กรุงเทพฯ--23 พ.ย.--สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร
นางอัญชนา ตราโช รองเลขาธิการสำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร (สศก.) กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ เปิดเผยว่า สภาพพื้นที่ปลูกข้าวจังหวัดชัยนาท ส่วนใหญ่จะเป็นนาที่อาศัยน้ำจากชลประทาน อย่างไรก็ตาม พบว่ามีพื้นที่นาบางส่วนใน อ.วัดสิงห์ ระบบชลประทานเข้าไม่ถึง จึงจำเป็นต้องอาศัยแหล่งน้ำจากปริมาณน้ำฝนที่ตกตามฤดูกาล เกษตรกรจึงทำนาได้เพียงปีละครั้ง ดังนั้น เกษตรกรจึงได้ปรับใช้พันธุ์ข้าวที่แตกต่างจากพื้นที่ข้าวทั่วไป ซึ่งพันธ์ข้าวที่เกษตรกรให้ความนิยมมานาน คือ "ขาวเจ๊ก" ข้าวพื้นเมืองสายพันธุ์ดี รสชาติอร่อยและมีกลิ่นหอมอ่อนๆ ไม่แพ้ข้าวหอมมะลิ
สำหรับชื่อพันธุ์ "ขาวเจ๊ก" มาจากในอดีตซึ่งมีผู้ได้พันธุ์ข้าวจากเกษตรกรเชื้อสายจีน ต่อมาก็นำไปปลูกขยายพื้นที่ขึ้นเรื่อยๆ และบอกต่อกันมาว่าเป็นพันธุ์ข้าวขาวของตาเจ๊ก จนเรียกกันว่า "ขาวตาเจ๊ก" และกลายเป็น "ขาวเจ๊ก" ในที่สุด ด้วยมีลักษณะเป็นข้าวเจ้าไวต่อช่วงแสง อายุเบา เก็บเกี่ยวประมาณกลางเดือนพฤศจิกายน สามารถทนต่อน้ำหลากฤดูนาปีในช่วงที่มีฝนตกชุกได้ดีเป็นข้าวเจ้านาปีที่มีเมล็ดค่อนข้างยาว ใหญ่ และอ้วน ที่สำคัญสีของเปลือกเมล็ดเป็นสีฟางอ่อนสวย ด้วยความที่เป็นข้าวพื้นเมืองคุณภาพดี แต่คนทั่วไปยังไม่รู้จักข้าวพันธุ์นี้มากนัก
จากการลงพื้นที่ของสำนักงานเศรษฐกิจการเกษตรที่ 7 จังหวัดชัยนาท (สศท.7) เพื่อติดตามการดำเนินงานและผลสำเร็จของการรวมกลุ่ม ในสหกรณ์การเกษตรทุ่งวัดสิงห์ อำเภอวัดสิงห์ จังหวัดชัยนาท ซึ่งเป็นสหกรณ์ที่มีวัตถุประสงค์หลักในการคงคุณภาพ อนุรักษ์ข้าวท้องถิ่นไม่ให้สูญหาย โดยได้ส่งเสริมให้สมาชิกปลูกข้าวพันธุ์ขาวเจ๊ก และรับประกันราคาขั้นต่ำ ตันละ 10,000 บาท ซึ่งจากการพูดคุยสัมภาษณ์ นางสาวกำไร เขียวฉาย ผู้จัดการสหกรณ์การเกษตรทุ่งวัดสิงห์ ทราบว่าสมาชิกที่เข้าร่วมโครงการ จะต้องผลิตข้าวตามข้อกำหนดของสหกรณ์ฯ คือ ปลอดสารพิษ โดยจะปรับราคารับซื้ออย่างเหมาะสมตามสถานการณ์ราคาข้าวในตลาด แต่จะไม่ต่ำกว่า 10,000 บาท/ตัน ปัจจุบันสหกรณ์มีสมาชิกเข้าร่วมโครงการ 22 ราย พื้นที่ปลูก 233 ไร่ ต้นทุนการผลิตข้าวขาวเจ๊กในพื้นที่จังหวัดชัยนาทอยู่ที่ 2,787 บาท/ไร่ ผลผลิต 379 กก./ไร่ เกษตรกรได้กำไร 956 บาท/ไร่
ด้านนายชีวิต เม่งเอียด ผู้อำนวยการ สศท.7 กล่าวเสริมว่า นอกจากนี้ ทางกลุ่มสหกรณ์ ยังได้จัดออกแบบบรรจุภัณฑ์ข้าวสารและข้าวกล้องชนิดต่างๆ โดยใช้วัสดุธรรมชาติ อาทิ ถุงกระดาษ และผักตบชวา เพื่อจำหน่ายเป็นของขวัญในโอกาสต่างๆ ซึ่งราคาข้าวสารที่ขายมีการแยกประเภทแบบอัดสูญญากาศ ราคาขายอยู่ที่ 35 บาท/กก. ไม่อัดสูญญากาศ 30 บาท/กก. โดยมีต้นทุนการแปรรูปข้าวเปลือก เป็นข้าวสารบรรจุถุงขาย ประมาณ 28 บาท/กก.
ทั้งนี้ ปัจจุบัน ผลผลิตข้าวขาวเจ๊กชัยนาท มีไม่เพียงพอกับความต้องการของตลาด เนื่องจากเป็นข้าวอายุยาว 120 วัน ทำให้เกษตรกรผู้ปลูกข้าวที่ต้องการทำนา 2 ครั้ง หันไปปลูกข้าวพันธุ์อื่นที่อายุสั้นแทน อย่างไรก็ตาม เพื่อประโยชน์ในการคุ้มครองพันธุ์และทางการค้า กรมการข้าวได้ขึ้นทะเบียนกับสำนักคุ้มครองพันธุ์พืช กรมวิชาการเกษตร โดยได้รับหนังสือคุ้มครองการขึ้นทะเบียนพันธุ์ ตามพระราชบัญญัติพันธุ์พืช ปี พ.ศ.2519 (ร.พ.2) เลขที่ 908/2559 ลงวันที่ 17 พฤษภาคม 2559 ใช้ชื่อว่าพันธุ์ข้าวขาวเจ๊กชัยนาท โดยรวมชื่อจังหวัดเข้าไปด้วย อีกทั้งทางจังหวัดชัยนาทได้เห็นถึงความสำคัญ จึงได้มีคำสั่งแต่งตั้งคณะกรรมการอำนวยการและคณะทำงานจัดทำคำขอขึ้นทะเบียนสิ่งบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์ "ข้าวขาวเจ๊กชัยนาท" ซึ่งขณะนี้สหกรณ์ทุ่งวัดสิงห์ อยู่ระหว่างดำเนินการยื่นคำขอขึ้นทะเบียน สำหรับเกษตรกรและท่านที่สนใจ สามารถขอรับคำแนะนำหรือเลือกซื้อสินค้าได้ที่สหกรณ์การเกษตรทุ่งวัดสิงห์ จำกัด เลขที่ 79 หมู่ 9 ต.มะขามเฒ่า อ.วัดสิงห์ จ.ชัยนาท โทรศัพท์ 0 5646 1620 หรือติดต่อโดยตรงที่ นางสาวกำไร เขียวฉาย ผู้จัดการสหกรณ์การเกษตรทุ่งวัดสิงห์ โทร. 06 3954 9555