กรุงเทพฯ--11 เม.ย.--สำนักนายกฯ
คณะรัฐมนตรีรับทราบตามที่สำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกาได้เสนอความเห็นของคณะกรรมการกฤษฎีกา (คณะที่ 11) เรื่อง หารือแนวทางปฏิบัติการใช้คำนำนามสตรี ซึ่งจะเป็นประโยชน์ในการปฏิบัติราชการและมีผลเป็นแนวบรรทัดฐานในการปฏิบัติราชการ
ทั้งนี้ สำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกาเสนอว่า กระทรวงมหาดไทยได้ขอให้สำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกาให้ความเห็นในปัญหาข้อกฎหมายเกี่ยวกับแนวทางปฏิบัติการใช้คำนำนามสตรีว่า
1. กรณีหญิงมีสามีแต่มิได้จดทะเบียนสมรสซึ่งใช้คำนำนาม "นางสาว" ได้ไปติดต่อทำหนังสือเดินทางไปต่างประเทศ แต่เจ้าหน้าที่กระทรวงการต่างประเทศได้แนะนำว่ากรณีมีบุตรจะต้องเปลี่ยนคำนำนามเป็น "นาง" ก่อนจึงจะทำหนังสือเดินทางได้ ซึ่งทำให้เกิดปัญหากับหญิงนั้น และสำนักทะเบียนในการแก้ไขคำนำนาม กรณีจะมีแนวทางและวิธีปฏิบัติให้สำนักทะเบียนแก้ไขปัญหาดังกล่าวอย่างไร และการที่กระทรวงการต่างประเทศแนะนำให้หญิงซึ่งมีบุตรโดยมิได้จดทะเบียนสมรสเปลี่ยนคำนำนามจาก "นางสาว" เป็น "นาง" ก่อนทำหนังสือเดินทางนั้นจะสามารถกระทำได้หรือไม่
2. กรณีหญิงซึ่งไม่ได้จดทะเบียนสมรสและเปลี่ยนคำนำนามเป็น "นาง" แล้ว จะร้องขอเปลี่ยนคำนามกลับไปเป็น "นางสาว" อีกได้หรือไม่
3. กรณีหญิงที่ไม่ได้จดทะเบียนสมรสและได้เปลี่ยนคำนำนามเป็น "นาง" แล้ว แต่ไม่ประสงค์จะเปลี่ยนคำนำนามกลับไปเป็น "นางสาว" อีก สำนักทะเบียนจะต้องเปลี่ยนคำนำนามเป็น "นางสาว" หรือไม่
คณะกรรมการกฤษฎีกา (คณะที่ 11) พิจารณาแล้วเห็นว่า
1. ในปัจจุบันกระทรวงการต่างประเทศไม่ได้แนะนำให้หญิงซึ่งมีบุตรโดยไม่ได้จดทะเบียนสมรสเปลี่ยนคำนำนามจาก "นางสาว" เป็น "นาง" แต่อย่างใด โดยในกรณีที่มารดาของผู้เยาว์ไม่ได้ทำการสมรสโดยชอบด้วยกฎหมายก็จะให้มารดาเป็นผู้ทำหนังสือยินยอมชดใช้ค่าเสียหายอันอาจเกิดจากการที่ทางราชการต้องดำเนินการเกี่ยวกับผู้เยาว์โดยกระทรวงการต่างประเทศจะพิจารณาจากสูติบัตรของบุตรและบัตรประจำตัวประชาชนของมารดาเป็นสำคัญ กรณีไม่ได้มีปัญหาทางกฎหมายที่จะต้องวินิจฉัยแต่อย่างใด
2. คำนำนามของสตรีตามพระราชกฤษฎีกาให้ใช้คำนำนามสตรี พุทธศักราช 2460 ข้อ 1 (ข) ที่บัญญัติให้หญิงมีสามีแต่สามียังไม่มีบรรดาศักดิ์ให้ใช้คำนำนามว่า "นาง" สตรีผู้นั้นต้องได้สมรสโดยชอบ คือ จดทะเบียนสมรสตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1457 การที่ได้มีการเปลี่ยนแปลงรายการในทะเบียนราษฎรเป็น "นาง" โดยที่หญิงไม่ได้จดทะเบียนสมรสเป็นการไม่ชอบด้วยกฎหมาย หญิงสามารถขอให้นายทะเบียนแก้ไขคำนำนามให้เป็น "นางสาว"ได้ตามพระราชบัญญัติการทะเบียนราษฎร พ.ศ. 2534 มาตรา 14 (2) และมาตรา 40 ประกอบกับระเบียบสำนักทะเบียนกลาง ว่าด้วยการจัดทำทะเบียนราษฎร พ.ศ. 2535 ข้อ 115 และข้อ 116
3. ในกรณีที่ได้เปลี่ยนแปลงคำนำนามเป็น "นาง" โดยที่หญิงไม่ได้จดทะเบียนสมรสเป็นการแก้ไขหลักฐานทางทะเบียนโดยไม่ถูกต้อง นายทะเบียนมีอำนาจแก้ไขให้ถูกต้องเป็น "นางสาว" ได้ตามพระราชบัญญัติการทะเบียนราษฎรพ.ศ. 2354 มาตรา 10 วรรคสาม--จบ--
-สส-