ในช่วงสัปดาห์ที่ผ่านมา มีความเคลื่อนไหวทางเศรษฐกิจที่น่าสนใจ ดังนี้
1. การซื้อคาร์บอนเครดิตจากต่างประเทศอยู่ในแผนการลดก๊าซเรือนกระจกตามเป้าหมายลงร้อยละ 25 ของรัฐบาลญี่ปุ่น
2. สถานะหนี้สูงกว่ารายได้จากการเก็บภาษีของญี่ปุ่นอาจเป็นปัญหาเรื้อรังของเศรษฐกิจญี่ปุ่น
3. จานวนหนี้สาธารณะญี่ปุ่นเพิ่มถึง 871 ล้านล้านเยน
4. ยอดการเกินดุลบัญชีเดินสะพัดประจำปี 2552 ลดลงร้อยละ 18.9
-----------------------------------
เมื่อวันที่ 3 กุมภาพันธ์ 2553 รัฐบาลภายใต้การนำของนายกรัฐมนตรีนาย Hatoyama ได้ประกาศแผนการลดจำนวนการปล่อยก๊าซเรือนกระจก ตามเป้าหมายที่จะลดก๊าซเรือนกระจกลงร้อยละ 25 เมื่อเทียบกับปีฐาน 2533 ภายในปี 2563 โดยจะเน้นไปที่จำนวนการลดก๊าซเรือนกระจกภายในประเทศ โดยให้แบ่งออกเป็น 3 รูปแบบคือลดร้อยละ 15 ร้อยละ 20 และร้อยละ 25 ซึ่งจะต้องมีการปรับความเหมาะสมต่อไป และคาดว่าการจัดแบ่งภาระให้แก่ผู้ประกอบการและภาคครัวเรือนนั้นจะเป็นอุปสรรคอย่างมากในการจัดทำแผนดังกล่าว โดยรัฐบาลจะจัดประชุมระหว่างกระทรวงที่เกี่ยวข้องและกำหนดเป้าหมายการลดภายในประเทศที่ชัดเจนขึ้นในเดือนมีนาคม 2553 เพื่อคำนวนว่าจะต้องซื้อคาร์บอนเครดิตจากต่างประเทศเป็นจำนวนเท่าไหร่เพื่อให้บรรลุเป้าหมายการลดร้อยละ 25 เนื่องจากญี่ปุ่นเป็นประเทศที่ดำเนินโครงการประหยัดพลังงานมาเป็นเวลานานทำให้ช่องทางการลดก๊าซเรือนกระจกนั้นมีน้อยกว่าเมื่อเทียบกับประเทศผู้นำทางเศรษฐกิจอื่นๆ การซื้อคาร์บอนเครดิตจากต่างประเทศที่มีราคาถูกนั้นจึงเป็นทางเลือกที่น่าจะดีที่สุดสาหรับญี่ปุ่น
เมื่อวันที่ 4 กุมภาพันธ์ 2553 กระทรวงการคลังญี่ปุ่นได้เปิดเผยรายละเอียดเอกสารประกอบการหารือจัดทำงบประมาณประจำปี 2553 ที่นำเสนอต่อสภาว่า สถานะหนี้สูงกว่ารายได้การเก็บภาษีของญี่ปุ่นนั้นมีแนวโน้มจะยืดเยื้อเป็นระยะยาว หากไม่เริ่มนโยบายลดค่าใช้จ่ายหรือเพิ่มอัตราภาษีขึ้น โดยจากการคำนวนในปี 2556 รัฐบาลญี่ปุ่นจะมีรายได้จากการเก็บภาษีประมาณ 40.7 ล้านล้านเยนในขณะที่ ยอดการออกพันธบัตรรัฐบาลจะมีถึงประมาณ 55.3 ล้านล้านเยน ดังนั้นการจัดทำนโยบายด้านการคลังระยะกลางที่จะเสร็จภายในเดือนมิถุนายน 2553 นี้รัฐบาลจะต้องนาประเด็นนี้ไปพิจารณาด้วย ภายหลังจากการจัดทำงบประมาณเพิ่มเติมประจาปี 2552 ปรากฎว่ายอดการออกพันธบัตรรัฐบาลได้สูงเกินกว่ารายได้การเก็บภาษีเป็นครั้งแรกในรอบ 63 ปีนับตั้งแต่หลังช่วงสงครามโลกในปี 2489 ดังนั้นหากรัฐบาลไม่พิจารณาโครงสร้างรายได้และรายรับใหม่ ก็อาจจะส่งผลให้สถานะหนี้สูงกว่ารายได้การเก็บภาษีนั้นยืดเยื้อไปเรื่อยจนทาให้ยากต่อการแก้ไขได้
กระทรวงการคลังญี่ปุ่นเปิดเผยว่า จานวนหนี้สาธารณะ ณ สิ้นเดือนธ.ค.52 มีจานวน 871.51 ล้านล้านเยน เพิ่มขึ้น 24.82 ล้านล้านเยน จากสิ้นเดือน ธ.ค.51 หรือเพิ่มขึ้นร้อยละ 3 ซึ่งเป็นตัวเลขสูงสุดเป็นประวัติการณ์ โดยมีภาระหนี้ต่อหัวประชากรรายละจานวน 683 ล้านเยน คาดว่าจะมีแนวโน้มเพิ่มขึ้นต่อไป โดยคาดว่าจะมีจำนวนเพิ่มถึงประมาณ 900 ล้านล้านเยน ณ สิ้นเดือนมี.ค.53 อย่างแน่นอน
กระทรวงการคลังญี่ปุ่นเปิดเผยว่า ยอดการเกินดุลบัญชีเดินสะพัดประจำปี 2552 มีจานวน 13.278 ล้านล้านเยน ลดลงร้อยละ 18.9 เมื่อเทียบกับปีก่อนหน้า ซึ่งติดต่อกัน 2 ปีแล้ว เนื่องจากรายได้จากดอกเบี้ยและเงินปันผลที่ได้รับจากลงทุนต่างประเทศลดลงอย่างมาก จากวิกฤตเศรษฐกิจ ขณะที่การเกินดุลบัญชีเดินสะพัดเดือน ธ.ค.2552 เพิ่มขึ้นร้อยละ 452.8 เมื่อเทียบกับระยะเดียวกันปีก่อนหน้าการเกินดุลการค้าและบริการเพิ่มขึ้นเป็นจานวน 2.119 ล้านล้านเยนเพิ่มขึ้นร้อยละ 12.2 เมื่อเทียบกับปีก่อนหน้า
มูลค่าการเกินดุลการค้ามีจานวน 4.611 ล้านล้านเยน ส่วนยอดการส่งออกและการนำเข้าลดลงร้อยละ 34.3 และ 36.2 ตามลาดับ ซึ่งเป็นการลดลงมากที่สุดนับตั้งแต่ปี 2529
นอกจากนี้ การลงทุนในต่างประเทศในปี 2552 ก็ลดลงอย่างมาก ทั้งการลงทุนโดยตรงและการลงทุนในตลาดหลักทรัพย์
ดุลการชำระเงินระหว่างประเทศ ประจำปี 2552
(Balance of Payments)
หน่วย: พันล้านเยน
รายการ ปี52 ปี51
1. ดุลบัญชีเดินสะพัด (Current Account Balance) 13,278.2 16,379.8
(เทียบกับเดือนเดียวกันปีก่อนหน้า) (-18.9) (-33.9)
1.1 ดุลการค้าและบริการ (Goods & Services Balance) 2,119.6 1,889.9
(เทียบกับเดือนเดียวกันปีก่อนหน้า) (12.2) (-80.8)
1.1.1 ดุลการค้า (Trade Balance) 4,061.1 4,027.8
(เทียบกับเดือนเดียวกันปีก่อนหน้า) (0.8) (-67.3)
การส่งออก (Exports) 50,840.3 77,334.9
(เทียบกับเดือนเดียวกันปีก่อนหน้า) (-34.3) (-3.0)
การนาเข้า (Imports) 46,779.1 73,307.1
(เทียบกับเดือนเดียวกันปีก่อนหน้า) (-36.2) (8.8)
1.1.2 ดุลบริการ (Services Balance) -1,941.5 -2,137.9
1.2 รายได้จากดอกเบี้ย/เงินปันผล (Income) 12,322.9 15,841.5
1.3 การโอนรายได้ (Current Transfers) -1,164.3 -1,351.5
2. ดุลบัญชีทุนและการเงิน (Capital & Financial Account Balance) -12,732.3 -18,389.5
2.1 ดุลบัญชีการเงิน (Financial Account Balance) -12,267.0 -17,831.2
การลงทุนโดยตรง (Direct Investment) -5,914.2 -10,707.4
การลงทุนในหลักทรัพย์ (Portfolio Investment) -22,338.2 -29,188.9
การลงทุนในตราสารอนุพันธ์ด้านการเงิน (Financial Derivatives) 987.2 2,456.2
การลงทุนอื่นๆ (Other investments) 12,998.1 19,608.9
2.2 ดุลบัญชีทุน (Capital Account Balance) -465.3 -558.3
3. ยอดเงินทุนสารองระหว่างประเทศสุทธิ (Changes in Reserve Assets) -2,526.5 -2,579.0
ที่มา: กระทรวงการคลังญี่ปุ่น
สำนักงานที่ปรึกษาเศรษฐกิจและการคลัง ประจำกรุงโตเกียว
ที่มา: Macroeconomic Analysis Group: Fiscal Policy Office
Tel 02-273-9020 Ext 3665 : www.fpo.go.th