กรุงเทพฯ--19 ต.ค.--สสส.
เมื่อวันที่ 9 ตุลาคมที่ผ่านมา ชุมชนนางเลิ้งและเครือข่ายชุมชนในพื้นที่เขตป้อมปราบศัตรูพ่าย ภายใต้การสนับสนุนจากกลุ่มงานสื่อศิลปวัฒนธรรมชุมชนเชิงบูรณาการ แผนงานทุนอุปถัมภ์เชิงรุกเพื่อสื่อศิลปวัฒนธรรมและกิจกรรมสร้างสรรค์ สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) จัดงานถนนเด็กเดินนางเลิ้ง : ธรรมดาไม่ธรรมดา ที่ถนนพะเนียงแขวงวัดโสมนัส เขตป้อมปราบศัตรูพ่าย เป็นการบูรณาการชุมชนพัฒนาสุขภาวะ 4 ด้านแก่เยาวชนด้วยการนำศิลปะ — วัฒนธรรม และธรรมชาติที่มีในชุมชนมาปลูกฝังคนรุ่นใหม่ให้เข้าใจชุมชน นำไปสู่การบริหารชุมชนให้เข้มแข็งและสืบสานสืบทอดรากเหง้าเก่าแก่ให้คงอยู่ จนเกิดเป็นอัตลักษณ์ให้ชุมชน ผ่านการบอกเล่าและถ่ายทอดให้เป็นที่รู้จักอย่างยั่งยืนด้วยสองมือเล็กๆ ของเด็กในชุมชน
โดยนายดนัย หวังบุญชัย ผู้จัดการแผนงานทุนอุปถัมภ์เชิงรุกเพื่อสื่อศิลปวัฒนธรรมและกิจกรรมสร้างสรรค์ สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) กล่าวว่า ถนนเด็กเดินนางเลิ้งธรรมดา : ไม่ธรรมดาที่จัดขึ้นครั้งนี้เป็นถนนเด็กเดินที่เน้นให้เด็กในชุมชนเป็นผู้ขับเคลื่อนกิจกรรมด้วยตัวเอง ผ่านเครื่องมือที่เป็นศิลปะ-วัฒนธรรมซึ่งเป็นรากเหง้าเก่าแก่ของชุมชน อาทิ ละครชาตรี (รำซัดชาตรี), ศิลปะแห่งบ้านนราศิลป์, ศิลปะจากบ้านศิลปะ, โรงหนังเฉลิมธานี, หลวงปูธูป เขมสิริ ที่เป็นศูนย์รวมจิตใจของคนชุมชน, การทอผ้า หรือแม้แต่ศิลปะที่เป็นภูมิปัญญาของคนในชุมชน ผสมผสานกับความเป็นปัจจุบันเพื่อให้ง่ายต่อการสืบสานต่อ ทั้งยังเป็นการเปิดโอกาสให้เด็กได้แสดงพลัง ได้เปิดความคิดสร้างสรรค์และสร้างภูมิคุ้มกัน เยาวชนอยากทำอะไรดีๆ ให้แก่ชุมชน สร้างการรู้เท่าทันและทำให้เด็กมีพัฒนาการ เกิดการเปลี่ยนแปลงที่ใฝ่มุ่งอนาคตมุ่งเห็นความสำเร็จ และสร้างการยอมรับให้ประจักษ์แก่สังคมอย่างภาคภูมิ
“ทาง สสส. เชื่อว่า “ศิลปะชุมชน” จะเป็นเครื่องมือในการจัดการทางสังคมที่น่าสนใจ ทำให้คนในชุมชนออกจากบ้านและโลกแบบแยกส่วน แล้วมาใช้ชีวิตกลางแจ้งด้วยกัน เป็นแหล่งประสบการณ์ที่ลึกซึ้ง ที่ทำให้คนใช้เวลาบางเสี้ยวมาสัมผัสกับชีวิตและความเคลื่อนไหวของสังคม เห็นแนวโน้มของสังคม ได้หยั่งชีวิตจิตใจของผู้คนเพื่อที่จะเข้าใจและวางตนเองได้อย่างถูกต้อง ทำให้ปัจเจกและกลุ่มชนได้พัฒนาความสามารถที่จะเข้าถึงความสุข ความปีติยินดี มีสติ และความสงบ ละเอียดอ่อน ที่จะสัมผัสกับโลกรอบข้างด้วยชีวิตจิตใจ รู้จักสุขทุกข์ร่วมกับผู้อื่น และสร้างพื้นที่ให้คนอื่นเข้าไปอยู่ในจิตใจ นำไปสู่การดูแลรักษาสภาพแวดล้อมอย่างมีศิลปะ ให้สวยงาม น่ามองน่าอยู่ เอื้ออำนวยต่อการมีสุขภาพดี มีความปลอดภัยในชีวิตและทรัพย์สิน และมีสุขอนามัยส่วนบุคคลที่ถูกต้อง ชุมชนก็จะกลายเป็นสถานที่ที่ช่วยผ่อนคลายอารมณ์ ลดภาวะตึงเครียด ที่เกิดจากสถานการณ์ภายนอกของประชน และยังเป็นการป้องกันและลดอัตราการเกิดโรค อุบัติเหตุ ปัญหาสุขภาพจิต นอกจากนี้ การที่ครอบครัวร่วมมือกันดูแลและปรับปรุงสภาพแวดล้อมของชุมชน ยังสร้างความใกล้ชิดในครอบครัว เกิดความรักและเอื้ออาทรต่อกัน และเกิดความร่วมแรงร่วมใจพัฒนา ส่งผลให้ชุมชุนเข้มแข็ง เป็นพื้นฐานในการพัฒนาชุมชน ซึ่งจะเป็นจุดเริ่มต้นที่ดีในการพัฒนาด้านอื่นๆในสังคม อย่างต่อเนื่องต่อไป” ผู้จัดการแผนงานทุนอุปถัมภ์เชิงรุกเพื่อสื่อศิลปวัฒนธรรมและกิจกรรมสร้างสรรค์ สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) กล่าว
ด้านนางสาวเนาวรัตน์ แววพลอยงาม หัวหน้าโครงการสร้างศักยภาพชุมชนด้วยสื่อศิลปวัฒนธรรม “นางเลิ้ง” และเยาวชนที่คลุกคลีกับงานพัฒนาชุมชนบ้านเกิดให้เป็นเมืองน่าอยู่ของกรุงเทพฯ กล่าวว่า ชุมชนนางเลิ้งเป็นชุมชนที่มีปัญหาสังคมรายล้อมอยู่กว่า 90 เปอร์เซ็นต์ อาทิ ปัญหายาเสพติด การพนัน การติดเหล้า-บุหรี่ โรคเอดส์ การมีเพศสัมพันธ์ก่อนวัย ปัญหาเด็กติดเกม และอื่นๆ การนำศิลปวัฒนธรรมที่มีในชุมชน มากล่อมเกลาจะทำให้คนในชุมชนโดยเฉพาะเด็กและเยาวชนผู้ที่เป็นกลุ่มเสี่ยงของปัญหาดังกล่าวดูมีค่าขึ้น ด้วยถนนเด็กเดินที่พูดถึงเรื่องดีๆ ของวัฒนธรรมพื้นถิ่น หรือของดีที่มีอยู่แล้วในชุมชนมาใช้ นอกจากจะอนุรักษ์ให้ไม่สูญหายแล้วยังเป็นการเพิ่มคุณค่าให้เยาวชนในชุมชน สร้างการยอมรับและหลีกหนีกับปัญหาได้ดีที่สุด
“ระยาทางกว่า 340 เมตร ของถนนพะเนียงที่จัดงานถนนเด็กเดินนางเลิ้งธรรมดา—ไม่ธรรมดา ครั้งนี้จะถูกเนรมิตให้เกิดขึ้นแบบสไตล์ยิปซี ตลอดเส้นเล่นทางจะมีด้วยกิจกรรมที่หลากหลาย อาทิ การสาธิตและให้เด็กได้ร่วมทำขนมเบื้องคุณลุงน้อย, ทำขนมบัวลอยไข่หวานซึ่งเป็นของดีจากตลาดนางเลิ้ง, การทำกล้วยแขก, การปลูกผักสวนครัวและความรู้เพื่อนำผักสวนครัวไปทำอาหาร, ทำการ์ดภาพพิมพ์, การทำผ้ามัดย้อม ส่วนกิจกรรมที่สามารถเข้าร่วมได้ตามอัธยาศัย นั้นมีบ้านลม, บ่อทรายมาหาสมบัติ, ม้าหมุน,ถ่ายภาพกับ “นาง....เลิ้ง”, กิจกรรมพิเศษ สะสมคะเเนนลงพาสปอร์ตเพื่อแลกรับของที่ระลึกจากชุมชน อาทิ “ปลูกต้นไม้...ให้ชุมชน”, นิทรรศการชุมชน+ทอผ้าชุมชน, ร้านดอกไม้ชุมชน, วาดภาพไม่เหมือน, เพนท์หน้า, สิ่งทอจากผักตบชวา, การแนะแนวทางสู่ฝัน ส่วนกิจกรรมการแสดงบนเวทีกลางจะมีการร้องเพลงไทยลูกกรุงจากกลุ่มเพลงเเห่งสยาม, การแสดงลีลาศจากศิลปินบ้านสามัคคีลีลาศร่วมกับศูนย์เยาวชนวัดโสมนัส, การแสดงละครหุ่นจากชุมชนงามดูพลี, การแสดงดนตรีสดจากวงดนตรีเยาวชน, การแสดงจากฟิลิปมายากลผสมผสานกับมายากลจากเด็กวัดแคนางเลิ้ง, การแสดงจินตลีลาจากเด็กชุมชนนางเลิ้ง, การแสดงรำซัดชาตรี, การโชว์จักรยานผาดโผน-บีบอย-เต้นเเบทเทิล, แฟชั่นโชว์ ผลงานร่วมกันระหว่างนักเรียนศิลปะกับเยาวชนชุมชน และการแสดงชุด Firework จากเยาวชนในชุมชน และอื่นๆ ที่เป็นการแสดงจากเด็กและเยาวชนทั้งสิ้น” นางสาวเนาวรัตน์ แววพลอยงาม กล่าว
หัวหน้าโครงการสร้างศักยภาพชุมชนด้วยสื่อศิลปวัฒนธรรม “นางเลิ้ง” กล่าวเพิ่มเติมอีกว่า นอกจากกิจกรรมที่มีบนถนนเด็กเดินแล้วภายในงานยังจัดให้มี “มัคคุเทศก์น้อย” เพื่อนำชม-บอกเล่า ประวัติของสิ่งต่างๆ ที่มีในชุมชนให้กับนักท่องเที่ยวหรือแขกที่มาเยือนเยี่ยมชมชุมชน ที่นอกจากจะทำให้เด็กกล้าคิด กล้าทำ กล้าแสดงออกแล้ว ยังทำให้คนภายนอกได้รู้จักชุมชนนางเลิ้งในแง่มุมที่ยังไม่เคยรู้จักเพิ่มขึ้นอีกด้วย
ด้านนางสุวัน แววพลอยงาม ประธานชุมชนนางเลิ้ง กล่าวว่า ถนนเด็กเดินนางเลิ้งธรรมดา : ไม่ธรรมดาครั้งนี้ เป็นปรากฏการณ์ที่ยอมรับว่าไม่ธรรมดาสมชื่อ เพราะเด็กและเยาวชนในชุมชนได้ร่วมมือกันจนเกิดงานนี้ขึ้นมาได้อย่างเกินความคาดหวัง นอกจากชุมชนทั้ง 15 ชุมชนที่อยู่ละแวกใกล้เคียงจะมาร่วมด้วยช่วยกันแล้ว ยังมีอีก 36 ชุมชนในเขตพื้นที่กรุงเทพฯ ให้ความสำคัญและจะมาเยี่ยมชมกระบวนการทำงานของเยาวชนในครั้งนี้ด้วย ซึ่งก้าวต่อไปทางชุมชนจะสนับสนุนการทำกิจกรรมดีดีที่เยาวชนเหล่านี้คิดขึ้นมาโดยจะไม่รอให้เกิดขึ้นเพียงปีละครั้ง แต่จะผลักดันให้มีอย่างต่อเนื่องภายในชุมชนซึ่งไม่จำเป็นจะต้องเป็นงานใหญ่ แต่จะเน้นการรวมกัน เพื่อให้คนทั้ง 3 วัย รวมทั้งปราชญ์ชาวบ้านมาแลกเปลี่ยนเรียนรู้และแสดงความสามารถที่มีออกมาร่วมกัน เป็นการสานสัมพันธ์ยามว่างให้เกิดขึ้น แต่พิเศษจะเน้นเปิดรับความร่วมสมัย ยอมรับสิ่งใหม่ที่เกิดขึ้นมาผสมผสาน เพื่อให้เด็กและเยาวชนเปิดใจกว้าง ยอมรับและสืบทอดศิลปะ — วัฒนธรรมชุมชนแบบร่วมสมัยไปตราบนานเท่านาน ซึ่งนี่จะทำให้ชุมชนนางเลิ้งมีความเข็มแข็งได้อย่างยั่งยืน
ทั้งนี้ ผู้จัดการแผนงานทุนอุปถัมภ์เชิงรุกเพื่อสื่อศิลปวัฒนธรรมและกิจกรรมสร้างสรรค์ สสส. กล่าวเสริมอีกว่า งานนี้นอกจากจะมีกิจกรรมที่มีเด็กเป็นผู้ลงมือทำเองแล้ว ทางสสส. ยังได้ร่วมกับเครือข่ายดนตรีสร้างสุข, สมัชชาศิลปิน, สมาพันธ์ศิลปินเพื่อสังคม, และชุมชนนางเลิ้ง จัดให้มีการประมูลสินค้าและรับบริจาคสิ่งของเครื่องอุปโภค บริโภค เพื่อนำไปช่วยเหลือผู้ที่ประสบภัยจากน้ำท่วมในที่ต่างๆ โดยไม่หักค่าใช้จ่ายอีกด้วย ซึ่งในแต่ละปีที่ผ่านมา สสส. ได้สนับสนุนกิจกรรมแบบนี้มาอย่างสม่ำเสมอเพื่อเชื่อมโยงคน 3 วัย ให้มาร่วมกันสืบสานวัฒนธรรมที่เป็นรากเหง้าของท้องถิ่นเอาไว้ เกิดเป็นชุมชนที่เข้มแข็งต่อไปในอนาคต สำหรับผู้ที่สนใจกิจกรรมอื่นๆ ที่ สสส. สนับสนุนสามารถติดตามได้ที่ www.artculture4health.com และที่ www.facebook.com/Sponsorship.TH แล้วคุณจะรู้ว่าศิลปวัฒนธรรม รากเหง้า อัตลักษณ์ และความเป็นชุมชนเชิงบูรณาการที่น่าสนใจของไทยในมุมที่คุณยังไม่เห็นมีอะไรดีไม่แพ้ชาติใดเลย เมื่อมีโอกาสต้องไปสัมผัสเพื่อเป็นการสนับสนุนการท่องเที่ยวไทยไปในตัวด้วย