กรุงเทพ--18 ส.ค.--อย.
อย.ชี้กวาวเครือที่อวดอ้างสรรพคุณเสริมทรวงอก ขยายเต้านมจะถูกจัดเป็นผลิตภัณฑ์ยา เพราะมุ่งหมายให้เกิดผลต่อสุขภาพ โครงสร้างของร่างกายมนุษย์ แต่ขณะนี้อย. ยังไม่เคยอนุมัติผลิตภัณฑ์ในลัษณะนี้ เพราะยังไม่มีข้อมูลการศึกษาทางคลีนิกที่ชัดเจนยืนยันถึงสรรพาคุณดังกล่าว อีกทั้งยังไม่มีข้อมูลที่ยืนยันทางด้านความปลอดภัย อย่างไรก็ตาม อย. มีการอนุมัติเพียงกวาวเครือในตำรับยาแผนโบราณที่ต้องมีการผสมกับสมุนไพรอื่น ๆ ซึ่งส่วนมากมีสรรพคุณบำรุงร่างกาย เป็นยาสำหรับสตรี ทั้งนี้ยาแผนโบราณดังกล่าวไม่ควรรับประทานติดต่อกันนาน ๆ และผู้ที่มีร่างการแข็งแรงไม่จำเป็นต้องรับประทาน
น.พ.เฉลิมชัย ชูเมือง รองเลขาธิการคณะกรรมการอาหารและยา เปิดเผยเกี่ยวกับกวาว เครือว่า ที่จริงกวาวเครือเป็นสมุนไพรที่มีการใช้ทางยาแผนโบราณ โดยมีสรรพคุณ คือ บำรุงร่างกาย บำรุงโลหิต เจริญอาหาร แก้อ่อนเพลีย แต่ยังพบว่าผลิตภัณฑ์ที่มีกวาวเครือเป็นส่วนประกอบที่ผลิตจำหน่ายทั่วไป มีการกล่าวอ้างสรรพคุณว่า ช่วยบำรุงทรวงอกว ทำให้ทรวงอกเต่งตึง หรือเพิ่มสมรรถภาพทางเพศ ทั้งนี้มีรายงานว่าสารสกัดที่ได้จากหัวกวาวเครือขาวมีสารบางอย่าง เช่น ไมโรเอสทรอล (miroestrol) ซึ่งพบว่ามีโครงสร้างใกล้เคียงกับ เอสตราไดออล (estradiol) ทำให้มีฤทธิ์คล้ายฮอร์โมนเพศหญิง จึงมีผู้นำกวาวเครือมาใช้โดยหวังผลจากฤทธิ์คล้ายฮอร์โมนเพศหญิง จากความมุ่งหมายดังกล่าวจึงเชื่อว่าเป็นความมุ่งหมายสำหรับก่อให้เกิดผลต่อสุขภาพ โครงสร้าง หรือการกระทำหน้าที่ของร่างการมนุษย์ จึงเข้าข่ายเป็นยาตามกฎหมาย ซึ่งผู้ผลิตจะต้องมาขอขึ้นทะเบียนตำรับยา โดยต้องผ่านการพิจารณา อย. ว่าสามารถเชื่อถือในสรรพคุณที่กล่าวอ้างและมีความปลอดภัยในการใช้ จึงจะออกเลขทะเบียนตำรับยาให้ จากนั้นผู้ผลิตจึงจะผลิตออกจำหน่ายได้ ทั้งนี้ผู้ผลิตจะต้องมีหน้าที่รับผิดชอบดูแลให้ยาที่ผลิตมีสูตร ส่วนประกอบ และการแสดงฉลากให้ตรงตามที่ขึ้นทะเบียนไว้ ในส่วนของผู้ขายต้องขอใบอนุญาตขายยาให้ถูกต้อง และการโฆษณาผลิตภัณฑ์ต้องได้รับอนุญาตจาก อย.เสียก่อน ปัจจุบันยาที่มีกวาวเครือเป็นส่วนประกอบที่ อย.ได้รับขึ้นทะเบียนตำรับไว้แล้วมี 48 ตำรับ ทั้งหมดเป็นยาแผนโบราณ ซึ่งส่วนมากเป็นตำรับยาที่ใช้สำหรับบำรุงร่างกาย หรือเป็นยาสำหรับสตรี สำหรับผลิตภัณฑ์ที่มีกวาวเครือเป็นตัวยาเดี่ยว หรือมีการแสดงสรรพคุณบำรุงหรือเพิ่มทรวงอก ทำให้ผิวพรรณเต่งตึง หรือบำรุงสมรรถภาพทางเพศ อย.ยังไม่เคยอนุมัติผลิตภัณฑ์ในลักษณะนี้ เพราะการใช้กวาวเครือในลักษณะเป็นสมุนไพรเดี่ยว หรือการใช้โดยอ้างสรรพคุณของกวาวเครือที่มีสารออกฤทธิ์เหมือนฮอร์โมนเพศหญิง เช่นใช้รับประทาน สำหรับสตรีวัยหมดประจำเดือน สำหรับเพิ่มทรวงอก บำรุงผิวพรรณ เพิ่มสมรรถภาพทางเพศ การใช้ในลัษณะนี้จะเป็นแบบยาสมัยใหม่ที่ใช้ความรู้ทางวิทยาศาสตร์เข้ามาประยุกต์ ซึ่งกรรมวิธีการทำยาหรือวิธีการใช้ยา ตลอดจนสรรพคุณต่าง ๆ จะแตกต่างจากความรู้แต่ดั้งเดิม จึงจำเป็นต้องมีการประเมินในด้านความปลอดภัยและสรรพคุณที่กล่าวอ้างอย่างรอบครอบเสียก่อน โดยจะต้องมีข้อมูลการศึกษา ตั้งแต่การศึกษาทางด้านพิษวิทยาในสัตว์ทดลองเพื่อยืนยันว่าผลิตภัณฑ์ดังกล่าวไม่ก่อให้เกิดความเป็นพิษทั้งในระยะเฉียบพลัน หรือระยะยาว จากนั้นจะต้องมีการศึกษาทางคลีนิกในคนตามหลักเกณฑ์และวิธีการที่ถูกต้องตามหลักวิชาการเพื่อยืนยันว่าผลิตภัณฑ์นั้น ๆ มีคุณประโยชน์ตามที่กล่าวอ้างได้ ขณะนี้ยังไม่มีผลิตภัณฑ์ใดที่มีผลการศึกษาทางวิชาการที่เพียงพอที่จะยืนยันถึงสรรพคุณและความปลอดภัย จึงไม่มีการรับขึ้นทะเบียนตำรับกวาวเครือที่เป็นสมุนไพรเดี่ยว
ในการเลือกซื้อผลิตภัณฑ์กวาวเครือ ไม่ควรเลือกซื้อโดยหวังผลในการเพิ่มทรวงอก หรือ บำรุงสมรรถภาพทางเพศ เพราะยังไม่มีข้อมูลที่ยืนยันทางด้านความปลอดภัยและคุณสมบัติที่ชัดเจน ในกรณียาแผนโบราณควรใช้เฉพาะผู้สูงอายุที่ต้องการยาบำรุงร่างกาย หรือใช้กรณีสตรีที่ประจำเดือนมาไม่ปกติ ซึ่งก็ไม่ควรรับประทานติดต่อกันนาน ๆ สำหรับผู้ที่ร่างกายแข็งแรงปกติ ไม่มีความจำเป็นต้องรับประทาน ที่สำคัญถ้ารับประทานแล้วเกิดอาการแพ้ เช่น ผิวหนังเป็นผื่นคัน มีอาการวิงเวียน หายใจขัด ควรหยุดใช้ทันที
รองเลขาธิการฯ กล่าวต่อไปว่า ในส่วนของเครื่องสำอางที่มีการโฆษณาทำให้เข้าใจว่าบำรุงทรวงอกนั้น ถือว่ามีความมุ่งหมายให้เกิดผลต่อโครงสร้างของร่างกาย เข้าข่ายเป็นการแสดงสรรพคุณทางยา ได้มีการสั่งระงับการโฆษณาและดำเนินการทางกฎหมายต่อไปแล้ว--จบ--