สถานการณ์การผลิตและการตลาดรายสัปดาห์: ข้าว

สถานการณ์การผลิตและการตลาดรายสัปดาห์ 25 - 31 มีนาคม 2567

1. สรุปภาวะการผลิต การตลาด และราคาในประเทศ

1.1 การผลิต

1) ข้าวนาปี ปี 2566/67 สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร (สศก.) คาดการณ์ข้อมูล ณ เดือนพฤศจิกายน 2566 มีเนื้อที่เพาะปลูก 61.928 ล้านไร่ ผลผลิต 25.569 ล้านตันข้าวเปลือก และผลผลิตต่อไร่ 413 กิโลกรัม ลดลงจากปี 2565/66 ร้อยละ 1.45 ร้อยละ 4.28 และร้อยละ 2.82 ตามลำดับ เนื้อที่เพาะปลูกลดลง เนื่องจากปรากฏการณ์เอลนีโญทำให้เกิดภาวะฝนทิ้งช่วง ขาดแคลนน้ำ ส่งผลให้เกษตรกรในบางพื้นที่ปล่อยที่นาให้ว่าง และบางพื้นที่ปลูกข้าวนาปีได้เพียงรอบเดียว สำหรับผลผลิตต่อไร่ลดลง เนื่องจากปริมาณน้ำฝนน้อย ส่งผลต่อการงอกของต้นกล้า และการสร้างรวงของต้นข้าวที่เติบโตได้ไม่เต็มที่ ประกอบกับบางพื้นที่พบโรคและแมลงศัตรูพืชระบาด เช่น โรคไหม้คอรวง เพลี้ยไฟ เป็นต้น ส่งผลให้ในภาพรวมผลผลิตทั้งประเทศลดลง

ผลผลิตออกสู่ตลาดช่วงเดือนกรกฎาคม 2566 - พฤษภาคม 2567 โดยเดือนมีนาคม 2567 ผลผลิตออกสู่ตลาด ปริมาณ 0.045 ล้านตันข้าวเปลือก คิดเป็นร้อยละ 0.17 ของผลผลิตข้าวนาปีทั้งหมด และคาดว่าเหลือผลผลิตในเดือนเมษายน - พฤษภาคม 2567 อีก 0.070 ล้านตันข้าวเปลือก คิดเป็นร้อยละ 0.27 ของผลผลิตข้าวนาปีทั้งหมด

2) ข้าวนาปรัง ปี 2567 สศก. คาดการณ์ข้อมูล ณ เดือนมีนาคม 2567 มีเนื้อที่เพาะปลูก 9.708 ล้านไร่ ผลผลิต 6.238 ล้านตันข้าวเปลือก และผลผลิตต่อไร่ 643 กิโลกรัม ลดลงจากปี 2566 ร้อยละ 6.47 ร้อยละ 9.83 และร้อยละ 1.38 ตามลำดับ เนื้อที่เพาะปลูกลดลง เนื่องจากปรากฎการณ์เอลนีโญทำให้ปริมาณน้ำในอ่างเก็บน้ำส่วนใหญ่และปริมาณน้ำตามแหล่งน้ำธรรมชาติน้อยกว่าปี 2566 ส่งผลให้น้ำต้นทุนไม่เพียงพอ เกษตรกรบางพื้นที่จึงปล่อยที่นาให้ว่าง สำหรับผลผลิตต่อไร่คาดว่าลดลง เนื่องจากปริมาณน้ำไม่เพียงพอต่อการเจริญเติบโตของต้นข้าว

คาดการณ์ผลผลิตเริ่มออกสู่ตลาดตั้งแต่เดือนกุมภาพันธ์ - ตุลาคม 2567 โดยเดือนมีนาคม 2567 ผลผลิตออกสู่ตลาด ปริมาณ 2.142 ล้านตันข้าวเปลือก คิดเป็นร้อยละ 34.33 ของผลผลิตข้าวนาปรังทั้งหมด ทั้งนี้ ผลผลิตจะออกสู่ตลาดมากในช่วงเดือนมีนาคม - เมษายน 2567 ปริมาณรวม 4.375 ล้านตันข้าวเปลือก หรือคิดเป็นร้อยละ 70.14 ของผลผลิตข้าวนาปรังทั้งหมด

1.2 ราคา

1) ราคาที่เกษตรกรขายได้ทั้งประเทศ

ข้าวเปลือกเจ้านาปีหอมมะลิ สัปดาห์นี้เฉลี่ยตันละ 14,195 บาท ราคาสูงขึ้นจากตันละ 14,190 บาท ในสัปดาห์ก่อนร้อยละ 0.03

ข้าวเปลือกเจ้าความชื้น 15% สัปดาห์นี้เฉลี่ยตันละ 10,902 บาท ราคาลดลงจากตันละ 11,255 บาท ในสัปดาห์ก่อนร้อยละ 3.14

2) ราคาขายส่งในตลาดกรุงเทพฯ

ข้าวหอมมะลิ 100% ชั้น 1 (ใหม่) สัปดาห์นี้เฉลี่ยตันละ 31,850 บาท ราคาทรงตัวเท่ากับสัปดาห์ก่อน

ข้าวขาว 5% (ใหม่) สัปดาห์นี้เฉลี่ยตันละ 19,950 บาท ราคาลดลงจากตันละ 20,170 บาท ในสัปดาห์ก่อนร้อยละ 1.09

3) ราคาส่งออกเอฟโอบี

ข้าวหอมมะลิไทย 100% (ใหม่) สัปดาห์นี้เฉลี่ยตันละ 845 ดอลลาร์สหรัฐฯ (30,548 บาท/ตัน) ราคาลดลงจากตันละ 855 ดอลลาร์สหรัฐฯ (30,633 บาท/ตัน) ในสัปดาห์ก่อนร้อยละ 1.17 และลดลงในรูปเงินบาทตันละ 85 บาท

ข้าวขาว 5% สัปดาห์นี้เฉลี่ยตันละ 601 ดอลลาร์สหรัฐฯ (21,727 บาท/ตัน) ราคาลดลงจากตัน 608 ดอลลาร์สหรัฐฯ (21,783 บาท/ตัน) ในสัปดาห์ก่อนร้อยละ 1.15 และลดลงในรูปเงินบาทตันละ 56 บาท

ข้าวนึ่ง 5% สัปดาห์นี้เฉลี่ยตันละ 601 ดอลลาร์สหรัฐฯ (21,727 บาท/ตัน) ราคาลดลงจากตันละ 614 ดอลลาร์สหรัฐฯ (21,998 บาท/ตัน) ในสัปดาห์ก่อนร้อยละ 2.12 และลดลงในรูปเงินบาทตันละ 271 บาท

หมายเหตุ : อัตราแลกเปลี่ยนสัปดาห์นี้ 1 ดอลลาร์สหรัฐฯ เท่ากับ 36.1515 บาท

2. สถานการณ์ข้าวของประเทศผู้ผลิตและผู้บริโภคที่สำคัญ

1) เวียดนาม

กระทรวงเกษตรและการพัฒนาชนบทของเวียดนาม (Ministry of Agriculture and Rural Development : MARD) รายงานผลการจัดทำโครงการพัฒนาข้าวคุณภาพสูงและลดการปล่อยคาร์บอนต่ำอย่างยั่งยืนในภูมิภาคสามเหลี่ยมปากแม่น้ำโขง ปี 2569 ? 2574 พื้นที่รวม 6.25 ล้านไร่ วงเงินดำเนินงาน 375 ล้านดอลลาร์สหรัฐฯ (13,556.81 ล้านบาท) จากแหล่งเงินทุน ดังนี้ 1) เงินกู้จากธนาคารระหว่างประเทศเพื่อการฟื้นฟูบูรณะและพัฒนาของธนาคารโลก (The International Bank for Reconstruction and Development : IBRD of the World Bank : WB) จำนวน 360 ล้านดอลลาร์สหรัฐฯ (13,014.54 ล้านบาท) และ 2) เงินงบประมาณและเงินจากหน่วยงานท้องถิ่น จำนวน 15 ล้านดอลลาร์สหรัฐฯ (542.27 ล้านบาท) เพื่อสนับสนุนให้เกษตรกรเวียดนามปรับตัวเข้ากับการเปลี่ยนแปลงของสภาพภูมิอากาศและเพิ่มรายได้ทางเกษตรกรรม รวมทั้งสนับสนุนผู้ผลิตรายย่อยผ่านการพัฒนาและเสริมสร้างความเข้มแข็งขององค์กรและสหกรณ์การเกษตร

รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงเกษตรและพัฒนาชนบทของเวียดนาม กล่าวว่า ธนาคารโลกเห็นถึงความสำคัญของโครงการฯ ดังกล่าว และตกลงที่จะซื้อคาร์บอนเครดิต ทั้งนี้ คาดว่ารัฐบาลจะอนุมัติโครงการฯ ภายในเดือนพฤษภาคม 2568 ดังนั้น หน่วยงานท้องถิ่นและหน่วยงานต่างๆ ที่เกี่ยวข้อง จำเป็นต้องจัดทำกรอบการดำเนินงานให้เสร็จสิ้นโดยเร็ว และดำเนินการแต่งตั้งคณะกรรมการบริหารโครงการฯ ภายใต้คณะกรรมการบริหารโครงการปฏิรูปเกษตรกรรมยั่งยืนของเวียดนาม (Sustainable Agricultural Transformation Project in Vietnam : VnSAT )

ที่มา สำนักข่าวซินหัว

หมายเหตุ : อัตราแลกเปลี่ยนสัปดาห์นี้ 1 ดอลลาร์สหรัฐฯ เท่ากับ 36.1515 บาท

2) อินโดนีเซีย

สำนักข่าวต่างประเทศ รายงานว่า หน่วยงานกำกับดูแลและควบคุมปริมาณและราคาข้าว (The State Logistics Agency) หรือ BULOG ประกาศเปิดการประมูลนำเข้าข้าว เมื่อวันที่ 18 มีนาคม 2567 ประเภทข้าวที่ต้องการนำเข้า คือ ข้าวขาว 5% จำนวน 300,000 ตัน จากประเทศไทย เวียดนาม ปากีสถาน เมียนมา และกัมพูชา ทั้งนี้ บริษัทเอกชนที่สนใจเข้าร่วมการประมูลจะต้องลงทะเบียนในระบบของหน่วยงาน BULOG ภายในวันที่ 20 มีนาคม 2567 และ BULOG จะชี้แจงรายละเอียดเพิ่มเติมผ่านระบบการประชุมออนไลน์ในวันเดียวกัน ทั้งนี้ ได้กำหนดการยื่นเสนอราคาข้าวในวันที่ 25 มีนาคม 2567 และเปิดให้มีการเจรจากับ BULOG ในวันที่ 26 มีนาคม 2567 โดยคาดว่าจะดำเนินการเสร็จสิ้นภายในวันที่ 27 มีนาคม 2567 สำหรับเงื่อนไขการประมูล ระบุว่า เป็นข้าวขาว 5% จากฤดูการผลิต 2566/67 ที่ผ่านการขัดสีแล้วไม่เกิน 6 เดือน บรรจุถุงละ 50 กิโลกรัม และกำหนดให้มีการส่งมอบข้าวถึงอินโดนีเซียภายในวันที่ 31 พฤษภาคม 2567 ด้วยการจัดส่งแบบเรือเทกอง แต่อนุญาตให้จัดส่งโดยใช้ตู้คอนเทนเนอร์ได้สำหรับท่าเรือบางแห่ง

ทั้งนี้ BULOG จะพิจารณานำเข้าข้าวส่วนที่เหลือด้วยความรอบคอบ เพื่อให้มั่นใจว่าผลผลิตที่จะออกสู่ตลาดในช่วงฤดูเก็บเกี่ยวหลักจะไม่ได้รับผลกระทบทางลบจากการนำเข้าข้าว ซึ่งการนำเข้าข้าวของ BULOG จะพิจารณาจากปริมาณสต็อกข้าวที่เหลืออยู่ในฤดูเก็บเกี่ยวหลักร่วมด้วย เพื่อให้สอดคล้องกับปริมาณความต้องการข้าวของประเทศอย่างแท้จริง

ที่มา สมาคมผู้ส่งออกข้าวไทย

ที่มา : สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร

แท็ก สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร ข้าวเปลือก ข้อมูล