นายสมชัย สัจจพงษ์ ผู้อำนวยการสำนักงานเศรษฐกิจการคลังในฐานะโฆษกกระทรวงการคลังได้แถลงฐานะการคลังของรัฐบาลตาม ระบบกระแสเงินสด ในเดือนมีนาคม 2552 ซึ่งขาดดุลเงินงบประมาณจำนวน 89,882 ล้านบาท ส่งผลให้ในช่วง 6 เดือนแรกของปีงบประมาณ 2552 รัฐบาลขาดดุลเงินงบประมาณรวม 411,895 ล้านบาท และเมื่อรวมกับดุลเงินนอกงบประมาณที่เกินดุล 18,148 ล้านบาท ทำให้รัฐบาลขาดดุลเงินสด รวมทั้งสิ้น 393,747 ล้านบาท ซึ่งสะท้อนบทบาทหลักของนโยบายการคลังในการกระตุ้นเศรษฐกิจตามเป้าหมายที่รัฐบาลกำหนดไว้ โดยมีรายละเอียด ดังนี้
1. ฐานะการคลังเดือนมีนาคม 2552
1.1 รัฐบาลมีรายได้นำส่งคลัง 105,463 ล้านบาท สูงกว่าเดือนเดียวกันปีที่แล้ว 9,641 ล้านบาท (คิดเป็นร้อยละ 10.1) โดยมี สาเหตุสำคัญจากการจัดเก็บภาษีเงินได้ปิโตรเลียม และภาษีสรรพสามิตจากน้ำมัน ได้เพิ่มสูงขึ้นเมื่อเทียบกับเดือนเดียวกันปีที่ผ่านมา
1.2 รัฐบาลมีการเบิกจ่ายเงินงบประมาณทั้งสิ้น 195,345 ล้านบาท เพิ่มขึ้นจากเดือนเดียวกันปีที่แล้วจำนวน 70,198 ล้านบาท (คิดเป็นร้อยละ 56.1) ทั้งนี้ เนื่องจากพระราชบัญญัติงบประมาณรายจ่ายเพิ่มเติมประจำปีงบประมาณ 2552 มีผลบังคับใช้เมื่อวันที่ 8 มีนาคม 2552 และได้มีการเบิกจ่ายงบประมาณดังกล่าวที่สำคัญ ได้แก่ โครงการช่วยเหลือค่าครองชีพประชาชนและบุคลากรภาครัฐ (เช็คช่วยชาติ 2,000 บาท) และโครงการสนับสนุนการจัดการศึกษาโดยไม่เสียค่าใช้จ่าย 15 ปี สำหรับการเบิกจ่ายในเดือนมีนาคมประกอบด้วยรายจ่ายประจำจำนวน 164,251 ล้านบาท เพิ่มขึ้นร้อยละ 63.6 เมื่อเทียบกับเดือนเดียวกันปีที่แล้ว และรายจ่ายลงทุนจำนวน 14,222 ล้านบาท เพิ่มขึ้นร้อยละ 8.5 เมื่อเทียบกับเดือนเดียวกันปีที่ผ่านมา (ตารางที่ 1)
ตารางที่ 1 การเบิกจ่ายงบประมาณในเดือนมีนาคม 2552
หน่วย: ล้านบาท
เดือนมีนาคม เปรียบเทียบ
2552 2551 จำนวน ร้อยละ
1. รายจ่ายปีปัจจุบัน 178,473 113,533 64,940 57.2
1.1 รายจ่ายประจำ 164,251 100,423 63,828 63.6
1.2 รายจ่ายลงทุน 14,222 13,110 1,112 8.5
2. รายจ่ายจากงบประมาณปีก่อน 16,872 11,614 5,258 45.3
3. รายจ่ายรวม (1+2) 195,345 125,147 70,198 56.1ที่มา: กรมบัญชีกลาง
1.3 จากรายได้นำส่งคลังและการเบิกจ่ายเงินงบประมาณของรัฐบาลข้างต้นส่งผลให้ดุลเงินงบประมาณในเดือนมีนาคม 2552 ขาดดุล 89,882 ล้านบาท เมื่อรวมกับดุลเงินนอกงบประมาณที่ขาดดุล 4,380 ล้านบาท ทำให้รัฐบาลขาดดุลเงินสดจำนวน 94,262 ล้านบาท ซึ่งรัฐบาลได้ชดเชยการขาดดุลด้วยการกู้เงินโดยออกพันธบัตร และตั๋วเงินคลัง จำนวน 87,000 ล้านบาท ส่งผลให้ดุลเงินสด (หลังกู้ชดเชย การขาดดุล) ขาดดุลจำนวน 7,262 ล้านบาท (ตารางที่ 2)
ตารางที่ 2 ฐานะการคลังตามระบบกระแสเงินสดเดือนมีนาคม 2552
หน่วย: ล้านบาท
มีนาคม เปรียบเทียบ
2552 2551 จำนวน ร้อยละ
1. รายได้ 105,463 95,822 9,641 10.1
2. รายจ่าย 195,345 125,147 70,198 56.1
3. ดุลเงินงบประมาณ -89,882 -29,325 -60,557 206.5
4. ดุลเงินนอกงบประมาณ -4,380 5,464 -9,844 -180.2
5. ดุลเงินสดก่อนกู้ (3+4) -94,262 -23,861 -70,401 295
6. เงินกู้เพื่อชดเชยการขาดดุล 87,000 11,178 75,822 678.3
7. ดุลเงินสดหลังกู้ (5+6) -7,262 -12,683 5,421 -42.7ที่มา: กรมบัญชีกลาง และสำนักงานเศรษฐกิจการคลัง
2. ฐานะการคลังในช่วง 6 เดือนแรกปีงบประมาณ 2552 (ตุลาคม 2551 — มีนาคม 2552)
2.1 รายได้นำส่งคลัง รัฐบาลมีรายได้นำส่งคลังทั้งสิ้น 559,886 ล้านบาท ต่ำกว่าช่วงเดียวกันปีที่แล้วจำนวน 70,786 ล้านบาท (คิดเป็นร้อยละ 11.2) โดยมีสาเหตุหลักมาจากการจัดเก็บภาษีที่สำคัญ ได้แก่ ภาษีมูลค่าเพิ่ม ภาษีภาษีสรรพสามิตน้ำมัน อากรขาเข้า ภาษีธุรกิจ เฉพาะ และภาษีเงินได้บุคคลธรรมดาลดลง รวมทั้งการนำส่งรายได้ของรัฐวิสาหกิจที่ลดลงมาก ในขณะที่การคืนภาษีของกรมสรรพากรเพิ่มขึ้นใน อัตราที่สูง
2.2 รายจ่ายรัฐบาล การเบิกจ่ายงบประมาณของรัฐบาลมีจำนวนทั้งสิ้น 971,781ล้านบาท สูงกว่าช่วงเดียวกันปีที่แล้วจำนวน 176,300 ล้านบาท (คิดเป็นร้อยละ 22.2) โดยแบ่งออกเป็นรายจ่ายปีปัจจุบัน 885,362 ล้านบาท คิดเป็นอัตราการเบิกจ่ายร้อยละ 45.4 ของวงเงินงบประมาณ (1,951,700 ล้านบาท) โดยแบ่งออกเป็นรายจ่ายประจำ 757,228 ล้านบาท สูงกว่าช่วงเดียวกันปีที่แล้วร้อยละ 27.2 และรายจ่ายลงทุน 128,134 ล้านบาท ต่ำกว่าช่วงเดียวกันปีที่แล้ว ร้อยละ 2.6 และรายจ่ายปีก่อน 86,419 ล้านบาท (ตารางที่ 3)
ตารางที่ 3 การเบิกจ่ายงบประมาณในช่วง 6 เดือนแรกของปีงบประมาณ 2552
หน่วย: ล้านบาท
6 เดือนแรก เปรียบเทียบ
ปีงบประมาณ 2552 ปีงบประมาณ 2551 จำนวน ร้อยละ
1. รายจ่ายปีปัจจุบัน 885,362 726,978 158,384 21.8
1.1 รายจ่ายประจำ 757,228 595,483 161,745 27.2
1.2 รายจ่ายลงทุน 128,134 131,495 -3,361 -2.6
2. รายจ่ายจากงบประมาณปีก่อน 86,419 68,503 17,916 26.2
3. รายจ่ายรวม (1+2) 971,781 795,481 176,300 22.2ที่มา: กรมบัญชีกลาง
2.3 ดุลการคลังรัฐบาลตามระบบกระแสเงินสด จากรายได้นำส่งคลังและการเบิกจ่ายเงินงบประมาณของรัฐบาล ส่งผลให้ ดุลเงินงบประมาณขาดดุล 411,895 ล้านบาท และเมื่อรวมกับดุลเงินนอกงบประมาณที่เกินดุลจำนวน 18,148 ล้านบาท ซึ่งมีสาเหตุหลักจากการ ได้รับชดใช้เงินคงคลังจำนวน 27,540 ล้านบาท ทำให้ดุลการคลัง (ดุลเงินสด) ของรัฐบาลขาดดุล 393,747 ล้านบาท ทั้งนี้ รัฐบาลได้บริหาร เงินสดให้สอดคล้องกับความต้องการใช้เงิน รวมทั้งเพื่อเป็นการประหยัดภาระดอกเบี้ย จึงได้ชดเชยการขาดดุลดังกล่าวด้วยการออกพันธบัตร ตั๋วสัญญาใช้เงิน และตั๋วเงินคลังจำนวน 215,530 ล้านบาท และใช้เงินคงคลัง 178,217 ล้านบาท (ตารางที่ 4)
ตารางที่ 4 ฐานะการคลังตามระบบกระแสเงินสดในช่วง 6 เดือนแรกปีงบประมาณ 2552
หน่วย: ล้านบาท
6 เดือนแรก เปรียบเทียบ
ปีงบประมาณ 2552 ปีงบประมาณ 2551 จำนวน ร้อยละ
1. รายได้ 559,886 630,672 -70,786 -11.2
2. รายจ่าย 971,781 795,481 176,300 22.2
3. ดุลเงินงบประมาณ -411,895 -164,809 -247,086 149.9
4. ดุลเงินนอกงบประมาณ 18,148 -8,979 27,127 -302.1
5. ดุลเงินสดก่อนกู้ (3+4) -393,747 -173,788 -219,959 126.6
6. เงินกู้เพื่อชดเชยการขาดดุล 215,530 85,448 130,082 152.2
7. ดุลเงินสดหลังกู้ (5+6) -178,217 -88,340 -89,877 101.7ที่มา: กรมบัญชีกลาง และสำนักงานเศรษฐกิจการคลัง
สำนักนโยบายการคลัง สำนักงานเศรษฐกิจการคลัง
โทร 0-2273-9020 ต่อ 3558 และ 3555
--ข่าวกระทรวงการคลัง กลุ่มการประชาสัมพันธ์ สนง.ปลัดกระทรวงการคลัง ฉบับที่ 51/2552 22 เมษายน 52--