กรุงเทพฯ--25 มี.ค.--กรมส่งเสริมคุณภาพสิ่งแวดล้อม
เทคโนโลยีสะอาด : เทคนิคการลดมลพิษที่ต้นตอ
การพัฒนาเทคโนโลยีเพื่อเพิ่มผลผลิตด้านอุตสาหกรรมและเกษตรกรรม ให้เพียงพอกับความต้องการของประชาชนนั้น ได้ส่งผลให้มีการผลิตของเสียที่เป็นอันตรายต่อสิ่งแวดล้อมตามมาอย่างมากมาย ไม่ว่าจะเป็นกากของเสียอุตสาหกรรม กลิ่น ควัน น้ำทิ้ง สารเคมีจากการเกษตร รวมถึงขยะจากการบริโภคอย่างมากมาย ตลอดจนสารตกค้างในสิ่งแวดล้อม
ดังนั้นหน่วยงานที่เกี่ยวข้องกับสิ่งแวดล้อมของประเทศไทย จึงได้มีการศึกษาพัฒนาวิธีในการจัดการกับกากของเสียจากภาคอุตสาหกรรมและชุมชน โดยเน้นที่การแก้ปัญหาเพื่อลดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมอย่างรอบด้าน ตามแนวคิดการพัฒนาเมืองอย่างยั่งยืน ซึ่งในภาคอุตสาหกรรมนั้นได้มีการพัฒนาระบบการป้องกันมลพิษที่แหล่งกำเนิด ที่เรียกว่า "เทคโนโลยีสะอาด" ขึ้นมา เพื่อพัฒนาเปลี่ยนแปลงปรับปรุงอย่างต่อเนื่องในกระบวนการผลิต การบริการ และการบริโภค ซึ่งจะช่วยลดผลกระทบหรือความเสี่ยงอันจะเกิดขึ้นต่อมนุษย์และสิ่งแวดล้อมให้น้อยที่สุดเท่าที่จะทำได้ในขณะนั้น รวมทั้งต้องมีความคุ้มค่าทางเศรษฐศาสตร์
สำหรับหลักการคิดของเทคโนโลยีสะอาดก็คือ การลดมลพิษที่แหล่งกำเนิดเพื่อขจัดปัญหาการสูญเสีย และการเกิดมลพิษที่ต้นตอ และหากยังมีของเสียเกิดขึ้น ต้องพยายามนำของเสียเหล่านั้นกลับมาใช้ซ้ำ เพื่อให้มีของเสียที่ต้องทำการบำบัดหรือฝังทิ้งในปริมาณน้อยที่สุดหรือไม่มีเลยการลดมลพิษที่แหล่งกำเนิดนั้น ต้องมีการค้นหาแหล่งกำเนิดของของเสียหรือมลพิษนั้นเสียก่อน แล้วจึงทำการวิเคราะห์หาสาเหตุว่าเกิดขึ้นได้อย่างไร เพื่อหาแนวทางแก้ไขเช่นการเปลี่ยนแปลงผลิตภัณฑ์ เปลี่ยนแปลงกระบวนการผลิต รวมทั้งอาจต้องเปลี่ยนวัตถุดิบที่เกี่ยวข้อง เปลี่ยนแปลงเทคโนโลยี หรืออาจต้องเปลี่ยนแปลงการบริหารจัดการ ส่วนการนำกลับมาใช้ใหม่หรือการใช้ซ้ำนั้น อาจทำได้โดยการนำกลับมาใช้ในกระบวนการเดิมหรือกระบวนการอื่น หรืออาจต้องนำของเสียนั้นไปผ่านกระบวนการอย่างใดอย่างหนึ่งก่อน จึงจะสามารถนำกลับมาใช้ใหม่ได้
อย่างไรก็ตาม การนำเทคโนโลยีสะอาดมาใช้ให้ประสบความสำเร็จได้นั้น ต้องมีความเข้าใจในหลักการและแนวทางการดำเนินการอย่างถูกต้อง เพื่อให้มีการวางแผนงานที่เป็นขั้นตอนเป็นระบบอย่างต่อเนื่อง ดังนั้นจึงเป็นหน้าที่ของศูนย์เทคโนโลยีสะอาด สถาบันวิจัยและพัฒนาบุคลากรสิ่งแวดล้อม กรมส่งเสริมคุณภาพสิ่งแวดล้อม กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ที่จะต้องดำเนินการส่งเสริม เผยแพร่ ประชาสัมพันธ์ความรู้ต่างๆ เกี่ยวกับเทคโนโลยีสะอาดทั้งแนวคิด หลักการ วิธีการ แนวทางการประเมินผล การเขียนแผนงาน ฯ เพื่อให้มีการนำไปประยุกต์อย่างถูกต้องผอ.โสฬส ขันธ์เครือ ผู้อำนวยการ ศูนย์เทคโนโลยีสะอาด สถาบันวิจัยและพัฒนาบุคลากรสิ่งแวดล้อม กรมส่งเสริมคุณภาพสิ่งแวดล้อม กล่าวว่า ศูนย์นี้ตั้งขึ้นมาเพื่อเป็นแหล่งข้อมูลในการสนับสนุน และเชื่อมโยงผลการศึกษาวิจัย การดำเนินงานด้านเทคโนโลยีสะอาดออกไปสู่หน่วยงานหรือองค์กรต่างๆ ที่สนใจ โดยขณะนี้เราได้มีการจัดทำระบบฐานข้อมูลเทคโนโลยีสะอาด ที่จะรวบรวมเอาวิธีการ การใช้ประโยชน์ การนำไปปฏิบัติ และผลการดำเนินการ จากทั้งในและต่างประเทศมาจัดเก็บไว้ รวมทั้งได้ดำเนินการศึกษาถึงการนำเทคโนโลยีสะอาดมาประยุกต์ใช้ในการผลิตผลิตภัณฑ์ ซึ่งจะช่วยเพิ่มประสิทธิภาพการผลิต ตลอดจนลดต้นทุนและช่วยให้เกิดการใช้วัตถุดิบอย่างคุ้มค่า รวมทั้งลดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมด้วย ซึ่งข้อมูลและผลการศึกษาเหล่านี้ ได้มีการจัดทำเป็นเอกสารเผยแพร่ และข้อมูลเผยแพร่ใน Website ของ กรมส่งเสริมคุณภาพสิ่งแวดล้อม"
นอกจากนั้นศูนย์เทคโนโลยีสะอาดยังได้มี "โครงการศึกษาวงจรชีวิตผลิตภัณฑ์" ซึ่งเป็นโครงการที่จะศึกษาเกี่ยวกับการผลิตสินค้าที่ไม่ทำลายสิ่งแวดล้อมตั้งแต่แหล่งวัตถุดิบ รวมทั้งลดต้นทุนการใช้ทรัพยากรธรรมชาติ โดยศูนย์ฯจะนำความรู้จากการศึกษาไปเผยแพร่แก่ผู้ประกอบการ เพื่อให้เกิดการผลิตในลักษณะที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม ซึ่งช่วยสร้างภาพลักษณ์ที่ดีแก่สินค้า
"ศูนย์เทคโนโลยีสะอาด ถือเป็นหน้าที่สำคัญที่จะต้องทำให้ผู้ประกอบการได้ตระหนักถึงการดำเนินการผลิตที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม เพื่อเป็นการลดต้นทุนการใช้ทรัพยากรธรรมชาติ ซึ่งเป็นต้นทุนสำคัญในการดำเนินชีวิตของมนุษย์เรา"--จบ--
-นท-