"วันที่ 1 กรกฎาคม 2553 : 100 ปีสำมะโนประชากรประเทศไทย" เหลือเวลาอีกไม่กี่วันจะถึงวันแห่งประวัติศาสตร์ไทย วันที่คนไทยทุกคนจะร่วมกันนับคนที่อาศัยอยู่ในประเทศไทยร่วมกัน เช่นเดียวกับอีกมากกว่า 200 ประเทศในโลก โดยเฉพาะประเทศยักษ์ใหญ่เช่น สหรัฐอเมริกาก็ได้จัดทำสำมะโนประชากรในปี2553 นี้ด้วยตั้งแต่วันที่ 1 เมษายน 2553 ที่ผ่านมาแสดงว่า ทุกประเทศล้วนให้ความสำคัญกับการทำสำมะโนประชากรเพื่อให้ได้ "ข้อมูลของแผ่นดิน" ที่มีคุณค่ามหาศาล
สำนักงานสถิติแห่งชาติ จึงร่วมกับหน่วยงานเครือข่ายทุกภาคส่วนในการทุ่มเทการจัดเตรียมงานสำมะ โดยในปีนี้ได้เตรียมวิธีการเก็บรวบรวมแบบหลายช่องทาง (Multi Mode) คือ มีให้เลือก 4 แบบ ได้แก่เจ้าหน้าที่ออกไปสัมภาษณ์ถึงบ้าน ประชาชนกรอกแบบข้อถามแล้วส่งคืน ให้สัมภาษณ์ทางโทรศัพท์ และโนประชากรและเคหะ พ.ศ. 2553 ทั้งด้านงบประมาณและบุคลากรทั้งส่วนกลางและส่วนภูมิภาค 75 จังหวัดโดยพยายามศึกษาพัฒนาการจัดทำสำมะโนประชากรครั้งประวัติศาสตร์ครั้งนี้ ให้มีความทันสมัยสอดคล้องกับสถานการณ์ทางเศรษฐกิจและสังคมที่มีการเปลี่ยนแปลงไป โดยเฉพาะรูปแบบการเก็บรวบรวมข้อมูลตอบทางอินเทอร์เน็ต แต่ละวิธีได้เตรียมระบบเทคโนโลยีที่ทันสมัยไว้รองรับ เพื่อให้ประชาชนมีทางเลือกในการร่วมฉลอง 100 ปีสำมะโนประชากรประเทศไทยร่วมกัน แสดงความเป็นเจ้าของข้อมูลร่วมกัน และได้ใช้ประโยชน์ข้อมูลร่วมกัน
ฉบับที่แล้วได้กล่าวถึง ข้อมูลกระแสการย้ายถิ่นของประชากรไปแล้ว เนื่องจากในเดือนเมษายนเป็นวันสงกรานต์หรือวันปีใหม่ไทย เป็นช่วงเวลาที่ทุกคนจะได้กลับบ้านเพื่อพบกับบุพการีและครอบครัวเป็นช่วงเวลาแห่งความอบอุ่น ฉบับนี้จึงขอกล่าวถึง ข้อมูลจากสำมะโนประชากรที่แสดงให้เห็นว่าสังคมไทยเริ่มเข้าสู่สังคมผู้สูงอายุ ประชากรผู้สูงอายุจึงมีแนวโน้มเพิ่มขึ้นเป็นลำดับ
นอกจากนี้ยังแสดงโครงสร้างของครอบครัวไทยที่มีการเปลี่ยนแปลง เพราะรูปแบบการอยู่อาศัยมีความหลากหลายกว่าเดิม ครอบครัวขยายที่เคยเป็นเอกลักษณ์ของสังคมไทยมีพ่อแม่ปู่ย่าหรือตายายที่เป็นผู้สูงอายุอยู่ด้วยกันมีแนวโน้มลดลง ในขณะที่ครอบครัวเดี่ยวที่อยู่กันเฉพาะพ่อแม่ลูกเพิ่มขึ้น นอกจากนี้ยังมีรูปแบบการอยู่อาศัยแบบอยู่คนเดียว หรืออยู่ด้วยกันแบบไม่มีความสัมพันธ์ฉันท์ญาติเกิดขึ้นและมีแนวโน้มเพิ่มขึ้นด้วย
การเก็บข้อมูลของแผ่นดินในครั้งนี้ จะทำให้ทราบข้อเท็จจริงทางสังคมที่เปลี่ยนไป เพื่อภาครัฐและเอกชนจะนำข้อมูลไปปรับเปลี่ยนสวัสดิการต่างๆเพื่อให้ทันกับสถานการณ์และสภาพความเป็นจริงมากที่สุด
บรรยายใต้ภาพ
ที่มา : สำมะโนประชากรและเคหะ พ.ศ. 2523, 2533 และ 2543
ที่มา : สำมะโนประชากรและเคหะ พ.ศ. 2533 และ 2543
--มติชน ฉบับวันที่ 12 เมษายน 2553--
รหัสข่าว: B-100412020021