นายประเสริฐศักดิ์ แสงสัทธา ผู้อำนวยการสำนักงานเศรษฐกิจการเกษตรที่ 2 พิษณุโลก (สศท.2) สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร (สศก.) เปิดเผยถึงผลการติดตามโครงการภูฟ้าพัฒนาอันเนื่องมาจากพระราชดำริในสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ในพื้นที่ตำบลภูฟ้า อำเภอบ่อเกลือ จังหวัดน่าน ตามแผนปฏิบัติงานด้านเกษตรแบบบูรณาการ ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2563 โดยมีสำนักงานเกษตรและสหกรณ์ จังหวัดน่าน เป็นหน่วยงานรับผิดชอบหลัก และ สศท.2 เป็นหน่วยงานหลักในการติดตามผลการดำเนินกิจกรรมส่งเสริมและพัฒนาอาชีพของหน่วยงานต่าง ๆ ที่ร่วมบูรณาการ รวมถึงการส่งเสริมและพัฒนาอาชีพ ตลอดจนปัญหา อุปสรรคต่าง ๆ โดยมีดำเนินกิจกรรมการฝึกอบรมภาคทฤษฎีเชิงปฏิบัติการ และการสาธิตด้านการเกษตรให้กับเกษตรกรในพื้นที่ทรงงาน จำนวน 600 ไร่ พื้นที่โครงการ จำนวน 1,200 ไร่ และพื้นที่ขยายผล จำนวน 6 หมู่บ้าน ได้แก่ บ้านนากอก บ้านห่างทางหลวง บ้านผาสุก บ้านสบมาง บ้านห้วยล้อม และบ้านห้วยลอย มีเกษตรกรที่เข้าร่วมโครงการรวม 227 ราย ทั้งนี้ โครงการดังกล่าวสามารถดำเนินได้เป็นไปตามเป้าหมายที่กำหนดไว้
จากการลงพื้นที่ของ สศท.2 เพื่อติดตามผลการดำเนินงานโครงการ โดยสัมภาษณ์ข้อมูลจากกลุ่มตัวอย่างเกษตรกร 68 ครัวเรือน ซึ่งเกษตรกรที่เข้าร่วมโครงการมีความพึงพอใจต่อภาพรวมในการดำเนินโครงการ หากพิจารณาในแต่ละด้าน พบว่า ด้านการนำปัจจัยการผลิตและความรู้ที่ได้รับไปปฏิบัติให้เกิดประโยชน์ เกษตรกรมีการเปลี่ยนแปลงกิจกรรมการผลิตร้อยละ 50 โดยปรับเปลี่ยนจากการปลูกพืชเชิงเดี่ยว อาทิ ข้าว ไปเป็นการเพาะปลูกแบบเกษตรผสมผสาน และไม้ผล อาทิ ชา กาแฟ เป็นต้น ส่งผลให้เกษตรกรมีรายได้ครัวเรือนเพิ่มขึ้น ด้านการใช้ปัจจัยการผลิต พบว่า ลดลงร้อยละ 63 เนื่องจากเกษตรกรลดการใช้สารเคมีต่าง ๆ รวมถึงได้รับการสนับสนุนปัจจัยการผลิตจากภาครัฐ ส่งผลให้ต้นทุนการผลิตลดลง ขณะที่เกษตรกรร้อยละ 78 มีรายได้จากการจำหน่ายผลผลิตทางการเกษตรลดลง เนื่องจากราคาข้าว และข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ค่อนข้างต่ำ ด้านการฟื้นฟูสิ่งแวดล้อมทั้งสภาพดิน น้ำ และผืนป่า ร้อยละ 68 เกษตรกรได้รับการฟื้นฟูสภาพดิน น้ำ และผืนป่าให้มีความอุดมสมบูรณ์มากขึ้น ซึ่งเอื้ออำนวยต่อการประกอบอาชีพการเกษตร และร้อยละ 32 อยู่ระหว่างการฟื้นฟูสิ่งแวดล้อม นอกจากนี้ เกษตรกร มีคุณภาพชีวิตความเป็นอยู่ที่ดีขึ้นมากถึงร้อยละ 83 เนื่องจากได้รับความสะดวกสบายด้านสาธารณูปโภคและการพัฒนาโครงสร้างพื้นฐาน ซึ่งได้ดำเนินการส่งเสริมพัฒนาแหล่งน้ำ รวมถึงการจัดหาแหล่งน้ำ การซ่อมแซมและบำรุงรักษาระบบท่อส่งน้ำ เกษตรกรมีองค์ความรู้สำหรับการประกอบอาชีพเพิ่มขึ้น การดำรงชีวิตแบบมีภูมิคุ้มกันตามหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง มีรายได้หรือผลตอบแทนเพิ่มขึ้น สภาพพื้นที่ป่าไม้ได้รับการฟื้นฟู รวมทั้งได้รับการพัฒนาอาชีพการเกษตร
อย่างไรก็ตาม บางพื้นที่ยังขาดแคลนแหล่งน้ำอุปโภคบริโภค แหล่งน้ำเพื่อการเกษตรช่วงฤดูแล้ง และเงินทุนหมุนเวียน รวมทั้งหน่วยงานระดับพื้นที่มีการบูรณาการงานร่วมกันค่อนข้างน้อย ดังนั้น เพื่อให้การดำเนินงานโครงการเกิดประโยชน์ต่อเกษตรกรในพื้นที่อย่างแท้จริง หน่วยงานที่เกี่ยวข้องควรบูรณาการงานร่วมกันอย่างเป็นรูปธรรม จัดทำแผนการบริหารจัดการน้ำอย่างเป็นระบบโดยเฉพาะช่วงฤดูแล้ง ส่งเสริมการพัฒนาอาชีพให้สอดคล้องกับสภาพภูมิประเทศ สังคมวัฒนธรรม และภูมิปัญหาท้องถิ่น โดยใช้หลักการตลาดนำการผลิต รวมถึงสร้างแรงจูงใจพัฒนาต่อยอดสู่ธุรกิจชุมชนเพื่อให้เกิดความยั่งยืนต่อไป
ผู้อำนวยการ สศท.2 เพิ่มเติมว่า สศท.2 ยังคงติดตามผลการดำเนินโครงการอยู่อย่างต่อเนื่อง ซึ่งในปีงบประมาณ พ.ศ. 2564 การพัฒนาโครงการภูฟ้าพัฒนาอันเนื่องมาจากพระราชดำริ ภายใต้กรอบแนวทางการดำเนินงานด้านการเกษตร ปี พ.ศ. 2563 - 2568 เน้นการขับเคลื่อน 4 ด้าน ดังนี้ 1) เกษตรกรในพื้นที่ภูฟ้ามีคุณภาพที่ดีด้วยการสร้างคุณค่าจากทรัพยากรตามภูมิประเทศและภูมิสังคม 2) การบริหารจัดการทรัพยากร การผลิต การตลาดและการขนส่ง 3) การจัดสรรผลประโยชน์ ที่สมดุลและเป็นธรรม และ 4) ป่าไม้ ทรัพยากรธรรมชาติ มีความอุดมสมบูรณ์และวัฒนธรรมท้องถิ่นได้รับการดำรงรักษาไว้อย่างยั่งยืน ทั้งนี้ หากท่านสนใจรายละเอียดผลการติดตามโครงการฯ เพิ่มเติม สามารถสอบถามได้ที่ สศท.2 โทร 0 5532 2650 และ 0 5532 2658 หรือ อีเมล์ zone2@oae.go.th
***********************************************
ข่าว : ส่วนประชาสัมพันธ์ / ข้อมูล : สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตรที่ 2 พิษณุโลก
ที่มา : สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร