กรุงเทพฯ--29 พ.ย.--วว.
สถาบันวิจัยวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งประเทศไทย (วว.) โดยฝ่ายเภสัชและผลิตภัณฑ์ธรรมชาติร่วมกับฝ่ายเทคโนโลยีชีวภาพ จัดทำโครงการวิจัยพัฒนาผลิตภัณฑ์สมุนไพรฆ่าเชื้อเพื่อใช้ในอุตสาหกรรมการเลี้ยงไก่ โดยมีระยะเวลา 4 ปี (1 ต.ค. 2546-30 ก.ย. 2550) โดยได้ทำการคัดกรองหาสารสกัดจากสมุนไพรที่มีฤทธิ์ต้านเชื้อจุลินทรีย์ที่ก่อโรคท้องร่วงในไก่รวมถึงเชื้อต้องห้ามที่ปนเปื้อนในเนื้อไก่ส่งออก ได้แก่ Escherichia coli, Salmonella spp, Campylobacter jejunii, Clostridium perfringens , Candida albicans
จากการคัดกรองหาฤทธิ์ต้านเชื้อของสารสกัดจากสมุนไพร จำนวน 111 ตัวอย่าง ในระดับห้องปฏิบัติการ พบสารสกัดที่แสดงฤทธิ์น่าสนใจ จึงได้คัดเลือกมาศึกษาต่อเพื่อพัฒนาเป็นผลิตภัณฑ์สำหรับใช้ในอุตสาหกรรมการเลี้ยงไก่ 4 ชนิด ได้แก่ สารสกัดจากสมุนไพร ตะไคร้ แมงลัก ไพล และ พลู พร้อมกับศึกษาหาค่าความเข้มข้นต่ำสุดในการยับยั้งและทำลายเชื้อ (MIC/MBC) และได้ทำการผสมสารสกัดที่แสดงฤทธิ์เพื่อหาส่วนผสมที่ออกฤทธิ์เสริม (blended extracts) และเพื่อลดต้นทุนวัตถุดิบ ตลอดจนลดความเป็นพิษ รวมทั้งศึกษาความเป็นพิษของสารสกัดเบื้องต้นในหนูขาวและไก่ ตลอดจนศึกษาทางเคมีเพื่อควบคุมปริมาณสารออกฤทธิ์ในสารสกัดและผลิตภัณฑ์
ผลิตภัณฑ์จากสมุนไพรฆ่าเชื้อสำหรับใช้ในอุตสาหกรรมการเลี้ยงไก่ มีวัตถุประสงค์ในการใช้ 2 ประการ คือ สำหรับเร่งการเจริญการเติบโต และสำหรับป้องกันและ/หรือลดการติดเชื้อแซลโมเนลล่า โดยได้พัฒนาผลิตภัณฑ์สมุนไพร เป็น 2 รูปแบบ คือ สารสกัดที่เตรียมให้อยู่ในรูปผงแห้งใช้ผสมในอาหาร และสารสกัดที่อยู่ในรูปผงแห้งใช้ละลายในน้ำดื่ม ทั้งนี้ได้ใช้เทคนิค microencapsulation เพื่อช่วยเก็บรักษากลิ่น และป้องกันการสูญเสียของสารสำคัญในสมุนไพร
ผลจากการทดสอบประสิทธิภาพของผลิตภัณฑ์ในด้านการเป็นสารช่วยกระตุ้นการเจริญเติบโตในไก่เนื้อ โดยได้รับความร่วมมือจาก บริษัท สหฟาร์ม ลพบุรี ซึ่งเป็นการทดลองเบื้องต้นในระดับฟาร์มทดลอง พบว่าผลิตภัณฑ์สมุนไพร ของ วว. ทั้ง 2 รูปแบบ มีแนวโน้มที่ดีในการเร่งการเจริญเติบโต และลดอัตราการสูญเสียของไก่เนื้อ
ส่วนการศึกษาประสิทธิภาพในด้านการลด/ป้องกันการติดเชื้อแซลโมเนลล่าในไก่ ได้รับความร่วมมือจากคณะสัตวแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย ในเบื้องต้นพบว่าสารสกัดสมุนไพรของ วว. มีแนวโน้มในการลด/ป้องกันการติดเชื้อ Salmonella Enteritidis ในไก่ทดลอง ได้ดีใกล้เคียงกับยา enrofloxacin ซึ่งเป็นยาปฏิชีวนะที่ใช้ทั่วไป
สำหรับงานที่ วว. จะทำต่อไป คือ ทดลองผลิตภัณฑ์ดังกล่าวในระดับฟาร์มพาณิชย์ และทำการศึกษาในด้านความคงตัวของผลิตภัณฑ์ เพื่อผลักดันให้ผลิตภัณฑ์นำไปสู่การใช้งานจริง คาดว่าจะใช้เวลาอีก ราว 1 ปี จึงจะพัฒนาผลิตภัณฑ์สู่การทดลองตลาด
สนใจสอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่ ดร.ศิริเพ็ญ จริเกษม ฝ่ายเภสัชและผลิตภัณฑ์ธรรมชาติ วว. โทร 0 2577 9109 ในวันและเวลาราชการ