กรุงเทพฯ--8 ต.ค.--สพม.19
แล้วเดือนกันยายนที่เป็นช่วงเวลาแห่งการแสดงมุทิตาจิตให้กับผู้เกษียณอายุราชการก็ผ่านไป นึกไปแล้วก็ยังอดใจหายแทนท่านทั้งหลายที่ทำคุณประโยชน์ให้กับประเทศชาติ และระบบราชการไทยในทุกกระทรวง ทบวง กรมเหล่านั้นไม่ได้ แม้หลายท่านจะได้รับตำแหน่งมากมาย โยกย้ายหลายกระทรวง สุดท้ายแล้วก็เป็นวันครบวาระเกษียณอายุในระบบราชการหน่วยงานสุดท้ายเช่นเดียวกัน...
แต่มีข้าราชการท่านหนึ่งที่อยากให้รู้จักคือ คุณครูสมถวิล บุญไชย ครูชำนาญการพิเศษ โรงเรียนเลยพิทยาคม ในสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา เขต 19 (เลย-หนองบัวลำภู) สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน(สพฐ.) กระทรวงศึกษาธิการ ใช้ชีวิตข้าราชการตั้งแต่เริ่มต้นจนถึงวันเกษียณ ณ ที่แห่งเดียวมายาวนานกว่า 40 ปี
คุณครูสมถวิล บุญไชย เป็นคนจังหวัดเลยโดยกำเนิดเมื่อวันที่ 6 กุมภาพันธ์ 2495 เริ่มต้นเรียนหนังสือระดับประถมศึกษา(ป.7) ที่โรงเรียนเมืองเลย และมัธยมศึกษา(ม.ศ.3) ที่โรงเรียนสตรีเลย(เลยพิทยาคมในปัจจุบัน) จากนั้นได้ไปศึกษาต่อที่วิทยาลัยครูอุดรธานี มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช มหาวิทยาลัยเคมบริดจ์ และสุดท้ายจบปริญญาโทที่มหาวิทยาลัยราชภัฎเลย สมรสกับนายโกศล บุญไชย ข้าราชการบำนาญ อดีตผู้อำนวยการโรงเรียนเลยพิทยาคม มีบุตรด้วยกัน 2 คน คือทันตแพทย์หญิง ศุกลรัตน์ บุญไชย และว่าที่ร้อยตรีศุภวัชช บุญไชย
บรรจุเข้ารับราชการครั้งแรกเมื่อปี พ.ศ.2515 ในตำแหน่ง ครูตรี ที่โรงเรียนเลยพิทยาคม จากนั้นได้เลื่อนระดับขึ้นมาตามลำดับ ตำแหน่งสุดท้ายในวันเกษียณ 30 กันยายน 2555 คือครูชำนาญการพิเศษ ที่โรงเรียนเลยพิทยาคม รวมระยะเวลารับราชการที่โรงเรียนเลยพิทยาคมทั้งสิ้น 40 ปี ผ่านผู้บริหารมาแล้ว 9 ท่าน มีลูกศิษย์มากมาย และงานที่สร้างชื่อเสียงให้กับคุณครูมากที่สุดคือการเป็นผู้ริเริ่มเปิดโครงการ English Program (EP) ของโรงเรียนเลยพิทยาคม เมื่อ 9 ปีที่ผ่านมา ปีนี้เป็นปีสุดท้ายของคุณครูที่จะได้จัดกิจกรรม Project Night ให้กับนักเรียน และผู้ปกครองของนักเรียนทั้งศิษย์เก่าและศิษย์ปัจจุบันในโครงการ English Program ได้ถือโอกาสนี้ร่วมกันจัดงานแสดงมุทิตาจิตให้กับคุณครูอีกด้วย
นายสมเจษฎ์ ศรีสมจักร์ ผู้อำนวยการสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา เขต 19 ในฐานะผู้บังคับบัญชาและเพื่อนร่วมงาน ได้กล่าวแสดงความชื่นชมยินดีในวันเป็นประธานเปิดกิจกรรม Project Night & Retirement ว่า คุณครูสมถวิล บุญไชย เป็นผู้มีความอุตสาหะ วิริยะ มีความอดทนมาจนถึงหลักชัยของข้าราชการ ซึ่งถือว่าเป็นบุคลากรหลักของโครงการ EP โรงเรียนเลยพิทยาคม มาตั้งแต่ต้นจนปัจจุบัน มีนักเรียนในโครงการประสบผลสำเร็จ สร้างชื่อเสียงให้เลยพิทยาคมรุ่นแล้วรุ่นเล่า ล้วนเป็นฝีมือของคุณครูสมถวิล บุญไชย จนได้รับรางวัลเชิดชูเกียรติอย่างหลากหลาย อาทิ ครูต้นแบบ ครูดีในดวงใจ หนึ่งแสนครูดี เป็นต้น
นายสมเจษฎ์ กล่าวต่อไปว่า เป็นที่น่าเสียดายที่ต้องถึงเวลา ที่คุณครูสมถวิล บุญไชย ต้องพักผ่อนตามระบบของทางราชการ และแม้ว่าจะเกษียณอายุราชการไปแล้ว คุณครูสมถวิล บุญไชยก็ยังคงเป็นบุคลากรที่ทรงคุณค่าที่จะช่วยสนับสนุนการศึกษาของโรงเรียนเลยพิทยาคม และสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา เขต 19 ต่อไป
นายถวิล คนฉลาด ข้าราชการบำนาญ อดีตผู้อำนวยการโรงเรียนท่าลี่วิทยา จังหวัดเลย ที่เกษียณอายุราชการพร้อมกัน กล่าวว่า รู้จักคุณครูสมถวิล บุญไชย มาหลายสิบปี ท่านเป็นคนที่มีน้ำใจดี เป็นผู้ให้มาโดยตลอด ไม่หวงวิชาความรู้ มีความสามารถดีโดยเฉพาะด้านภาษาอังกฤษ มีมนุษยสัมพันธ์ดี วางตัวได้เหมาะสม มีความเคารพในสิทธิและหน้าที่ของผู้อื่น และมีครอบครัวที่สมบูรณ์ อบอุ่นเป็นแบบอย่างได้ดี
ด้านศิษย์เก่ารุ่นใหญ่ ที่คุณครูสมถวิล บุญไชย เคยสอนได้กล่าวไว้ในหนังสือที่ระลึก ‘เรือจ้างวางพาย’ ไว้อย่างน่าสนใจ หลายท่าน อาทิ นายปุณณะ จงนิมิตสถาพร ผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา บอกว่า ย้อนไปเมื่อปี 2516 ตอนอยู่ชั้น ม.ศ.1/3 คุณครูเป็นครูสอนภาษาอังกฤษที่ใจดี เอาใจใส่ดูแลและเป็นกันเอง เป็นที่รักของนักเรียนทุกคนในการเรียนภาษาอังกฤษ คุณครูสอนให้รู้จักคิด มิใช่ให้ท่องตำราแต่อย่างเดียว ซึ่งตอนนั้นยังจำได้ดีว่าห้องเรียนได้ถูกดัดแปลงจากคอกม้าเก่า เวลาฝนตกหนักจะมีลมพัดสาดเข้ามาในห้องเรียน เด็กๆจะหลบฝนและหนาวสั้นไม่มีสมาธิในการเรียน คุณครูจึงเปลี่ยนจากการสอนมาเป็นการเล่นเกมส์ภาษาอังกฤษ ทำให้นักเรียนทุกคนสนุกสนาน ได้รับความรู้และลืมหนาวไปเลย
เช่นเดียวกับนายคมกฤช ศรีดัน อัยการผู้เชี่ยวชาญ สำนักงานอัยการพิเศษฝ่ายคดีปกครองอุดรธานี บอกว่า เมื่อปี 2515 มีการรวมโรงเรียนสโมสรกับโรงเรียนสตรีเลยเข้าด้วยกัน เป็นโรงเรียนเลยพิทยาคม ซึ่งได้เข้าเรียน ม.ศ.1/6 ห้องเรียนเป็นอาคารชั่วคราว หรือเรียกว่าอาคารคอกม้า และในปีนั้นเองคุณครูได้บรรจุเข้ารับราชการใหม่
ส่วนศิษย์เก่า EP ยังได้ให้คำนิยามของคุณครูสมถวิล บุญไชย แตกต่างกันไป อาทิ น.ส.ชลัชพร แก้ววงษา EP รุ่น 1 นักศึกษาคณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ สาขาวิชาภาษาสเปน มหาวิทยาลัยขอนแก่น บอกว่า คุณครู “เป็นผู้ให้โอกาส” ให้ตนเองได้เข้าเรียนเพื่อพิสูจน์ตนเอง และ น.ส.ธมกร เตียเจริญ EP รุ่น 1 นักศึกษาคณะเภสัชศาสตร์(หลักสูตรนานาชาติ) มหาวิทยาลัยขอนแก่น บอกว่า คุณครู “เปรียบเสมือนแม่คนที่สอง”
สำหรับผู้ปกครองนักเรียนต่างกล่าวเป็นเสียงเดียวกันว่า “น่าเสียดายแทนเด็กจังหวัดเลย...”และนายสถิต วิเศษสัตย์ ครูชำนาญการพิเศษ เพื่อนร่วมงานในบ้าน EP บอกว่า คุณครูเปรียบเสมือนบะหมี่สำเร็จรูปรสต้มยำ ที่สมบูรณ์ทุกรสชาติ ไม่ว่าจะเป็นรสเปรี้ยวที่ตัดสินใจอย่างเด็ดขาด แก้ปัญหาอย่างรวดเร็ว รสหวานจากคำแนะนำดีๆให้คนหมดกำลังใจได้ลุกขึ้นสู้ต่อไป รสเผ็ดที่ทุกถ้อยคำชัดเจน หนักแน่น
ด้านคุณครูสมถวิล บุญไชย บอกว่า เมื่อเกษียณแล้วก็จะใช้เวลาที่เป็นอิสระขึ้นไปวัด ทำบุญ รวมถึงการไปเยี่ยมญาติ เยี่ยมเพื่อนที่ต่างประเทศ และที่สำคัญที่สุดก็จะใช้เวลาช่วยเหลือบ้านเมืองทางด้านการศึกษา การสื่อสารภาษาอังกฤษ ทั้งในสถานศึกษาและบุคคลทั่วไปที่สนใจ ทั้งเด็กและผู้ใหญ่ นักธุรกิจ เจ้าของกิจการที่ต้องการเตรียมตัวสู่ประชาคมอาเซียน
“...ความสำเร็จวางไว้ต่อก่อความดี ส่งต่อฝีพายไว้ให้ต่อเติม”ถือเป็นแบบอย่างและความทรงจำที่ดี 40 ปี ที่เลยพิทยาคม 60 ปี พลเมืองจังหวัดเลย