กรุงเทพฯ--2 มี.ค.--มหาวิทยาลัยแม่โจ้
ตามที่ในปีงบประมาณ 2557 มหาวิทยาลัยแม่โจ้ได้รับการจัดสรรงบประมาณ 84 ล้านบาท เพื่อให้ดำเนินโครงการตามยุทธศาสตร์ของจังหวัดเชียงใหม่ด้านการพัฒนาอุตสาหกรรมอาหารอินทรีย์ โดยมีโครงการต่าง ๆ รองรับ เช่น โครงการโรงปุ๋ยอินทรีย์สำหรับผลิตปุ๋ยอินทรีย์เชิงเดี่ยวคุณภาพสูงมาตรฐาน IFOAM ในระดับอุตสาหกรรมขนาดกลางและขนาดใหญ่ โครงการเพิ่มประสิทธิภาพการผลิตเมล็ดพันธุ์อินทรีย์แก่เครือข่ายเกษตรกรโครงการความร่วมมือเพื่อเพิ่มกำลังการผลิตเกษตรอินทรีย์ระหว่างมหาวิทยาลัยแม่โจ้กับมูลนิธิพัฒนาศักยภาพชุมชน (สถาบันชุมชนเกษตรกรรมยั่งยืน) และเครือข่ายมหาวิทยาลัยนอร์ทเชียงใหม่และโครงการควบคุมศัตรูพืชด้วยระบบชีววิถีเพื่อการผลิตเกษตรอินทรีย์นั้น
ในส่วนของคณะวิศวกรรมและอุตสาหกรรมเกษตร มหาวิทยาลัยแม่โจ้ก็ได้รับผิดชอบในโครงการการผลิตปุ๋ยอินทรีย์แบบไม่พลิกกลับกองวิธีวิศวกรรมแม่โจ้1 เพื่อเป็นปัจจัยการผลิตผักอินทรีย์ โดยมีการมอบมูลสัตว์ให้แก่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ศูนย์พัฒนาโครงการหลวง และกลุ่มเกษตรกรในจังหวัดเชียงใหม่ จำนวน 100 แห่งๆ ละ 1,100 กระสอบ เพื่อให้มีการผลิตปุ๋ยอินทรีย์แบบไม่พลิกกลับกองแห่งละ 36 ตัน หรือมีความยาวกองปุ๋ยแห่งละ 144 เมตร ซึ่งการจัดฝึกอบรมและคัดเลือกกลุ่มเข้าร่วมโครงการก็ได้ดำเนินการไปแล้วในเดือนมกราคม – กุมภาพันธ์ และขณะนี้อยู่ในช่วงของการลงมือผลิตปุ๋ยอินทรีย์ของแต่ละกลุ่มเพื่อให้โครงการตรวจสอบและประเมินผลต่อไป
การผลิตปุ๋ยอินทรีย์แบบไม่พลิกกลับกอง วิธีวิศวกรรมแม่โจ้1 เป็นนวัตกรรมใหม่ของประเทศที่ช่วยให้เกษตรกรสามารถผลิตปุ๋ยอินทรีย์ได้ปริมาณมากโดยไม่ต้องพลิกกลับกอง ซึ่งเดิมการพลิกกลับกองเป็นปัญหาของเกษตรกรเพราะต้องเสียเวลาและแรงงานในการพลิกกลับ และได้ปุ๋ยอินทรีย์ปริมาณครั้งละไม่มากไม่พอใช้โดยวิธีนี้ใช้แค่มูลสัตว์และเศษพืชในการขึ้นกอง มีอัตราส่วนใบไม้ต่อมูลสัตว์ 3 ต่อ 1 และฟางหรือผักตบชวาหรือเศษข้าวโพดเลี้ยงสัตว์4 ต่อ 1 โดยปริมาตร การดูแลกองปุ๋ยมีเพียงการรักษาความชื้นกองปุ๋ยเท่านั้น กระบวนการเสร็จในเวลา 2 เดือน โดยอาศัยหลักการทางวิศวกรรม (การพาความร้อน) ช่วยให้มีอากาศภายนอกไหลเวียนเข้ากองปุ๋ยรูปสามเหลี่ยมสูง 1.5 เมตรตลอดเวลา ทำให้จุลินทรีย์ได้รับออกซิเจนสำหรับการย่อยสลายทางชีวภาพแบบใช้ออกซิเจนโดยไม่ต้องพลิกกลับกองเลย
ต้นทุนในการผลิตปุ๋ยอินทรีย์วิธีนี้มีเพียงค่ามูลสัตว์ โดยการผลิตปุ๋ยอินทรีย์ 1 ตันต้องการมูลสัตว์ประมาณ 30 กระสอบหรือประมาณ 750 บาท ในขณะที่ราคาของปุ๋ยอินทรีย์ในท้องตลาดสูงถึงตันละ 5,000 บาท
มหาวิทยาลัยแม่โจ้คาดหมายว่าเมื่อนวัตกรรมการผลิตปุ๋ยอินทรีย์วิธีนี้ถูกถ่ายทอดลงสู่ชุมชน 100 แห่งในจังหวัดตามโครงการ ก็จะทำให้เกษตรกรเห็นคุณค่าของเศษพืช มีการนำมาผลิตเป็นปุ๋ยอินทรีย์เพื่อนำไปเป็นปัจจัยการผลิตพืชผักหรือข้าวอินทรีย์ที่มีราคาสูง เป็นที่ต้องการของผู้บริโภค อันจะช่วยให้เกษตรกรมีกำไรเพิ่มมากขึ้น เพิ่มผลผลิต และที่สำคัญคือการเผาทำลายเศษพืชจะลดลง ส่งผลให้ปัญหาหมอกควันพิษในจังหวัดมีแนวทางใหม่ในการแก้ไขต่อไป
ท่านที่สนใจสามารถเข้าชมการสาธิตการผลิตปุ๋ยอินทรีย์วิธีใหม่ได้ที่ฐานเรียนรู้การผลิตปุ๋ยอินทรีย์แบบไม่พลิกกลับกอง มหาวิทยาลัยแม่โจ้ ได้ในวันเวลาราชการ หรือติดตามการเผยแพร่ความรู้ทางสังคมออนไลน์ Facebook / ห้องเรียนปุ๋ยหมักแบบไม่พลิกกอง แม่โจ้