นายสมคิด จันทมฤก อธิบดีกรมการพัฒนาชุมชน เป็นประธานพิธียกเสาเอกศูนย์เรียนรู้ผ้าย้อมครามบ้านดอนกอย "วิชชาลัยดอนกอย วิถีแห่งการพัฒนาที่ยั่งยืน" โดยมี นางจุรีรัตน์ เทพอาสน์ ผู้ว่าราชการจังหวัดสกลนคร นายวิฑูรย์ นวลนุกูล รองผู้ว่าราชการจังหวัดสกลนคร นายนิวัติ น้อยผาง นายสุรศักดิ์ อักษรกุล รองอธิบดีกรมการพัฒนา ชุมชน คณะผู้บริหารกรมการพัฒนาชุมชน นายสมาน พั่วโพธิ์ พัฒนาการจังหวัดสกลนคร หัวหน้าส่วนราชการจังหวัด เจ้าหน้าที่พัฒนาชุมชน และสมาชิกกลุ่มทอผ้าบ้านดอนกอย เข้าร่วมในพิธี
นายสมคิด จันทมฤก อธิบดี พช. กล่าวว่า "จังหวัดสกลนคร ถือว่าเป็นเมืองแห่งครามและมีกลุ่มผ้าย้อมครามที่มีคุณภาพกระจายอยู่เกือบทุกอำเภอ สร้างงานสร้างรายได้ให้กับชาวบ้าน ทำให้มีเงินหมุนเวียนในจังหวัดหลายร้อยล้านบาทต่อปี กลุ่มผ้าย้อมครามบ้านดอนกอย อำเภอพรรณนานิคม ตั้งอยู่เลขที่ 58 หมู่ที่ 2 บ้านดอนกอย ตำบลสว่าง อำเภอพรรณนานิคม จังหวัดสกลนคร เป็นกลุ่มที่ก่อตั้งมาเมื่อปี 2546 โดยการรวมกลุ่มของชาวบ้านที่ร่วมกันพัฒนาการทอผ้าย้อมครามจากวัสดุธรรมชาติ มีการทอผ้าย้อมคราม ทุกหลังคาเรือน และมีองค์ความรู้เรื่องการปลูกคราม การย้อมคราม การย้อมสีธรรมชาติ รวมถึงมีการรวมกลุ่มทอผ้า หลายกลุ่ม ที่สามารถสร้างรายได้ให้แก่ชุมชน สามารถเป็นแหล่งสร้างองค์รวมรู้เรื่องการทอผ้า ให้แก่ผู้ที่สนใจ ชุมชนใกล้เคียง และด้วยความเข้มแข็งและเหนียวแน่นของกลุ่ม ก่อนที่จะพัฒนาให้มีความสวยงาม มีการมัดหมี่เหมือนกับผ้าไหมและตัดเป็นชุด และทางกลุ่มได้จดทะเบียนเป็นสินค้า OTOP เมื่อปี 2549 และได้รับการคัดสรรเป็นสินค้า ระดับ 5 ดาว ของจังหวัดสกลนคร ข้อสำคัญของผ้าย้อมครามคือใช้วัสดุธรรมชาติ ไม่มีสารเคมี สีไม่ตก ลวดลายสวยงาม การผลิตก็ใช้วัสดุที่มีอยู่ในชุมชน เช่น ใบคราม ขี้เถ้า และเปลือกไม้ คนในชุมชนส่วนใหญ่ มีอาชีพและรายได้จากการทอผ้าคราม เป็นอาชีพเสริมหลังการทำนา โดยมีการสืบทอดการผลิตผ้าย้อมครามจากรุ่นสู่รุ่น จวบจนปัจจุบัน"
นายสมาน พั่วโพธิ์ พัฒนาการจังหวัดสกลนคร กล่าวว่า "จังหวัดสกลนครได้จัดทำโครงการสร้างศูนย์เรียนรู้ ผ้าย้อมครามบ้านดอนกอย "วิชชาลัยดอนกอย วิถีแห่งการพัฒนาที่ยั่งยืน" เพื่อพัฒนาสถานที่ผลิตผ้าย้อมครามบ้านดอนกอยให้มีศักยภาพ พร้อมเป็นแหล่งเรียนรู้การทอผ้าย้อมครามให้ชุมชน และพื้นที่ใกล้เคียง สามารถสร้างรายได้ให้แก่ชุมชน ซึ่งกรมการพัฒนาชุมชน ได้สนับสนุนงบประมาณให้จังหวัดสกลนคร ดำเนินการก่อสร้างศูนย์เรียนรู้ผ้าย้อมครามบ้านดอนกอย "วิชชาลัยดอนกอย วิถีแห่งการพัฒนาที่ยั่งยืน" งบประมาณ 6,253,000 บาท ดำเนินการก่อสร้างศูนย์เรียนรู้ผ้าย้อมครามบ้านดอนกอย ขนาด 15 X 40 เมตร จำนวน 1 หลัง และก่อสร้างห้องน้ำสาธารณะ ขนาด 5.70 X 8.00 เมตร จำนวน 1 แห่ง ณ ที่ราชพัสดุโรงเรียนบ้านดอนกอย หมู่ที่ 2 ตำบลสว่าง อำเภอพรรณานิคม จังหวัดสกลนคร โดยเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสกลนคร เขต 2 ได้อนุมัติให้สำนักงานพัฒนาชุมชนจังหวัดสกลนครใช้ประโยชน์ เมื่อวันที่ 23 กรกฎาคม 2564
อธิบดี พช. กล่าวเพิ่มเติมว่า "เนื่องจากกรมการพัฒนาชุมชนเล็งเห็นถึงความสำคัญของการพัฒนาชุมชนต้นแบบการทอผ้า และการพัฒนายกระดับผ้าไทยให้เป็นที่ยอมรับทั้งในและต่างประเทศ ซึ่งจำเป็นต้องมีกระบวนการพัฒนาอย่างเป็นระบบ ตั้งแต่การให้ความรู้การทอผ้า การฟอก ย้อมสีธรรมชาติ การออกแบบ พัฒนาผลิตภัณฑ์ให้สามารถตอบสนองตลาดผู้บริโภค โดยเฉพาะกลุ่มผู้บริโภคที่นิยมผลิตภัณฑ์ผ้าจากเส้นใยธรรมชาติ โดยศูนย์เรียนรู้ผ้าย้อมครามบ้านดอนกอย "วิชชาลัยดอนกอย วิถีแห่งการพัฒนาที่ยั่งยืน" แห่งนี้จะเป็นแหล่งรวบรวมภูมิปัญญาเรื่องผ้าทอพื้นเมืองของจังหวัด เป็นแหล่งแลกเปลี่ยนเรียนรู้นวัตกรรมใหม่ๆ ถ่ายทอดองค์ความรู้กระบวนการทอผ้าตั้งแต่ต้นน้ำ กลางน้ำ จนกระทั่งปลายน้ำ ให้แก่ผู้สนใจ สามารถที่จะนำความรู้ไปประกอบเป็นอาชีพได้ รวมถึงเป็นแหล่งศึกษาดูงาน จัดแสดงและจำหน่ายสินค้า ทั้งนี้จะทำให้สามารถส่งเสริมผ้ามัดย้อมครามให้มีการพัฒนาคุณภาพ สร้างคุณค่าในผลิตภัณฑ์ ทำให้ได้รับการยอมรับจากผู้บริโภค สร้างความเชื่อมั่น มีมาตรฐานคุณภาพมากยิ่งขึ้น มีการสืบสานและพัฒนาสร้างคุณค่าจากภูมิปัญญาท้องถิ่นสู่สากล ทำให้มีรายได้จากการจำหน่ายผลิตภัณฑ์ ส่งผลต่อเศรษฐกิจที่ดีในระดับชุมชน มั่นคง มั่งคั่ง และยั่งยืน" อธิบดี พช. กล่าว
จากนั้นเวลา 11.00 น. เดินทางไปเยี่ยมชมนิทรรศการและกิจกรรมการดำเนินงานกลุ่มทอผ้าไหมกลุ่มแรกของมูลนิธิส่งเสริมศิลปาชีพ ในสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ณ วัดธาตุประสิทธิ์ ตำบลนาหว้า อำเภอนาหว้า จังหวัดนครพนม เมื่อวันที่ 13 พฤศจิกายน 2515 พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวพร้อมด้วยสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ ได้เสด็จพระราชดำเนินทอดผ้าพระกฐินต้น ที่วัดธาตุประสิทธิ์ หมู่ 4 ตำบลนาหว้า อำเภอนาหว้า จังหวัดนครพนม ได้มีราษฎร จำนวน 6 คน รอรับเสด็จทูลเกล้าฯ ถวายผ้าไหมแด่สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ เมื่อวันที่ 21 กุมภาพันธ์ 2551 สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ มีรับสั่งให้ท่านผู้หญิงจรุงจิตต์ ฑีขะระ รองราชเลขานุการ ได้ตั้งชื่อกลุ่มทอผ้าไหมอำเภอนาหว้า ชื่อ "กลุ่มทอผ้าไหมกลุ่มแรกของมูลนิธิส่งเสริมศิลปาชีพในสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ" ซึ่งเป็นสถานที่ศูนย์จำหน่ายสินค้าผลิตภัณฑ์ OTOP ของชาวอำเภอนาหว้า มีผ้าไหมผ้าลายยกมุก ผ้าฝ้าย ผ้ามัดหมี่ ผ้าขาวม้า เครื่องจักสาน กระติบข้าว ตะกร้า ผลิตภัณฑ์เครื่องดนตรี พิณ แคน โหวด ถือได้ว่าเป็นแหล่งท่องเที่ยวของอำเภอนาหว้าอีกแห่งหนึ่ง