1. การผลิต
ภาวะการผลิตเยื่อกระดาษ ในปี 2552 คาดว่า จะมีค่าดัชนีผลผลิต 106.0 เมื่อเทียบกับปีก่อนลดลงร้อยละ 16.9 สอดคล้องกับอัตราการใช้กำลังการผลิตเยื่อกระดาษที่ลดลง สำหรับภาวะการผลิตกระดาษทุกประเภท ได้แก่ กระดาษพิมพ์เขียน กระดาษแข็ง กระดาษคราฟท์ และกระดาษลูกฟูกปี 2552 คาดว่า จะมีค่าดัชนีผลผลิต 116.8 120.8 121.2 และ 164.2 ตามลำดับ เมื่อเทียบกับปีก่อนลดลงเช่นเดียวกัน สอดคล้องกับอัตราการใช้กำลังการผลิตกระดาษที่ลดลง ร้อยละ 1.0 5.4 3.9 และ 18.1 ตามลำดับ (ตารางที่ 1 และตารางที่ 2) โดยสาเหตุที่ภาวะการผลิตเยื่อกระดาษและกระดาษลดลงเป็นเพราะ ภาวะเศรษฐกิจทั้งในประเทศและต่างประเทศชะลอตัวทั่วโลก ส่งผลให้กำลังซื้อของผู้บริโภคชะลอตัว ตาม
2. การนำเข้าและการส่งออก
2.1 การนำเข้า
ภาวะการนำเข้าเยื่อกระดาษและเศษกระดาษ กระดาษและผลิตภัณฑ์กระดาษ และสิ่งพิมพ์ ในปี 2552 คาดว่า จะมีมูลค่า 399.4 1,087.7 และ 193.6 ล้านเหรียญสหรัฐฯ ตามลำดับ เมื่อเทียบกับปีก่อนลดลงร้อยละ 39.6 17.8 และ 29.9 (ตารางที่ 3) หากพิจารณาปริมาณการนำเข้าเยื่อกระดาษและเศษกระดาษ กระดาษและผลิตภัณฑ์กระดาษ และสิ่งพิมพ์ เมื่อเทียบกับปีก่อนลดลงในทิศทางเดียวกันกับมูลค่าการนำเข้าร้อยละ 16.6 17.1 และ 23.6 ตามลำดับ (ตารางที่ 4) โดยมีสาเหตุมาจากภาวะเศรษฐกิจในประเทศและต่างประเทศชะลอตัว ทำให้การนำเข้าเยื่อกระดาษและเศษกระดาษ กระดาษและผลิตภัณฑ์กระดาษ และสิ่งพิมพ์เพื่อใช้เป็นวัตถุดิบในการผลิตสินค้าหรือเพื่อจัดจำหน่ายชะลอตัวตามภาวะเศรษฐกิจ
2.2 การส่งออก
ภาวะการส่งออกเยื่อกระดาษ ในปี 2552 คาดว่า จะมีมูลค่า 73.8 ล้านเหรียญสหรัฐฯ เมื่อเทียบกับปีก่อนลดลงร้อยละ 39.7 (ตารางที่ 5) หากพิจารณาปริมาณการส่งออกเยื่อกระดาษ เมื่อเทียบกับปีก่อนลดลงในทิศทางเดียวกันกับมูลค่าการส่งออกร้อยละ 9.5 (ตารางที่ 6) เนื่องจากประเทศคู่ค้าที่สำคัญคือ จีน ชะลอการนำเข้าลง
ส่วนภาวะการส่งออกกระดาษและผลิตภัณฑ์กระดาษ ในปี 2552 คาดว่า จะมีมูลค่า 1,191.1 ล้านเหรียญสหรัฐฯ เมื่อเทียบกับปีก่อนลดลงร้อยละ 9.9 (ตารางที่ 5) หากพิจารณาปริมาณการส่งออกกระดาษและผลิตภัณฑ์กระดาษ เมื่อเทียบกับปีก่อนเพิ่มขึ้นสวนทางกับมูลค่าการส่งออกร้อยละ 3.9 (ตารางที่ 6) โดยสาเหตุที่มูลค่าและปริมาณการส่งออกสวนทางกันในปีนี้เทียบกับปีก่อน เนื่องจากบางช่วงราคากระดาษในตลาดโลกลดลง ส่งผลให้ความต้องการกระดาษของประเทศคู่ค้าเพิ่มขึ้น ทำให้ปริมาณการส่งออกกระดาษเพิ่มขึ้นจากปีก่อน ตลาดส่งออกที่สำคัญ คือ เวียดนาม มาเลเซีย และเกาหลีใต้
สำหรับภาวะการส่งออกสิ่งพิมพ์ ในปี 2552 คาดว่า จะมีมูลค่า 1,458.0 ล้านเหรียญสหรัฐฯ เมื่อเทียบกับปีก่อนเพิ่มขึ้นร้อยละ 0.6 (ตารางที่ 5) เนื่องจากในปัจจุบันผลิตภัณฑ์สิ่งพิมพ์ไทยเป็นที่ยอมรับจากต่างประเทศมากขึ้น ส่งผลให้มีคำสั่งซื้อเพิ่มขึ้น ประกอบกับราคาสิ่งพิมพ์มีแนวโน้มเพิ่มขึ้นด้วย แต่หากพิจารณาปริมาณการส่งออก เมื่อเทียบกับปีก่อนลดลงสวนทางกับมูลค่าการส่งออกร้อยละ 23.9 (ตารางที่ 6) เนื่องจากประเทศคู่ค้ามีการสั่งซื้อสิ่งพิมพ์ที่มีมูลค่าสูงและน้ำหนักเบา
3. สรุปและแนวโน้ม
ภาวะการผลิต การนำเข้า และการส่งออกเยื่อกระดาษ กระดาษ และสิ่งพิมพ์ ในปี 2552 คาดว่า จะลดลงจากปีก่อน เป็นผลจากภาวะเศรษฐกิจทั้งภายในประเทศและต่างประเทศชะลอตัวทั่วโลก ทำให้ผู้บริโภคระมัดระวังการใช้จ่ายมากขึ้น ส่งผลให้กำลังซื้อลดลง แม้ว่าราคาเยื่อและกระดาษโดยรวมจะลดลงจากช่วงเดียวกันของปีก่อนก็ตาม
สำหรับแนวโน้มของภาวะอุตสาหกรรมเยื่อกระดาษ กระดาษ และสิ่งพิมพ์ ในปี 2553 คาดว่า จะมีอัตราการขยายตัวเพิ่มขึ้นเล็กน้อย เนื่องจากแนวโน้มการฟื้นตัวของภาวะเศรษฐกิจในตลาดโลก รวมถึงตลาดภายในที่คาดว่าจะมีทิศทางเป็นบวกเพิ่มขึ้น จากมาตรการกระตุ้นเศรษฐกิจของแต่ละประเทศ อย่างไรก็ตาม ยังมีปัจจัยเสี่ยงด้านเสถียรภาพทางการเมืองภายในที่อาจส่งผลต่อความเชื่อมั่นของผู้บริโภคและนักลงทุนลดลง การขยายตัวของ Internet ภาวะโลกร้อน และกระแสตื่นตัวด้านสิ่งแวดล้อม ซึ่งอาจส่งผลต่อภาคการผลิตและความต้องการผลิตภัณฑ์จากธรรมชาติลดลง รวมทั้งจะมีการแข่งขันด้านราคาที่เพิ่มขึ้น
ทั้งนี้ ภาครัฐได้มีนโยบาย/มาตรการ/โครงการต่าง ๆ ในการสนับสนุนอุตสาหกรรมเยื่อกระดาษ กระดาษ และสิ่งพิมพ์อย่างต่อเนื่อง อาทิ นโยบายเรียนฟรี 15 ปี โดยสนับสนุนค่าใช้จ่ายต่าง ๆ ที่เกี่ยวกับการเรียน รวมถึงหนังสือ แบบเรียน และสมุด นโยบายส่งเสริมให้สังคมไทยเป็นสังคมแห่งการเรียนรู้ โดยการผลักดันให้การอ่านเป็นวาระแห่งชาติ และกำหนดทศวรรษแห่งการอ่าน ในช่วงปี 2552-2561 สำหรับกระทรวงอุตสาหกรรม ปี 2552 ได้ดำเนินโครงการ SMEs Flying Geese เพื่อเพิ่มศักยภาพ ด้านการผลิต เทคโนโลยี การเงินและบุคลากรให้กับผู้ประกอบการสิ่งพิมพ์ SMEs โดยให้บริษัทรายใหญ่ช่วยเหลือรายเล็ก นอกจากนี้กระทรวงพาณิชย์ ได้ดำเนินโครงการสร้างเครือข่ายการตลาดกลุ่มธุรกิจสิ่งพิมพ์ระดับสากล เพื่อรองรับการเปิดตลาดเสรีอาเซียน
ดัชนีผลผลิต ปี
2550 2551 25521/
เยื่อกระดาษ 142.2 127.5 106.0
% เปลี่ยนแปลงเทียบกับช่วงเดียวกันของปีก่อน - 10.3 - 16.9
กระดาษพิมพ์เขียน 125.5 117.9 116.8
% เปลี่ยนแปลงเทียบกับช่วงเดียวกันของปีก่อน - 6.1 - 0.9
กระดาษแข็ง 122.2 132.1 120.8
% เปลี่ยนแปลงเทียบกับช่วงเดียวกันของปีก่อน 8.1 - 8.6
กระดาษคราฟท์ 135.7 125.9 121.2
% เปลี่ยนแปลงเทียบกับช่วงเดียวกันของปีก่อน - 7.2 - 3.7
กระดาษลูกฟูก 192.1 200.6 164.2
% เปลี่ยนแปลงเทียบกับช่วงเดียวกันของปีก่อน 4.4 - 18.1ที่มา : ศูนย์สารสนเทศเศรษฐกิจอุตสาหกรรม สำนักงานเศรษฐกิจอุตสาหกรรม
หมายเหตุ : 1/ ตัวเลขประมาณการ
ดัชนีอัตราการใช้กำลังการผลิต ปี
2550 2551 25521/
เยื่อกระดาษ 77.5 68.8 57.2
% เปลี่ยนแปลงเทียบกับช่วงเดียวกันของปีก่อน - 11.2 - 16.9
กระดาษพิมพ์เขียน 81.4 76.0 75.2
% เปลี่ยนแปลงเทียบกับช่วงเดียวกันของปีก่อน - 6.6 - 1.0
กระดาษแข็ง 70.5 68.4 64.7
% เปลี่ยนแปลงเทียบกับช่วงเดียวกันของปีก่อน - 3.0 - 5.4
กระดาษคราฟท์ 85.6 79.1 76.0
% เปลี่ยนแปลงเทียบกับช่วงเดียวกันของปีก่อน - 7.6 - 3.9
กระดาษลูกฟูก 60.2 61.7 50.5
% เปลี่ยนแปลงเทียบกับช่วงเดียวกันของปีก่อน 2.5 - 18.1ที่มา : ศูนย์สารสนเทศเศรษฐกิจอุตสาหกรรม สำนักงานเศรษฐกิจอุตสาหกรรม
หมายเหตุ : 1/ ตัวเลขประมาณการ
หน่วย : ล้านเหรียญสหรัฐฯ
ผลิตภัณฑ์ ปี
2550 2551 25521/
เยื่อกระดาษและเศษกระดาษ 540.6 661.2 399.4
% เปลี่ยนแปลงเทียบกับช่วงเดียวกันของปีก่อน 22.3 - 39.6
กระดาษและผลิตภัณฑ์กระดาษ 1,096.4 1,323.3 1,087.7
% เปลี่ยนแปลงเทียบกับช่วงเดียวกันของปีก่อน 20.7 - 17.8
สิ่งพิมพ์ 205.0 276.0 193.6
% เปลี่ยนแปลงเทียบกับช่วงเดียวกันของปีก่อน 34.6 - 29.9ที่มา : ศูนย์เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร กระทรวงพาณิชย์ โดยความร่วมมือของกรมศุลกากร
หมายเหตุ : 1/ ตัวเลขประมาณการ
หน่วย : พันตัน
ผลิตภัณฑ์ ปี
2550 2551 25521/
เยื่อกระดาษและเศษกระดาษ 1,503.8 1,698.5 1,416.1
% เปลี่ยนแปลงเทียบกับช่วงเดียวกันของปีก่อน 12.9 - 16.6
กระดาษและผลิตภัณฑ์กระดาษ 843.4 862.8 715.3
% เปลี่ยนแปลงเทียบกับช่วงเดียวกันของปีก่อน 2.3 - 17.1
สิ่งพิมพ์ 18.9 15.7 12.0
% เปลี่ยนแปลงเทียบกับช่วงเดียวกันของปีก่อน - 16.9 - 23.6ที่มา : ศูนย์เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร กระทรวงพาณิชย์ โดยความร่วมมือของกรมศุลกากร
หมายเหตุ : 1/ ตัวเลขประมาณการ
หน่วย : ล้านเหรียญสหรัฐฯ
ผลิตภัณฑ์ ปี
2550 2551 25521/
เยื่อกระดาษ 172.9 122.3 73.8
% เปลี่ยนแปลงเทียบกับช่วงเดียวกันของปีก่อน - 29.3 - 39.7
กระดาษและผลิตภัณฑ์กระดาษ 1,194.0 1,322.1 1,191.1
% เปลี่ยนแปลงเทียบกับช่วงเดียวกันของปีก่อน 10.7 - 9.9
หนังสือและสิ่งพิมพ์ 744.1 1,449.3 1,458.0
% เปลี่ยนแปลงเทียบกับช่วงเดียวกันของปีก่อน 94.8 0.6ที่มา : ศูนย์เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร กระทรวงพาณิชย์ โดยความร่วมมือของกรมศุลกากร
หมายเหตุ : 1/ ตัวเลขประมาณการ
หน่วย : พันตัน
ผลิตภัณฑ์ ปี
2550 2551 25521/
เยื่อกระดาษ 306.9 213.8 193.4
% เปลี่ยนแปลงเทียบกับช่วงเดียวกันของปีก่อน - 30.3 - 9.5
กระดาษและผลิตภัณฑ์กระดาษ 1,262.4 1,189.2 1,235.8
% เปลี่ยนแปลงเทียบกับช่วงเดียวกันของปีก่อน - 5.8 3.9
หนังสือและสิ่งพิมพ์ 22.5 23.4 17.8
% เปลี่ยนแปลงเทียบกับช่วงเดียวกันของปีก่อน 4.0 - 23.9ที่มา : ศูนย์เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร กระทรวงพาณิชย์ โดยความร่วมมือของกรมศุลกากร
หมายเหตุ : 1/ ตัวเลขประมาณการ
--สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร--