มะเร็งเป็นสาเหตุการเสียชีวิตอันดับต้นๆ โดยมะเร็งสามารถเกิดได้กับหลายๆอวัยวะในร่างกาย เช่น มะเร็งปอด มะเร็งเต้านม มะเร็งปากมดลูก มะเร็งตับ เป็นต้น ฟังดูน่ากลัว แต่อย่างไรก็ดีมะเร็งเหล่านี้เราสามารถป้องกันและรักษาได้ ถ้าเราหมั่นเอาใจใส่สุขภาพตัวเอง วันนี้ พญ.กฤดากร เกษรคำ แพทย์ American Board of Anti-Aging Medicine จาก Addlife Anti-Aging Center ชั้น 2 ไลฟ์เซ็นเตอร์ (คิวเฮ้าส์ ลุมพินี) มาบอกวิธีการดูแลตัวเองให้ห่างไกลมะเร็งค่ะ
อันดับแรกเลยคือ หมั่นสังเกตร่างกายตัวเองว่ามีอะไรผิดปกติ ที่อาจเป็นสัญญาณเตือนการเกิดมะเร็งหรือไม่ เช่น
- มีก้อนผิดปกติ โตขึ้นรวดเร็วผิดปกติ
- น้ำหนักลดรวดเร็วไม่ทราบสาเหตุ
- เบื่ออาหาร คลื่นไส้ อาเจียน
- ขับถ่ายผิดปกติ มีเลือดปน
- ท้องผูก ท้องเสีย ถ่ายเป็นมูกเลือดปน
ถ้ามีอาการเหล่านี้ หมอแนะนำให้ไปตรวจวินิจฉัยเพิ่มเติมเพื่อทำการหาสาเหตุและทำการรักษานะคะ ซึ่งปัจจัยที่อาจก่อให้เกิดมะเร็งอาจแบ่งเป็น 2 ปัจจัยหลักๆ ได้แก่
- ปัจจัยภายนอก เช่น
- การได้รับรังสี UV กระตุ้นให้เกิดเซลล์มะเร็งได้
- การติดเชื้อ เช่น เชื้อ HIV ทำให้ภูมิคุ้มกันแย่ลง เชื้อ HPV ก่อให้เกิดมะเร็งปากมดลูก การติดเชื้อพยาธิใบไม้ในตับ เพิ่มความเสี่ยงมะเร็งตับ มะเร็งถุงน้ำดี
- การดื่มแอลกอฮอล์มีผลต่อมะเร็งตับ
- การสูบบุหรี่ เพิ่มความเสี่ยงมะเร็งปอด มะเร็งลำไส้
- การได้รับสารโลหะหนัก ฝุ่น PM 2.5 สารเคมีจากของใช้ในชีวิตประจำวัน เป็นต้น
- การรับประทานอาหารเสี่ยงมะเร็ง เช่น อาหารปิ้งย่างไหม้ๆ อาหารแปรรูป
- ปัจจัยภายใน เช่น
- พันธุกรรมครอบครัวมีประวัติเป็นมะเร็ง เช่น มะเร็งปอด มะเร็งลำไส้ มะเร็งเต้านม ซึ่งสามารถตรวจพันธุกรรมเพื่อดูความเสี่ยงได้
- ฮอร์โมนเสียสมดุล อาจเกิดจากความเครียด พักผ่อนไม่เพียงพอ
- ระบบภูมิคุ้มกันในร่างกายไม่สมดุล เช่น ระดับเม็ดเลือดขาวต่ำ ทำให้ติดเชื้อง่าย เป็นหวัดบ่อย อาจตรวจจาก NK activity
- การอักเสบในระดับเซลล์ มีสารอนุมูลอิสระเยอะ
เมื่อเราทราบสาเหตุหลักๆแล้ว เราก็สามารถดูแลตัวเองเพื่อป้องกันได้ ดังนี้ค่ะ
- ตรวจสุขภาพประจำปีอย่างสม่ำเสมอ เช่น ตรวจค่าเลือด ดูค่าความเสี่ยงมะเร็ง อาจมีการตรวจละเอียดเพิ่มเติมตามอายุ พันธุกรรม ประวัติครอบครัว โดยในผู้หญิงแนะนำการตรวจภายใน ตรวจเต้านมเพิ่มเติม
- ตรวจส่องกล้องลำไส้ ตามช่วงอายุ หรือความเสี่ยง โดยเฉพาะผู้ที่มีประวัติคนในครอบครัวเป็นมะเร็งลำไส้
- เพิ่มการรับประทานอาหารประเภทกากใย
- ฉีดวัคซีนป้องกัน เช่น วัคซีน HPV ป้องกันมะเร็งปากมดลูก
- ออกกำลังกายสม่ำเสมอ อย่างน้อย 150 นาที/สัปดาห์
- จัดการความเครียด เนื่องจากทำให้ฮอร์โมนเสียสมดุล
- นอนหลับไม่เพียงพอ ทำให้ภูมิคุ้มกันต่ำ เพิ่มความเสี่ยงในการเกิดมะเร็งจากการที่ภูมิคุ้มกันต่ำ
- หลีกเลี่ยงอาหาร มัน ทอด ปิ้ง ย่าง อาหารแปรรูป เช่น ไส้กรอก
- รับประทานสารต้านอนุมูลอิสระเพิ่มเติม เช่น ผลไม้ตระกูลเบอร์รี่
- เพิ่มการรับประทานวิตามินดีเสริม ช่วยให้ภูมิคุ้มกันแข็งแรงขึ้น ช่วยการทำงานของเม็ดเลือดขาว
- การทานอาหารที่มี Prebiotics , Probiotics เช่น โยเกิร์ต กิมจิ คอมบุฉะ
เหล่านี้ไม่เพียงแต่ช่วยให้ห่างไกลมะเร็ง แต่ยังมีผลในการฟื้นฟูสุขภาพของเราให้ดีขึ้นอีกด้วยค่ะ