็ชรงอก โรงแรมเบเวอร์ลี่ ฮิลล์ ปาร์ค จังหวัดนครสวรรค์ โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อร่วมอภิปรายกับผู้ทรงคุณวุฒิในพื้นที่ และนักวิชาการทั้งภาครัฐและภาค เอกชน เพื่อให้ทราบถึงสถานการณ์ล่าสุดของเศรษฐกิจโลกและกลไกการส่งผ่านของปัจจัยภายนอกประเทศต่อสาขาการผลิตต่างๆ ทั้งในระดับประเทศและจังหวัด ซึ่งจะเป็นประโยชน์ในการกำหนดยุทธศาสตร์ระดับจังหวัด อีกทั้งยังเป็นการเผยแพร่ความรู้เกี่ยวกับรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ. 2550 ในส่วนที่เกี่ยวกับการคลังขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น (อปท.) ซึ่ง สศค. จะนำความคิดเห็นและข้อเสนอแนะไปประกอบการพิจารณาจัดทำร่างกฎหมายรายได้ท้องถิ่น และการบริหารการคลังของ อปท. ต่อไป
นางพรรณี สถาวโรดม ผู้อำนวยการสำนักงานเศรษฐกิจการคลัง (สศค.) ได้กล่าวเปิดการสัมมนาและปาฐกถาพิเศษเรื่อง “ภาพรวมเศรษฐกิจไทยปี 2551” ว่า ในปี 2550 ที่ผ่านมาเศรษฐกิจไทยขยายตัวที่ร้อยละ 4.8 ต่อปี ชะลอลงจากปี 2549 ที่ขยายตัวร้อยละ 5.1 ต่อปี เนื่องจากการบริโภคและการลงทุนภาคเอกชนชะลอตัวลงตามค่าครองชีพและต้นทุนการผลิตที่สูงขึ้นตามราคาน้ำมันและราคาสินค้าโภคภัณฑ์ที่เร่งตัวมากขึ้น อย่างไรก็ดีเศรษฐกิจไทยในไตรมาส 1 ปี 2551 ขยายตัวได้ดีตามคาดที่ร้อยละ 6.0 ต่อปี และเป็นการขยายตัวที่สมดุลมากขึ้นของภาคการใช้จ่าย กล่าวคือ การบริโภคภาคเอกชน การลงทุนภาคเอกชน การใช้จ่ายภาครัฐ และการส่งออกสินค้าและบริการขยายตัวดี เช่นเดียวกับด้านการผลิต โดยเฉพาะอย่างยิ่งภาคเกษตรกรรมที่ขยายตัวได้ดีมากตามแรงจูงใจจากราคาสินค้าเกษตรในตลาดโลก สำหรับแนวโน้มเศรษฐกิจไทยในปี 2551 สศค. คาดว่า เศรษฐกิจจะขยายตัวที่ร้อยละ 5.0-6.0 ต่อปี โดยมีปัจจัยขับเคลื่อนหลักจากการดำเนินโยบายการคลังแบบขาดดุลและมาตรการภาษีที่สนับสนุนการบริโภคและการลงทุนภาคเอกชน ประกอบกับการปรับขึ้นเงินเดือนของข้าราชการ ลูกจ้างและค่าแรงขั้นต่ำ อย่างไรก็ตาม เศรษฐกิจไทยอาจเผชิญปัจจัยเสี่ยงที่สำคัญ ได้แก่ อัตราเงินเฟ้อที่เร่งตัวขึ้นตามราคาน้ำมันและราคาโภคภัณฑ์ที่ปรับตัวสูงขึ้น การชะลอตัวของเศรษฐกิจโลก และค่าเงินบาทที่มีความผันผวนมากขึ้น
จากนั้น เป็นการสัมมนาในหัวข้อ “เจาะลึกเศรษฐกิจโลกและผลกระทบต่อเศรษฐกิจจังหวัด” โดยมีนายสงกรานต์ จิตสุทธิภากร เลขาธิการหอการค้าจังหวัดนครสวรรค์ ดร.นงนุช ตันติสันติวงศ์ หัวหน้าฝ่ายแบบจำลองเศรษฐกิจไทย สศค. เป็นวิทยากร และนายพงศ์นคร โภชากรณ์ ผู้อำนวยการส่วนแบบจำลองและประมาณการเศรษฐกิจการคลัง สศค. เป็นผู้ดำเนินรายการ โดยเนื้อหาของการสัมมนาสรุปได้ดังนี้
ดร.นงนุช ตันติสันติวงศ์ หัวหน้าฝ่ายแบบจำลองเศรษฐกิจไทย สศค. กล่าวว่าเศรษฐกิจไทยอาจเผชิญปัจจัยเสี่ยงจากภายนอกประเทศ ได้แก่ การชะลอตัวของเศรษฐกิจโลกที่อาจส่งผลกระทบต่อภาคการส่งออกของไทย ความผันผวนของค่าเงินบาท ซึ่งอาจกระทบต่อการวางแผนการผลิตและการลงทุนของภาคเอกชนและภาครัฐ ราคาน้ำมันดิบที่ปรับตัวสูงขึ้น อย่างต่อเนื่อง และราคาสินค้าเกษตรที่มีความผันผวนมากขึ้นในตลาดโลก ทำให้อัตราเงินเฟ้อปรับตัวสูงขึ้นตามราคาสินค้าโภคภัณฑ์และต้นทุนการผลิตที่สูงขึ้น อย่างไรก็ดี การปรับลดอัตราดอกเบี้ยนโยบายของ Fed เพื่อแก้ไขปัญหาทางเศรษฐกิจของสหรัฐฯ อาจทำให้ธนาคารแห่งประเทศไทยลังเลที่จะปรับขึ้นอัตราดอกเบี้ยนโยบายเพื่อรับมือกับภาวะเงินเฟ้อที่เพิ่มขึ้นในปัจจุบัน
นายสงกรานต์ จิตสุทธิภากร เลขาธิการหอการค้าจังหวัดนครสวรรค์ ได้กล่าวถึงปัญหาราคาน้ำมันที่ปรับตัวสูงขึ้น ค่าเงินบาทมีที่แข็งค่าขึ้น และการชะลอตัวของเศรษฐกิจโลกที่ส่งผลกระทบของต่อเศรษฐกิจไทยและเศรษฐกิจจังหวัดนครสวรรค์ พร้อมทั้งได้เสนอวิธีการปรับตัวของภาคธุรกิจ ได้แก่ 1) ติดตามข้อมูลข่าวสาร และทำการวิเคราะห์อย่างต่อเนื่อง เพื่อที่จะสามารถวางแผนธุรกิจได้อย่างทันท่วงที 2) ปรับโครงสร้างการผลิตให้สอดคล้องกับสถานการณ์ปัจจุบัน 3) สร้างเอกลักษณ์ให้กับสินค้า และ 4) สร้างนวัตกรรมของสินค้าเพื่อให้มีมูลค่าเพิ่มสูงสุด นอกจากนี้ ในส่วนของภาครัฐควรมีมาตรการสนับสนุนภาคธุรกิจในจังหวัดนครสวรรค์ เช่น รัฐควรสนับสนุนให้มีการขยายพื้นที่ชลประทานเพื่อเพิ่มผลผลิตข้าวนาปรัง อีกทั้งควรพัฒนาระบบสาธารณูปโภคและการคมนาคม เช่น การสร้างรถไฟรางคู่ และระบบขนส่งทางน้ำ เพื่อสร้างแรงจูงใจให้นักลงทุนมาลงทุนในจังหวัดมากขึ้น และยังช่วยพัฒนาจังหวัดให้เป็นศูนย์กลางทางการค้าและการขนส่งของประเทศอีกด้วย
สำหรับช่วงบ่าย เป็นการสัมมนาในหัวข้อ “ทางสองแพร่งการคลังท้องถิ่นไทย : ความต้องการและความยั่งยืน” โดยมีผู้แทนนักวิชาการจากหน่วยงานภาครัฐบาล ผู้แทนจากองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น รวมถึงผู้แทนจากภาคเอกชน เป็นวิทยากร และ ดร.พรชัย ฐีระเวช ผู้อำนวยการส่วนนโยบายการคลังและงบประมาณ สศค. เป็นผู้ดำเนินรายการ โดยเนื้อหาของการสัมมนาสรุปได้ดังนี้
นายชุมพล สุวรรณกิจบริหาร หัวหน้าฝ่ายบริหารวินัยการคลังท้องถิ่น สศค.ได้กล่าวถึงการกระจายอำนาจให้แก่ท้องถิ่นตามรัฐธรรมนูญฉบับ ปี พ.ศ. 2550 ได้มีการเปลี่ยนแปลงแนวคิดในการกระจายอำนาจอยู่หลายประการ โดย อปท. ตามรัฐธรรมนูญฉบับใหม่นี้จะมีบทบาทในการพัฒนาเชิงพื้นที่มากขึ้น ลดความซ้ำซ้อนในการทำงานระหว่าง ส่วนกลาง ส่วนภูมิภาค และส่วนท้องถิ่น รวมถึงการส่งเสริมให้มีกฎหมายรายได้ท้องถิ่นเพื่อให้ อปท. มีรายได้เพียงพอต่อการดำเนินกิจการสาธารณะ และเมื่อพิจารณาถึงสถานะทางการคลังของท้องถิ่นจะพบว่า ในช่วงปี พ.ศ. 2536-2543 สัดส่วนรายได้ของ อปท. ต่อรายได้รัฐบาลอยู่ในระดับค่อนข้างต่ำ แต่หลังจากการกระจายอำนาจในปี พ.ศ. 2544 สัดส่วนรายได้ อปท. ต่อรายได้รัฐบาลได้เพิ่มสูงขึ้นถึงระดับมากกว่าร้อยละ 20 ซึ่งส่วนสำคัญของรายได้ที่เพิ่มขึ้นนี้มาจากส่วนที่รัฐบาลเก็บและแบ่งให้ และเงินอุดหนุน ในขณะที่รายได้ที่ท้องถิ่นจัดเก็บเองกลับเพิ่มขึ้นไม่มาก ซึ่งเป็นผลมาจากการที่โครงสร้างรายได้ของ อปท. ยังขาดความเป็นระบบ ภาษีที่เป็นรายได้ของ อปท. ล้าสมัยและมีข้อจำกัดทั้งในทางปฏิบัติ และทางด้านกฎหมาย ทั้งนี้ แนวทางหนึ่งในการแก้ไขปัญหาดังกล่าว ได้แก่ การออกกฎหมายรายได้ท้องถิ่น ซึ่งควรมีสาระสำคัญที่ครอบคลุมถึงการปรับโครงสร้างรายได้ให้มีความชัดเจน การปรับปรุงแหล่งรายได้ในปัจจุบัน การหาแหล่งรายได้ใหม่ และการเพิ่มรายได้ของท้องถิ่นผ่านการบริหารเงินสะสม
นายอำนาจ ศิริชัย นายกสมาคมองค์การบริหารส่วนจังหวัดแห่งประเทศไทย ได้กล่าวถึงปัญหาในการกระจายอำนาจให้แก่ท้องถิ่นในช่วงที่ผ่านมาว่า ข้อจำกัดส่วนหนึ่งเกิดขึ้นจากหน่วยงานของรัฐบางส่วนยังไม่ส่งเสริมให้มีการกระจายอำนาจอย่างแท้จริง ในขณะที่หน่วยงานในระดับท้องถิ่นเอง เช่น อบจ. อบต. และเทศบาล ยังมีปัญหาเรื่องความซ้ำซ้อนเรื่องอำนาจหน้าที่ในการดำเนินงาน รวมทั้งปัจจัยเรื่องการเมืองท้องถิ่น ซึ่งจะส่งผล
ต่อความสามารถในการทำงานร่วมกันของ อปท. ในระดับต่างๆ ด้วย ขณะเดียวกัน การจัดเก็บรายได้ของท้องถิ่นยังไม่สามารถดำเนินการได้เต็มที่ เช่น การต่อรองกับผู้ประกอบการเอกชนในพื้นที่ยังทำได้ยาก เนื่องจากมักเป็นกลุ่มที่มีความเชื่อมโยงกับการเมืองท้องถิ่น รวมถึงบทลงโทษที่อยู่ในอำนาจของ อปท. ยังมีน้อยกว่าส่วนกลาง ทำให้ประชาชนและผู้ประกอบการไม่เกรงกลัว ทั้งนี้ เพื่อแก้ไขปัญหาดังกล่าว ควรสนับสนุนให้ อปท. มีทรัพย์สินเพิ่มขึ้นเพื่อสามารถนำมาใช้หารายได้ของตนเองมากขึ้น และควรสนับสนุนให้ผู้ประกอบการหันมาเสียภาษีในพื้นที่ที่กิจการตั้งอยู่แทนการเสียภาษีในเขต กทม.
ดร.ประกิจ ณรงค์ตะณุพล ผู้แทนกลุ่มนครสวรรค์สร้างสรรค์สังคม (Young Community Leader: YCL) ได้กล่าวถึงการพัฒนาท้องถิ่นในมุมมองของภาคเอกชน โดยเห็นว่ากฎหมายในปัจจุบัน ได้เปิดช่องให้เอกชนเข้าไปมีส่วนร่วมในกิจกรรมการพัฒนาต่างๆ ในพื้นที่ได้มากพอสมควรอยู่แล้ว โดยภาครัฐควรมีบทบาทในลักษณะของการสนับสนุนความต้องการของประชาชน และการทำงานของหน่วยงานต่างๆ เป็นไปในลักษณะเชิงพื้นที่ และมีการเชื่อมโยงระหว่างหน่วยงานจากภาคชุมชน เอกชน และรัฐบาล โดยอาศัยข้อดีหรือจุดแข็งของหน่วยงานแต่ละประเภท ทั้งนี้ สิ่งที่สำคัญที่สุดสำหรับการพัฒนาท้องถิ่นคือการส่งเสริมการมีส่วนร่วมของประชาชน เช่น ส่งเสริมการทำประชาพิจารณ์ การเข้าร่วมในคณะกรรมการด้านต่างๆ ในขณะที่ภาคประชาชนเองก็ควรมีความพร้อมของตนเอง โดยเฉพาะในส่วนของการสร้างจิตสาธารณะในการคำนึงถึงประโยชน์ของการพัฒนาส่วนรวมเป็นหลัก
การสัมมนาวิชาการเวทีสำนักงานเศรษฐกิจการคลัง (FPO Forum) ภายใต้โครงการขยายบทบาทสำนักงานเศรษฐกิจการคลังสู่ภูมิภาค ณ จังหวัดนครสวรรค์ ทั้งภาคเช้าและภาคบ่าย ได้รับความสนใจเป็นอย่างดีจากผู้มีส่วนได้ส่วนเสียในพื้นที่และจังหวัดใกล้เคียง โดย สศค. จะนำข้อคิดเห็นต่างๆ จากการสัมมนาไปประกอบการพิจารณาในการนำเสนอนโยบายและมาตรการเศรษฐกิจการคลังที่เกี่ยวข้อง เพื่อส่งเสริมเศรษฐกิจ และสังคมในระดับจังหวัดให้แข็งแกร่งและยั่งยืนต่อไป
--ข่าวสำนักงานเศรษฐกิจการคลัง ฉบับที่ 12/2551 3 มิถุนายน 2551--
สำนักงานเศรษฐกิจการคลังได้จัดสัมมนาวิชาการเวทีสำนักงานเศรษฐกิจการคลัง (FPO Forum) ภายใต้โครงการขยายบทบาทสำนักงานเศรษฐกิจการคลังสู่ภูมิภาค เรื่อง “เจาะลึกเศรษฐกิจโลกและผลกระทบต่อเศรษฐกิจจังหวัด” และ “ทางสองแพร่งการคลังท้องถิ่นไทย : ความต้องการและความยั่งยืน” ณ จังหวัดนครสวรรค์ เมื่อวันศุกร์ที่ 30พฤษภาคม 2551 ณ ห้องเพ็ชรงอก โรงแรมเบเวอร์ลี่ ฮิลล์ ปาร์ค จังหวัดนครสวรรค์ โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อร่วมอภิปรายกับผู้ทรงคุณวุฒิในพื้นที่ และนักวิชาการทั้งภาครัฐและภาค เอกชน เพื่อให้ทราบถึงสถานการณ์ล่าสุดของเศรษฐกิจโลกและกลไกการส่งผ่านของปัจจัยภายนอกประเทศต่อสาขาการผลิตต่างๆ ทั้งในระดับประเทศและจังหวัด ซึ่งจะเป็นประโยชน์ในการกำหนดยุทธศาสตร์ระดับจังหวัด อีกทั้งยังเป็นการเผยแพร่ความรู้เกี่ยวกับรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ. 2550 ในส่วนที่เกี่ยวกับการคลังขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น (อปท.) ซึ่ง สศค. จะนำความคิดเห็นและข้อเสนอแนะไปประกอบการพิจารณาจัดทำร่างกฎหมายรายได้ท้องถิ่น และการบริหารการคลังของ อปท. ต่อไป
นางพรรณี สถาวโรดม ผู้อำนวยการสำนักงานเศรษฐกิจการคลัง (สศค.) ได้กล่าวเปิดการสัมมนาและปาฐกถาพิเศษเรื่อง “ภาพรวมเศรษฐกิจไทยปี 2551” ว่า ในปี 2550 ที่ผ่านมาเศรษฐกิจไทยขยายตัวที่ร้อยละ 4.8 ต่อปี ชะลอลงจากปี 2549 ที่ขยายตัวร้อยละ 5.1 ต่อปี เนื่องจากการบริโภคและการลงทุนภาคเอกชนชะลอตัวลงตามค่าครองชีพและต้นทุนการผลิตที่สูงขึ้นตามราคาน้ำมันและราคาสินค้าโภคภัณฑ์ที่เร่งตัวมากขึ้น อย่างไรก็ดีเศรษฐกิจไทยในไตรมาส 1 ปี 2551 ขยายตัวได้ดีตามคาดที่ร้อยละ 6.0 ต่อปี และเป็นการขยายตัวที่สมดุลมากขึ้นของภาคการใช้จ่าย กล่าวคือ การบริโภคภาคเอกชน การลงทุนภาคเอกชน การใช้จ่ายภาครัฐ และการส่งออกสินค้าและบริการขยายตัวดี เช่นเดียวกับด้านการผลิต โดยเฉพาะอย่างยิ่งภาคเกษตรกรรมที่ขยายตัวได้ดีมากตามแรงจูงใจจากราคาสินค้าเกษตรในตลาดโลก สำหรับแนวโน้มเศรษฐกิจไทยในปี 2551 สศค. คาดว่า เศรษฐกิจจะขยายตัวที่ร้อยละ 5.0-6.0 ต่อปี โดยมีปัจจัยขับเคลื่อนหลักจากการดำเนินโยบายการคลังแบบขาดดุลและมาตรการภาษีที่สนับสนุนการบริโภคและการลงทุนภาคเอกชน ประกอบกับการปรับขึ้นเงินเดือนของข้าราชการ ลูกจ้างและค่าแรงขั้นต่ำ อย่างไรก็ตาม เศรษฐกิจไทยอาจเผชิญปัจจัยเสี่ยงที่สำคัญ ได้แก่ อัตราเงินเฟ้อที่เร่งตัวขึ้นตามราคาน้ำมันและราคาโภคภัณฑ์ที่ปรับตัวสูงขึ้น การชะลอตัวของเศรษฐกิจโลก และค่าเงินบาทที่มีความผันผวนมากขึ้น
จากนั้น เป็นการสัมมนาในหัวข้อ “เจาะลึกเศรษฐกิจโลกและผลกระทบต่อเศรษฐกิจจังหวัด” โดยมีนายสงกรานต์ จิตสุทธิภากร เลขาธิการหอการค้าจังหวัดนครสวรรค์ ดร.นงนุช ตันติสันติวงศ์ หัวหน้าฝ่ายแบบจำลองเศรษฐกิจไทย สศค. เป็นวิทยากร และนายพงศ์นคร โภชากรณ์ ผู้อำนวยการส่วนแบบจำลองและประมาณการเศรษฐกิจการคลัง สศค. เป็นผู้ดำเนินรายการ โดยเนื้อหาของการสัมมนาสรุปได้ดังนี้
ดร.นงนุช ตันติสันติวงศ์ หัวหน้าฝ่ายแบบจำลองเศรษฐกิจไทย สศค. กล่าวว่าเศรษฐกิจไทยอาจเผชิญปัจจัยเสี่ยงจากภายนอกประเทศ ได้แก่ การชะลอตัวของเศรษฐกิจโลกที่อาจส่งผลกระทบต่อภาคการส่งออกของไทย ความผันผวนของค่าเงินบาท ซึ่งอาจกระทบต่อการวางแผนการผลิตและการลงทุนของภาคเอกชนและภาครัฐ ราคาน้ำมันดิบที่ปรับตัวสูงขึ้น อย่างต่อเนื่อง และราคาสินค้าเกษตรที่มีความผันผวนมากขึ้นในตลาดโลก ทำให้อัตราเงินเฟ้อปรับตัวสูงขึ้นตามราคาสินค้าโภคภัณฑ์และต้นทุนการผลิตที่สูงขึ้น อย่างไรก็ดี การปรับลดอัตราดอกเบี้ยนโยบายของ Fed เพื่อแก้ไขปัญหาทางเศรษฐกิจของสหรัฐฯ อาจทำให้ธนาคารแห่งประเทศไทยลังเลที่จะปรับขึ้นอัตราดอกเบี้ยนโยบายเพื่อรับมือกับภาวะเงินเฟ้อที่เพิ่มขึ้นในปัจจุบัน
นายสงกรานต์ จิตสุทธิภากร เลขาธิการหอการค้าจังหวัดนครสวรรค์ ได้กล่าวถึงปัญหาราคาน้ำมันที่ปรับตัวสูงขึ้น ค่าเงินบาทมีที่แข็งค่าขึ้น และการชะลอตัวของเศรษฐกิจโลกที่ส่งผลกระทบของต่อเศรษฐกิจไทยและเศรษฐกิจจังหวัดนครสวรรค์ พร้อมทั้งได้เสนอวิธีการปรับตัวของภาคธุรกิจ ได้แก่ 1) ติดตามข้อมูลข่าวสาร และทำการวิเคราะห์อย่างต่อเนื่อง เพื่อที่จะสามารถวางแผนธุรกิจได้อย่างทันท่วงที 2) ปรับโครงสร้างการผลิตให้สอดคล้องกับสถานการณ์ปัจจุบัน 3) สร้างเอกลักษณ์ให้กับสินค้า และ 4) สร้างนวัตกรรมของสินค้าเพื่อให้มีมูลค่าเพิ่มสูงสุด นอกจากนี้ ในส่วนของภาครัฐควรมีมาตรการสนับสนุนภาคธุรกิจในจังหวัดนครสวรรค์ เช่น รัฐควรสนับสนุนให้มีการขยายพื้นที่ชลประทานเพื่อเพิ่มผลผลิตข้าวนาปรัง อีกทั้งควรพัฒนาระบบสาธารณูปโภคและการคมนาคม เช่น การสร้างรถไฟรางคู่ และระบบขนส่งทางน้ำ เพื่อสร้างแรงจูงใจให้นักลงทุนมาลงทุนในจังหวัดมากขึ้น และยังช่วยพัฒนาจังหวัดให้เป็นศูนย์กลางทางการค้าและการขนส่งของประเทศอีกด้วย
สำหรับช่วงบ่าย เป็นการสัมมนาในหัวข้อ “ทางสองแพร่งการคลังท้องถิ่นไทย : ความต้องการและความยั่งยืน” โดยมีผู้แทนนักวิชาการจากหน่วยงานภาครัฐบาล ผู้แทนจากองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น รวมถึงผู้แทนจากภาคเอกชน เป็นวิทยากร และ ดร.พรชัย ฐีระเวช ผู้อำนวยการส่วนนโยบายการคลังและงบประมาณ สศค. เป็นผู้ดำเนินรายการ โดยเนื้อหาของการสัมมนาสรุปได้ดังนี้
นายชุมพล สุวรรณกิจบริหาร หัวหน้าฝ่ายบริหารวินัยการคลังท้องถิ่น สศค.ได้กล่าวถึงการกระจายอำนาจให้แก่ท้องถิ่นตามรัฐธรรมนูญฉบับ ปี พ.ศ. 2550 ได้มีการเปลี่ยนแปลงแนวคิดในการกระจายอำนาจอยู่หลายประการ โดย อปท. ตามรัฐธรรมนูญฉบับใหม่นี้จะมีบทบาทในการพัฒนาเชิงพื้นที่มากขึ้น ลดความซ้ำซ้อนในการทำงานระหว่าง ส่วนกลาง ส่วนภูมิภาค และส่วนท้องถิ่น รวมถึงการส่งเสริมให้มีกฎหมายรายได้ท้องถิ่นเพื่อให้ อปท. มีรายได้เพียงพอต่อการดำเนินกิจการสาธารณะ และเมื่อพิจารณาถึงสถานะทางการคลังของท้องถิ่นจะพบว่า ในช่วงปี พ.ศ. 2536-2543 สัดส่วนรายได้ของ อปท. ต่อรายได้รัฐบาลอยู่ในระดับค่อนข้างต่ำ แต่หลังจากการกระจายอำนาจในปี พ.ศ. 2544 สัดส่วนรายได้ อปท. ต่อรายได้รัฐบาลได้เพิ่มสูงขึ้นถึงระดับมากกว่าร้อยละ 20 ซึ่งส่วนสำคัญของรายได้ที่เพิ่มขึ้นนี้มาจากส่วนที่รัฐบาลเก็บและแบ่งให้ และเงินอุดหนุน ในขณะที่รายได้ที่ท้องถิ่นจัดเก็บเองกลับเพิ่มขึ้นไม่มาก ซึ่งเป็นผลมาจากการที่โครงสร้างรายได้ของ อปท. ยังขาดความเป็นระบบ ภาษีที่เป็นรายได้ของ อปท. ล้าสมัยและมีข้อจำกัดทั้งในทางปฏิบัติ และทางด้านกฎหมาย ทั้งนี้ แนวทางหนึ่งในการแก้ไขปัญหาดังกล่าว ได้แก่ การออกกฎหมายรายได้ท้องถิ่น ซึ่งควรมีสาระสำคัญที่ครอบคลุมถึงการปรับโครงสร้างรายได้ให้มีความชัดเจน การปรับปรุงแหล่งรายได้ในปัจจุบัน การหาแหล่งรายได้ใหม่ และการเพิ่มรายได้ของท้องถิ่นผ่านการบริหารเงินสะสม
นายอำนาจ ศิริชัย นายกสมาคมองค์การบริหารส่วนจังหวัดแห่งประเทศไทย ได้กล่าวถึงปัญหาในการกระจายอำนาจให้แก่ท้องถิ่นในช่วงที่ผ่านมาว่า ข้อจำกัดส่วนหนึ่งเกิดขึ้นจากหน่วยงานของรัฐบางส่วนยังไม่ส่งเสริมให้มีการกระจายอำนาจอย่างแท้จริง ในขณะที่หน่วยงานในระดับท้องถิ่นเอง เช่น อบจ. อบต. และเทศบาล ยังมีปัญหาเรื่องความซ้ำซ้อนเรื่องอำนาจหน้าที่ในการดำเนินงาน รวมทั้งปัจจัยเรื่องการเมืองท้องถิ่น ซึ่งจะส่งผล
ต่อความสามารถในการทำงานร่วมกันของ อปท. ในระดับต่างๆ ด้วย ขณะเดียวกัน การจัดเก็บรายได้ของท้องถิ่นยังไม่สามารถดำเนินการได้เต็มที่ เช่น การต่อรองกับผู้ประกอบการเอกชนในพื้นที่ยังทำได้ยาก เนื่องจากมักเป็นกลุ่มที่มีความเชื่อมโยงกับการเมืองท้องถิ่น รวมถึงบทลงโทษที่อยู่ในอำนาจของ อปท. ยังมีน้อยกว่าส่วนกลาง ทำให้ประชาชนและผู้ประกอบการไม่เกรงกลัว ทั้งนี้ เพื่อแก้ไขปัญหาดังกล่าว ควรสนับสนุนให้ อปท. มีทรัพย์สินเพิ่มขึ้นเพื่อสามารถนำมาใช้หารายได้ของตนเองมากขึ้น และควรสนับสนุนให้ผู้ประกอบการหันมาเสียภาษีในพื้นที่ที่กิจการตั้งอยู่แทนการเสียภาษีในเขต กทม.
ดร.ประกิจ ณรงค์ตะณุพล ผู้แทนกลุ่มนครสวรรค์สร้างสรรค์สังคม (Young Community Leader: YCL) ได้กล่าวถึงการพัฒนาท้องถิ่นในมุมมองของภาคเอกชน โดยเห็นว่ากฎหมายในปัจจุบัน ได้เปิดช่องให้เอกชนเข้าไปมีส่วนร่วมในกิจกรรมการพัฒนาต่างๆ ในพื้นที่ได้มากพอสมควรอยู่แล้ว โดยภาครัฐควรมีบทบาทในลักษณะของการสนับสนุนความต้องการของประชาชน และการทำงานของหน่วยงานต่างๆ เป็นไปในลักษณะเชิงพื้นที่ และมีการเชื่อมโยงระหว่างหน่วยงานจากภาคชุมชน เอกชน และรัฐบาล โดยอาศัยข้อดีหรือจุดแข็งของหน่วยงานแต่ละประเภท ทั้งนี้ สิ่งที่สำคัญที่สุดสำหรับการพัฒนาท้องถิ่นคือการส่งเสริมการมีส่วนร่วมของประชาชน เช่น ส่งเสริมการทำประชาพิจารณ์ การเข้าร่วมในคณะกรรมการด้านต่างๆ ในขณะที่ภาคประชาชนเองก็ควรมีความพร้อมของตนเอง โดยเฉพาะในส่วนของการสร้างจิตสาธารณะในการคำนึงถึงประโยชน์ของการพัฒนาส่วนรวมเป็นหลัก
การสัมมนาวิชาการเวทีสำนักงานเศรษฐกิจการคลัง (FPO Forum) ภายใต้โครงการขยายบทบาทสำนักงานเศรษฐกิจการคลังสู่ภูมิภาค ณ จังหวัดนครสวรรค์ ทั้งภาคเช้าและภาคบ่าย ได้รับความสนใจเป็นอย่างดีจากผู้มีส่วนได้ส่วนเสียในพื้นที่และจังหวัดใกล้เคียง โดย สศค. จะนำข้อคิดเห็นต่างๆ จากการสัมมนาไปประกอบการพิจารณาในการนำเสนอนโยบายและมาตรการเศรษฐกิจการคลังที่เกี่ยวข้อง เพื่อส่งเสริมเศรษฐกิจ และสังคมในระดับจังหวัดให้แข็งแกร่งและยั่งยืนต่อไป
--ข่าวสำนักงานเศรษฐกิจการคลัง ฉบับที่ 12/2551 3 มิถุนายน 2551--